Criteria voor de kwaliteit van een toets

Elke SE-toets bestaat uit een complete toetsset:

• de toetsmatrijs;
• de toets met vragen of opdracht(en), eventueel met (uitwerk)bijlagen;
• de instructie voor de leerling;
• toegestane materialen en hulpmiddelen;
• de instructie voor de examinator, o.a. over de afname;
• het correctievoorschrift (beoordelingsmodel, beoordelingsinstructie, cesuur, cijferbepaling).

De informatie in het PTA geeft sturing aan de uitwerking van de toetsset. Daarom is het raadzaam duidelijke keuzes te maken met betrekking tot het aantal en het type toetsen dat een school op wil nemen in de PTA’s.

Aandachtspunten en tips

• Werk een heldere toetsmatrijs uit waarin je laat zien wat je gaat toetsen, in welke verhouding, met welk doel, op welk niveau, in welke vorm, met hoeveel vragen en met welke weging.
• Beschrijf in je toetsmatrijs de toetsdoelen zo concreet mogelijk. Dus in inhouden, waarneembaar gedrag en niveau.
• Ontwerp vragen en opdrachten die zich op evenwichtige wijze richten op kennis, vaardigheden en houdingen;
• Kies toetsvormen (mondeling, schriftelijk, digitaal, praktisch) die passen bij de te beoordelen exameneenheden/eindtermen.

De afname van de toets

Een schoolexamentoets is een afsluitende toets. De leerlingen laten zien waartoe zij in staat zijn. Tijdens de toetsafname is dus sprake van een examensituatie en geen onderwijssituatie.

Aandachtspunten en tips voor de afname van toetsen:

• De leerling heeft zich in het voorafgaande onderwijs kunnen voorbereiden op de toets;
• De leerling is geïnformeerd over de afname van de toets;
• De afname van de toets is in overeenstemming met de instructies bij de toets;
• De omstandigheden tijdens de afname zijn optimaal: voldoende ruimte, tijd, materialen;
• De instructies voor en de rol van de examinator (meestal de leraar) zijn duidelijk;
• De leerling kan zijn mening over/feedback op de toets geven.

Aan de rechterkant vind je meer informatie, voorbeelden en checklists.