Communicatie in de beroepspraktijk
Communicatie is belangrijk in beroepssituaties. Voor veel leerlingen is het gebruiken van passende taal lastig.
Op het vmbo maken leerlingen kennis met de werkvelden van het profiel, binnen school en daarbuiten, bijvoorbeeld door middel van stages. Elke situatie stelt zijn eigen eisen aan taalvaardigheid.
In de beroepssituaties waarmee vmbo-leerlingen te maken krijgen is mondelinge communicatie het meest aan de orde, vooral in de vorm van tweegesprekken. Een gesprek in een beroepscontext kenmerkt zich door een specifieke inhoud, maar ook de juiste toon is erg belangrijk voor een succesvol gesprek.
Op deze pagina's vinden docenten beroepsvakken en Nederlands aanwijzingen om (zo mogelijk in onderlinge samenwerking) aandacht te besteden aan de specifieke soorten gesprekken in de context van het profiel Zorg en Welzijn.
Kenmerkende gesprekken
Om erachter te komen wat leerlingen moeten kunnen op het gebied van communicatie bij het profiel Zorg en Welzijn hebben wij gekeken naar de kern en de profieldelen van het examenprogramma. In de kern zijn algemene kenmerken van communicatie in de beroepspraktijk te vinden, in de profieldelen wordt het handelen en communiceren in specifieke beroepssituaties beschreven.
We hebben geïnventariseerd in welke situaties er gesprekken voorkomen, met welke gesprekspartners en welke gespreksdoelen. Op basis daarvan hebben we een overzicht gemaakt van de meest kenmerkende gesprekken. Daarbij hebben we enkele concrete voorbeelden geanalyseerd.
Overigens ligt het voor de hand dat deze soorten gesprekken ook voorkomen bij de (deel)taken van de keuzevakken bij dit profiel.
Gesprekken tijdens het werk
Werkzaamheden worden vaak samen met collega's uitgevoerd. Naast georganiseerd werkoverleg of vergaderingen zijn er veel situaties waarin gesprekken de uitvoering van het werk als het ware begeleiden. Er is communicatie nodig om het werk effectief en veilig te laten verlopen. Vaktaal zorgt ervoor dat collega's elkaar snel en eenduidig begrijpen. Deze vaktaal leren de leerlingen gebruiken in de beroepslessen en tijdens stages.
Gesprekken tijdens het werk dragen ook bij aan een collegiale, constructieve manier van samenwerken. Informeel, meer persoonlijk contact is van belang voor een goede werksfeer.
Werken aan gespreksvaardigheid
Lees verder hoe je in het onderwijs kunt werken aan het vergroten van de gespreksvaardigheid in beroepscontexten.