Ontstaansgeschiedenis van de nieuwe programma's
Vanaf het begin van deze eeuw is door de Commissie Onderwijs van de Biologische Raad (KNAW), met deelname van het Nederlands Instituut voor Biologie (NIBI) en de Nederlandse Vereniging voor Onderwijs in de Natuurwetenschappen (NVON), nagegaan welke consequenties de ontwikkeling van de biologie zou moeten hebben voor het biologieonderwijs.
Het onderzoek leidde tot aanbevelingen in het rapport: Biologieonderwijs: een vitaal belang. (Bron: Biologische Raad (2003). Biologieonderwijs: een vitaal belang. Amsterdam: KNAW.)
De aanbevelingen in dat rapport zijn gericht op een herijking van het biologieonderwijs in primair en secundair onderwijs. Biologieonderwijs moet gaan over moderne biologie en relevant zijn voor de persoonlijke en maatschappelijke vorming van leerlingen.
Daarnaast moet biologieonderwijs in het voortgezet onderwijs leerlingen uitdagen om te kiezen voor een vervolgopleiding in de biologie of aan biologie gerelateerde disciplines. Het rapport schetst samenhangend biologieonderwijs waarop het hoger onderwijs beter kan aansluiten.
In december 2004 werd de Commissie Vernieuwing Biologie Onderwijs (CVBO) geïnstalleerd met de opdracht nieuwe examenprogramma's biologie voor havo en vwo te ontwikkelen, een advies te geven voor de onderbouw en de haalbaarheid van de nieuwe programma's in scholen te toetsen. Dit alles in het kader van een leerlijn biologie van 4 tot 18 jaar en gebruikmakend van de concept-contextbenadering.
Grondgedachte
In de periode van december 2004 tot 2010 heeft de CVBO de grondgedachte van de vernieuwing uitgewerkt, de doelen voor modern biologieonderwijs gekozen en verantwoord, en een leerlijn van 4 tot 18 jaar ontwikkeld. Om de haalbaarheid van de vernieuwing te beproeven hebben zeven scholen in de periode van 2006 tot 2010 modules ontwikkeld en in de klassenpraktijk uitgevoerd. Voor deze pilot zijn experimentele examens ontwikkeld en vanaf 2009 in havo en vanaf 2010 voor havo en vwo afgenomen. Ook is er een onafhankelijke evaluatie van deze pilot uitgevoerd door SLO. De CVBO heeft uiteindelijk de examenprogramma's bijgesteld op basis van de ervaringen in de pilot en ze aan de minister aangeboden met een uitgebreid advies onder de titel: Naar actueel, relevant en samenhangend biologieonderwijs.
(Bron: Boersma, K.Th., Kamp, M.J.A., Oever, L. van den, Schalk, H.H. (2010). Naar actueel, relevant en samenhangend biologieonderwijs. Utrecht: CVBO)