afstemming met andere vakken
Zonder overleg geen samenhang.
Voldoende tijd voor structureel overleg met collega’s van verschillende vakken is daarbij van groot belang.
Leerlingen hebben er baat bij als verschillende docenten voor begrippen zoals energie en kans dezelfde definities gebruiken of aangeven waarin hun interpretatie van het begrip verschilt. Ook helpt het leerlingen als ze worden verwezen naar contexten waarbinnen de betreffende begrippen bij andere vakken worden aangereikt. Door een nlt-team zo breed mogelijk samen te stellen wordt het beter mogelijk voor dit soort afstemmingen te zorgen. Het schoolexamen biedt veel mogelijkheden om te komen tot meer afstemming en/of samenhang. Die afstemming en/of samenhang kan op vakinhoudelijk gebied plaats vinden, de vorm aannemen van een project of voor individuele leerlingen gestalte krijgen in een profielwerkstuk. Er kan besloten worden om bepaalde onderwerpen of vaardigheden voor verschillende vakken in één opdracht te toetsen, waarvan een gedeelte onderdeel is van het schoolexamen nlt en een ander gedeelte onderdeel van het schoolexamen van een ander vak.
Stappenplan
Om te komen tot afstemming binnen de nlt-sectie kan onderstaand stappenplan gevolgd worden:
Inventariseren
is gericht op het vinden van overeenkomsten en verschillen tussen vakken. Van verschillende vakken wordt het programma naast elkaar gelegd en onderzocht welke vakinhouden aan bod komen. Zo kan geïnventariseerd worden welke onderwerpen bij nlt-modules zoal aan de orde (kunnen) komen of welke onderwerpen beter geschrapt kunnen worden.
Afstemmen
betekent dat er afspraken tussen docenten worden gemaakt over hoe leerlingen bij het uitvoeren van de module ondersteuning kunnen krijgen van verschillende docenten. Dat zal dan meestal gaan over 'just in time' aanbrengen van kennis en vaardigheden, waardoor het voor leerlingen mogelijk wordt een levensechte module uit te voeren.
Samenwerken
betekent samen vorm geven aan een deel van het onderwijs. Wel blijft elk vak verantwoordelijk voor het onderwijs en de beoordeling van het eigen deel van het geheel. Bij samenwerken maken docenten niet alleen afspraken over de wijze waarop zij een onderwerp aanbieden, over de gebruikte strategieën of het vakjargon, maar ook over het moment waarop een onderwerp of project aan de orde komt. De docenten werken samen en hebben hierbij een gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Integreren
is de meest vergaande vorm van samenhang en gaat dus verder dan samenwerken. Hierbij worden delen van de verschillende vakken en programma’s in de verschillende modules opgenomen. Deze benadering past goed bij nlt.
Tips in het kader van samenhang
- Laat practicumverslagen bij biologie, natuurkunde, nlt en scheikunde volgens een uniform protocol uitwerken. Werk daarbij met standaardbegrippen.
- De eindtermen in Domein A zijn voor alle bèta-vakken eenduidig geformuleerd.
- In het profielwerkstuk kan men leerlingen de verplichting opleggen om vanuit twee vakken te werken.
- Denk naast samenwerking met andere bètavakken ook aan de mogelijkheid om leerlingen met bijvoorbeeld Nederlands, Engels, economie te laten samenwerken.