Voorbeelden van opgaven en toetsen

• opgaven voor schriftelijke toetsen
• complete schriftelijke toetsen
• contexttoetsen
• praktische opdrachten
• posters of presentaties

Opgaven voor schriftelijke toetsen

SLO beschikt over de volgende voorbeelden. Om ongewenste verspreiding tegen te gaan kunnen biologiedocenten ze opvragen bij Evelien Veltman (e.veltman@slo.nl)

• ruwe opgaven gemaakt door biologiedocenten, beschikbaar gesteld door Cito
  • Broodbeleg
  • De embryonale bloedsomloop
  • Eiwit wekt eisprong op
  • Symmetrie
• opgaven van collega-docent biologie Wessel Lageweg
  • Hemoglobine en myoglobine
  • Heremietkreeft kiest tweedehands
  • Kernkanaal gekraakt
  • Koolmees ruikt aangevreten bomen
  • Steltloperkuikens zijn grote koukleumen
  • Zwellende cellen
• opgaven van uitgevers
  • voorbeeldopgaven Biologie voor Jou 4 havo
  • voorbeeldopgaven Biologie voor Jou 5 havo
  • voorbeeldopgaven Biologie voor Jou 5 vwo
  • voorbeeldopgaven Biologie voor Jou 6 vwo

Complete schriftelijke toetsen

• toetsen van collega-docenten biologie
  • Schoolexamen Inleiding in de biologie 4H (in twee versies, met bijlagen, door Aydn Haydar)
  • Schoolexamen bij Nectar 4H hoofdstuk 1-5 (door Irma de Ridder)
  • Schoolexamen bij Biologie voor Jou 5V thema 1 en 2 (door Ilke Kolenbrander)
• toetsen van uitgevers
  • voorbeeld-SE Nectar 4 havo

Contexttoetsen

Kort door de bocht gezegd is een context een omgeving waarin ‘iets’ – i.c. een biologisch concept – zijn betekenis krijgt. De contexten geven relevantie en betekenis aan de concepten. Conceptcontext lesmateriaal heeft een aantal kenmerken, evenals de bijbehorende toetsen.

Toetsen in een context betekent dat:

• er één situatie of probleem centraal staat, waarin de leerling deelnemer zou kunnen zijn;
• leerlingen met vragen over (een probleem in) die situatie geconfronteerd worden;
• waarvoor ze biologische begrippen (die ze in een andere context geleerd hebben) moeten inzetten om tot een antwoord / oplossing te komen.

Voorbeelden

De onderstaande voorbeelden zijn alle afkomstig van de bijlage bij het eindrapport van de CVBO, 2010).

• Een toets met correctievoorschrift bij de havo-module Gedraag je, daarbij is de dvd Supernanny deel 1 nodig. In de module zijn de contexten Hoe gedraag jij je? en Diermanager aan de orde geweest. In de toets gaat het om een opvoedingssituatie.
• Een toets en correctievoorschrift bij de havo-module Ziekteverwekkers, afweer en behandeling. In de module zijn de contexten MRSA en Griepprik aan de orde geweest. De (groeps)toets gaat over bloeddonatie.
• Een toets en een correctievoorschrift bij de vwo-module Erfelijk ziek. In de module zijn de contexten Leven met CF en CF Genezen aan de orde geweest. De toets gaat over medicijnontwikkeling voor de ziekte van Pompe.
• Een toets en een correctievoorschrift bij de vwo-module Topsport of tobsport. In de module zijn de contexten Profsport: hoe eerlijk is sport?, Bewegingswetenschappen en Sport ‘X’ Je eigen sport aan de orde geweest. De toets gaat over een voetballer.

Praktische opdrachten

In een SLO-project rond de kwaliteit van schoolexamens zijn enkele zelfgemaakte praktische opdrachten van de deelnemers besproken. Toen bleek hoe lastig en arbeidsintensief het is om een goede praktische opdracht te maken. Hieronder staan twee voorbeelden met enig commentaar.

• De opdracht (pdf, 113 kB) en het beoordelingsmodel (pdf, 21 kB) voor een praktische opdracht van het Eemsdelta College te Appingedam.
  • Klas: 4 havo
  • Type opdracht: eigen onderzoek op basis van eerdere practica
  • Groeperingsvorm: groepjes van twee
  • Product: werkplan, logboek, presentatie met powerpoint, verslag
  • Beoordeling: max. tien punten voor: eerdere practica (2), werkplan (1), logboek (1), presentatie met powerpoint (3), verslag (3).
• De tweede context van de module ‘Gedraag je’  (oorspronkelijk gemaakt voor havo op CSG Dingstede te Meppel, bewerkt voor vwo door het Candea College te Duiven). Deze is te beschouwen als een uitgebreide praktische opdracht. Leerlingen gaan delen van een kinderboerderij (her)ontwerpen. Opdracht (pdf, 1.3 MB) en beoordeling (pdf, 70 kB).
  • Klas: 4 vwo
  • Type opdracht: ontwerpopdracht waarbij veel info gezocht moet worden
  • Groeperingsvorm: groepjes van drie
  • Product: adviesrapport met onderbouwd ontwerp
  • Beoordeling: vijftig beoordelingspunten die elk één punt kunnen opleveren.

Posters of presentaties

Hieronder twee voorbeelden van opdrachten, één voor een poster en één voor een presentatie.

• Een opdracht en beoordeling (pdf, 7.6 MB) voor een poster over een met uitsterven bedreigde diersoort uit de Cito-uitgave Het maken van toetsen bij methoden (1999).
  • Klas: onderbouw
  • Type opdracht: informatie zoeken en presenteren op een poster
  • Groeperingsvorm: individueel
  • Product: poster
  • Beoordeling: beoordelingslijst met maximaal 25 punten voor informatie- en onderzoeksvaardigheden (5), vakinhoud (10) en presentatievaardigheden (10).
• De eerste context uit de CVBO-module; Die is getiteld ‘In de keuken’ en gemaakt voor 4 vwo op het Segbroek College te Den Haag. De leerlingen sluiten die eerste context af met het elektronisch inleveren van een presentatie. Opdracht en beoordeling.
  • Klas: 4 vwo
  • Type opdracht: informatie verzamelen over gewenste en ongewenste organismen in de keuken en deze samenvatten op dia’s
  • Groeperingsvorm: groepjes van twee
  • Product: een powerpointpresentatie van 19-35 dia’s, digitaal in te leveren
  • Beoordeling: rubric