Opstellen van een PTA
19 maart 2024
Een PTA schrijven betekent keuzes maken. Er is rond het PTA namelijk niet veel voorgeschreven. Het is aan de school dat wat ‘moet’ op de juiste wijze te vertalen naar de eigen context en bewuste keuzes te maken bij wat ‘mag’. Dit vraagt om een duidelijke visie op toetsing en schoolexaminering. Vanuit deze visie maken scholen keuzes in hun PTA's.
Een PTA bevat in ieder geval de volgende onderdelen:
- de periode van het schooljaar waarin de toetsen van het schoolexamen (SE) worden afgenomen. Volstaan kan worden met de periode, in plaats van precieze data en tijdstippen;
- de eindtermen en deeltaken uit het examenprogramma waarop de SE's betrekking hebben;
- een beschrijving van de inhoud waarmee de leerling zich voorbereidt op de SE-toetsing uit het PTA. Dat betekent een bondige beschrijving van de leerstof en geen complete studiewijzer;
- de toetsvorm, -duur en evt. –code. Hierbij geldt dat toetsvormen en beoordelingsmethoden passen bij bevraagde kennis, inzicht, vaardigheden en houdingen; bij de toepassing ervan in theorie en in de context van het vak;
- de herkansingsmogelijkheid, waarbij verwezen kan worden naar de herkansingsregeling van de school. Een herkansingstoets is qua niveau altijd gelijkwaardig met de toets bij de eerste afname;
- de weging van de SE-toets binnen het geheel aan toetsen voor het schoolexamen van dit vak. De weging past bij de omvang en complexiteit van een toets en/of de relevantie van de (deel)taak/eindtermen;
- de berekening van het cijfer van de SE-toets. Hierbij is het voor de leerling duidelijk hoe het eindcijfer voor een vak berekend wordt in één schoolexamencijfer.
In elk PTA maakt de school keuzes in het aantal en type toetsen. Want waar de school verplicht is álle eindtermen, taken en deeltaken uit het examenprogramma te vertalen naar een onderwijsprogramma, hoeft dat niet allemaal geëxamineerd te worden in het schoolexamen.
Aandachtspunten en tips
- Maak in je PTA bewuste keuzes op basis van een schoolexamenvisie. Papier is geduldig, maar alles wat in het PTA staat moet ook zo worden uitgevoerd.
- Geef in je PTA aan met welke PTA-onderdelen welke eindtermen worden afgesloten.
- Toets niet onnodig dubbel: onderdelen uit het examenprogramma worden bij voorkeur niet meer dan één keer getoetst.
- Zorg ervoor dat de toetsen van het schoolexamen een substantiële hoeveelheid leerstof bevatten en voorkom veel toetsen. Veel toetsen maakt het lastig de kwaliteit van alle toetsen te borgen en maakt de kans op fouten groter.
Hier vind je meer informatie, voorbeelden en checklists:
- de checklist 'Programma van toetsing en afsluiting' van de VO-Raad;
- de website 'Praktijk en ondersteuning' van de VO-Raad.