Meer over afstemming
Voor een goede afstemming van het onderwijs en de toetsing van onderdelen van het schoolexamen die inhoudelijk in elkaars verlengde liggen en elkaar zelfs kunnen overlappen, is overleg wenselijk tussen de vaksectie wiskunde en andere vakken. Initiatief hiervoor hoeft niet alleen uit te gaan van de vaksectie wiskunde, ook andere vaksecties zullen het belang van een goede afstemming onderstrepen.
De volgorde van de domeinen en subdomeinen in het programma wiskunde is een opsomming van vaardigheden en vakinhoud en niet een volgorde waarin deze in het onderwijs aan de leerlingen moet worden aangeboden. Het is dus aan te bevelen om te zoeken naar mogelijkheden om, met de gekozen leermiddelen voor wiskunde en andere vakken, een volgorde te bepalen waarin wiskundige begrippen geïntroduceerd kunnen worden die de leerlingen vervolgens in de andere vakken kunnen gebruiken. Andersom, waarbij een wiskundig begrip eerst in een ander vak wordt aangeboden en daarna in de wiskunde een plek krijgt, is natuurlijk ook denkbaar maar zal in de uitvoering lastig zijn, alleen al omdat leerlingen heel verschillende vakkenpakketten hebben.
Leerlingen hebben er baat bij wanneer docenten blijk geven van kennis van overlap met of raakpunten aan andere vakken. Ook het gebruiken van contexten uit andere vakken waarin wiskundige begrippen voor komen vergroot de herkenbaarheid van wiskunde en de samenhang tussen wiskunde en andere vakken. De toepassing van wiskunde in contexten (door cTWO de 'blik naar buiten' genoemd) krijgt meer betekenis door samenwerking met vakken waarin deze contexten ook (kunnen) worden gebruikt. Het is dan wel belangrijk om met collegadocenten na te gaan of de formulering in zo'n context conform eventuele schoolafspraken is.
Leerlingen moeten bij veel vakken basisrekenvaardigheden kunnen uitvoeren en gevallen daarbij gebruik kunnen maken van een (grafische) rekenmachine. Daarnaast moeten zij verschillende wiskundige technieken kunnen toepassen. Dat vereist afstemming op inhoud, op tijdsplanning en op taalgebruik.
Realiseer je wel dat, gezien de vakkenkeuze van de leerlingen, een vakinhoudelijke context voor de ene leerling herkenbaar is vanuit het betreffende vak, terwijl een andere leerling niet van de inhoud op de hoogte zal zijn. Een goede uitleg van specifieke begrippen is uiteraard voor alle leerlingen noodzakelijk.
Ook het schoolexamen biedt de gelegenheid om te komen tot meer samenhang tussen vakken. Immers, de school kan veel zelf bepalen met betrekking tot de inrichting en de inhoud van het schoolexamen. De afstemming kan op vakinhoudelijk gebied plaatsvinden, de vorm aannemen van een project of voor individuele leerlingen gestalte krijgen in een profielwerkstuk. Zo kun je bijvoorbeeld besluiten bepaalde onderwerpen voor verschillende vakken in één opdracht te toetsen, waarvan een gedeelte onderdeel is van het schoolexamen wiskunde en een ander gedeelte onderdeel van het schoolexamen van een ander vak.
Binnen het schoolexamen liggen er inhoudelijk ook goede mogelijkheden bij het kiezen van de invulling van domein H Keuzeonderwerpen.
Welke vorm de samenhang krijgt hangt af van de keuzes en de organisatie van de school en van de vraag hoever secties en docenten daarin wensen te gaan.
Voorbeelden van lesmateriaal voor zowel havo als vwo waarin samenhang tussen vakken gerealiseerd wordt, zijn ontwikkeld in het project SaLVO (FIsme, Universiteit Utrecht). Daar vind je bijvoorbeeld lesmateriaal rondom een doorlopende leerlijn 'verbanden tussen grootheden'.