afstemming met andere vakken

Samenhang in het onderwijsprogramma

Een van de grootste uitdagingen is een samenhangend onderwijsprogramma te maken. Dit kan zijn een les, een lessenreeks of een jaarprogramma. De breedheid van het vakgebied zoals beschreven in het examenprogramma maakt het mogelijk de verbinding te zoeken met andere (kunst)vakken zodat leerlingen de samenhang tussen vakken gaan ervaren. Dat kan bijvoorbeeld door samen te werken met:

• een collega van een ander vak en de inhoud af te stemmen, bijvoorbeeld over het maken van verslagen of het vergroten van de woordenschat (Nederlands);
• een collega van een ander vak waarbij er rond een onderwerp wordt gewerkt;
• collega's van andere vakken in vakoverstijgende projecten waarbij er rond een thema wordt gewerkt;
• collega's van andere vakken, bijvoorbeeld op het gebied van vakoverstijgende vaardigheden (interviewen, samenwerken, plannen maken).

Suggesties voor de samenhang binnen het vak

• Breng, bij het gebruik van een methode, de culturele en kunstzinnige activiteiten in lijn met het hoofdstuk dat centraal staat;
• Een hoofdstuk over architectuur leent zich bijvoorbeeld voor een stadswandeling en het ontwerpen van een gebouw of het maken van een maquette;
• Integreer de basisvaardigheden (zoals bronnen raadplegen, samenwerken, afspraken maken) in de lesactiviteiten;
• Besteed binnen de culturele en kunstzinnige activiteiten ook aandacht aan loopbaanoriëntatie. Zie voor suggesties de pagina over de methodiek.

Suggesties voor afstemming met andere vakken

• Beschrijf op hoofdlijnen de verhaallijn van een film of een voorstelling (Nederlands, kunst);
• Luister, vertaal en interpreteer een lyric naar keuze (Engels, muziek);
• Maak in groepjes van vier van een bestaand digispel een bordspel (beroepsgericht keuzevak digispel en beeldende vorming);
• Maak in groepjes van vier een cultuurspel met 25 vragen per kunstdiscipline (kunstvakoverstijgend);
• Maak selfies in poses van beroemde portretten (beroepsgericht keuzevak fotografie en kunstvak');
• Ga op zoek naar ruimtelijke/geometrische vormen in de architectuur (wiskunde en CKV);
• Verken hoe de zeggingskracht van een beeld beïnvloed kan worden met belichting  (natuurkunde en kunstvak).

Toetsing bij vakoverstijgend werken

Bij vakoverstijgend onderwijs zal er bij toetsing vaak sprake zijn van meerdere toetsdoelen van verschillende vakken. Ook deze moeten in samenhang beoordeeld worden. Dat betekent dat leraren in de samenwerking zorgvuldig moeten bespreken welke eindterm waar getoetst wordt. Zo zal bij het maken van een verslag bijvoorbeeld de kennis over opbouw, indeling en uitwerking van het werkstuk worden beoordeeld bij Nederlands, de inhoud en uitwerking/diepgang ervan door de kunstdocent.

Zie voor een overzicht van het landelijk en actuele aanbod de website van CJP.

Samenwerking met culturele instellingen en culturele aanbieders

Om leerlingen in aanraking te laten komen met culturele activiteiten is voor Kunstvakken inclusief CKV ook de afstemming en samenwerking met culturele instellingen en culturele aanbieders belangrijk. Het gaat hierbij om de samenwerking met externe aanbieders in de nabijheid van de school en/of landelijke aanbieders. Denk aan bijvoorbeeld kunstenaars, erfgoed instellingen, galeries, musea, filmhuizen etc.

Vmbo-leerlingen hebben baat bij een praktische benadering die aansluit bij de belevingswereld. Uit onderzoek blijkt dat vmbo-leerlingen nog weinig relatie zien tussen hun eigen interesses in muziek, mode en film en de culturele activiteiten die zij op school ervaren.

Tips voor scholen

• Besteed tijd aan het creëren van draagvlak in het team en bij de directie;
• Evalueer de activiteiten met alle betrokkenen (ook met leerlingen) en stel het programma bij;
• Maak afspraken wie waarover met leerlingen communiceert.

Tips voor culturele instellingen

• Investeer in draagvlak bij de school;
• Sluit aan bij de leefwereld van de leerling;
• Houd rekening met het verschil tussen vmbo-scholen en tussen leerlingen;
• Benoem samen met de school de doelen die je wilt realiseren.