Domein D Schrijfvaardigheid
Schrijfvaardigheid wordt in het eindexamenprogramma opgenomen in Domein D, waarin onderscheid wordt gemaakt tussen twee subdomeinen:
Subdomein D1: Handmatig
De kandidaat kan met gebruik van handmatig geschreven karakters:
- adequaat reageren in schriftelijke contacten met doeltaalgebruikers;
- informatie vragen en verstrekken;
- verworven informatie adequaat presenteren met het oog op doel en publiek, en daarbij zaken of personen beschrijven en uitdrukking geven aan gevoelens en standpunten verwoorden.
Subdomein D2: Digitaal
De kandidaat kan met behulp van een Chinese elektronische tekstverwerker en (elektronisch) naslagmateriaal:
- adequaat reageren in schriftelijke contacten met doeltaalgebruikers;
- informatie vragen en verstrekken;
- verworven informatie adequaat presenteren met het oog op doel en publiek, en daarbij zaken of personen beschrijven en uitdrukking geven aan gevoelens en standpunten verwoorden.
Met adequaat wordt bedoeld dat het taalgebruik bij de situatie past, bijvoorbeeld: juiste aanhef (丽丽好 voor vrienden tegenover 尊敬的 女士先生们 voor formele contacten), afsluiting van een brief (再见 voor vrienden tegenover 祝好 voor formele contacten).
Bij schriftelijke contacten horen verschillende teksttypes zoals e-mails, aantekeningen, sms-berichten, formulieren, chats, blogs of vrije teksten.
Met doeltaalgebruikers worden de gebruikers van de doeltaal bedoeld, voor wie Chinees zowel de moedertaal als een vreemde taal kan zijn.
De informatie kan betrekking hebben op verschillende onderwerpen die relevant zijn voor het niveau dat wordt getoetst.
Het doel is afhankelijk van de situatie. Een tekst kan geschreven worden om informatie te krijgen, om te overtuigen, te klagen, een eigen mening of gevoelens te uiten etc.
Ook het publiek, ofwel de lezers, is afhankelijk van de communicatieve situatie. Denk aan een medeleerling, een vriend, een online winkel, de lezers van een (school)krant, etc. Door te schrijven voor een bepaald publiek leren leerlingen niet alleen om zich in te leven in verschillende publieksgroepen, maar ook op basis daarvan publieksgericht te schrijven.
Bij het toetsen van het eindniveau schrijfvaardigheid van de leerlingen dient aandacht te worden besteed aan zowel het handmatig schrijven als aan het schrijven met behulp van een PC. Daarbij spelen respectievelijk de productieve en de receptieve beheersing van karakters een essentiële rol. In het tweede geval typt de leerling een Chinees woord in het pinyin in; het programma biedt vervolgens de mogelijkheid om het juiste karakter te selecteren uit een gegeven reeks mogelijkheden.
Uiteraard zal de receptieve kennis van karakters groter zijn dan de productieve.
De ontwikkeling van de toets schrijfvaardigheid is een taak van de vaksectie Chinees van de school, al dan niet in een samenwerkingsverband met docenten van andere scholen. Hier lees je hoe je dit kunt aanpakken.
Op welk ERK-niveau te toetsen?
Voor het vaststellen van het streefniveau schrijfvaardigheid Chinees gebruiken we de resultaten van de eindmeting van de examenpilot 2010-2013. De A2-toets die voor deze meting gebruikt werd (Beeker et al., 2013), bestond uit twee delen:
- eerste deel: 3 opgaven (handmatig);
- tweede deel: 2 opgaven (op de computer).
|
Eindmeting Schrijfvaardigheid Examenpilot Chinees A2 |
Variant lang |
Variant elementair |
|---|---|---|
|
Handmatig |
57,7% | 35,3% |
|
Digitaal |
65,4% | 45,3% |
De leerlingen in de variant elementair hebben in 6 vwo ook een set A1-toetsen Chinees gemaakt. De toets die voor deze meting gebruikt werd (Beeker et al., 2012), bestond wederom uit twee delen:
- eerste deel: 4 opgaven (handmatig);
- tweede deel: 5 opgaven (op de computer).
Er werd beter gescoord op A1- dan op A2-niveau:
|
Eindmeting Schrijfvaardigheid Examenpilot Chinees A1 |
Variant elementair |
|---|---|
| Handmatig | 63,0 % |
| Digitaal | 68,2% |
Op grond van beide metingen worden de volgende minimum niveau-indicaties aanbevolen voor de constructie van de toets schrijfvaardigheid Chinees:
| Variant lang | A1 handmatig en A2 digitaal |
|---|---|
| Variant elementair | A1 |
Wat houden de ERK-niveaus in?
In de volgende schema's staan de algemene beschrijvingen van de relevante ERK-niveaus schrijfvaardigheid voor Chinees. Klik op de links voor:
- de kenmerken van het taalgebruik dat bij het specifieke ERK-niveau hoort;
- de betreffende 'can do'-beschrijvingen en enkele daarbij passende situaties;
- concrete voorbeelden van toetsopgaven.
| A1 | Kan een korte, eenvoudige ansichtkaart schrijven, bijvoorbeeld voor het zenden van vakantiegroeten. Kan op formulieren persoonlijke details invullen, bijvoorbeeld naam, nationaliteit en adres noteren op een hotelinschrijvingsformulier. | |
|---|---|---|
| A2 |
Kan korte, eenvoudige notities en boodschappen opschrijven, Kan een zeer eenvoudige persoonlijke brief schrijven, bijvoorbeeld om iemand voor iets te bedanken. |
Kenmerken voor deze niveaus zijn:
- Onderwerpen hebben betrekking op de directe eigen omgeving van de schrijver of eenvoudige alledaagse situaties.
- Het woordgebruik en de woordenschat bestaan uit standaardpatronen met uit het hoofd geleerde uitdrukkingen en kleine groepen van woorden waarmee beperkte informatie wordt overgebracht.
- De grammaticale correctheid beperkt zich tot het gebruik van eenvoudige constructies. Er kunnen echter nog wel systematisch enkele elementaire fouten voorkomen.
- Groepen woorden zijn verbonden met behulp van eenvoudige voegwoorden, zoals 'en', 'maar' en 'omdat' (coherentie).
Voor Chinees moeten daarnaast karakters op de juiste wijze worden geschreven.