Overwegingen bij het opstellen van een PTA

• Vanuit de vakinhoud, wat leerlingen moeten kennen en kunnen toepassen.

• Vanuit de vaardigheden, wat leerlingen moeten kunnen en vanuit die vaardigheden, die in domein A zijn beschreven, moeten kunnen toepassen.

• Vanuit contextuele onderwerpen en het streven meer samenhang te bewerkstelligen tussen de verschillende domeinen en de verschillende exacte vakken.

Kiest men voor een benadering vanuit de vakinhoud dan kan het SE gaan lijken op het CE en worden misschien ook CE-opgaven gebruikt. Domein A zal dan expliciet aandacht moeten krijgen omdat er van de leerlingen méér gevraagd wordt dan het oplossen van vraagstukken. Ook moet er opgelet worden dat deze vaardigheden niet op zichzelf staan, maar in relatie tot wat een leerling moet kennen. 
 
Bijvoorbeeld: Na enige lessen over elektriciteit bepaalt een leerling de weerstand van een lampje bij verschillende spanning met behulp van een volt- en ampèremeter. Deze metingen worden verwerkt in een U-I diagram en een U-R diagram. De leerling zal zich vervolgens moeten afvragen waarom de weerstand verandert als de stroomsterkte groter wordt en eventueel ook hoe hij het lampje aansluit op een spanningsbron die een voor het lampje te grote spanning heeft.

Bij de tweede geval, uitgaand van de vaardigheden, zullen leerlingen veel practica uitvoeren en het geleerde toepassen in een experimentele opstelling. Leerlingen moeten de kennis evenwel ook kunnen toepassen in nieuwe, misschien méér theoretische situaties. Daarom zouden ze ook praktisch in een nieuwe situatie gebracht moeten worden. Het is dus zaak ervoor te waken dat de beoordeling zich beperkt tot die onderdelen die de leerling praktisch moet uitvoeren.

Bijvoorbeeld: Leerlingen zijn in de loop van de tijd erg bedreven geraakt in 'videometen'. Hier komt veel mechanica aan te pas, maar leerlingen moeten deze kennis ook kunnen toepassen zonder de visuele hulpmiddelen. Bijvoorbeeld als er gesproken wordt over elektrische velden waarbij deeltjes bewegen door elektrische en magnetische velden.

In het derde geval, als contextuele onderwerpen uitgangspunt zijn, is het PTA er vooral op gericht leerlingen een onderwerp vanuit verschillende richtingen te laten onderzoeken. Als het onderwerp erg uitgebreid is, zou het verstandig zijn om af te stemmen met andere vakken.

Bijvoorbeeld: De gloeilamp zal uit de winkel verdwijnen en plaats maken voor andere lichtbronnen. Leerlingen onderzoeken lampen vanuit verschillende richtingen: hoe groot is het (licht)vermogen, welke kleuren geven de verschillende bronnen, welke stoffen zitten in de lamp, hoe komen we aan deze stoffen, kunnen we ze hergebruiken, op welke manier moeten deze lampen in de markt worden gezet, enzovoort.

Veel SE-onderdelen hebben een relatie met CE-onderdelen. Door ze te combineren oefenen de leerlingen behalve voor de SE-onderdelen ook voor het CE.

Bijvoorbeeld: Optica (havo B3, keuzeonderwerp) kan gecombineerd worden met medische beeldvorming (B2, breking van geluidsgolven, digitaal opslaan van beeldinformatie), eigenschappen van materialen (D1, glasvezelkabel).

Of: Functionele materialen (havo D2, SE) kan gecombineerd worden met krachten (C1) of halveringsdikte (B2).

Het SE biedt, méér dan de CE-onderdelen, de mogelijkheid om af te stemmen met andere vakken, zoals met scheikunde of wiskunde. Omdat dit consequenties heeft voor meerdere PTA's, is het zaak om hierover tijdig te overleggen met andere secties en afspraken te maken. Voor afstemmingsmogelijkheden vindt u meer suggesties onder Weging van het PTA.