Voorbeelduitwerking Oriëntatie op leren en werken
Deze exameneenheid zal meestal niet in een schriftelijke toets worden opgenomen, de oriëntatie op leren en werken leent zich beter voor praktische opdrachten.
Bij de concretisering van exameneenheid MK/K/1 kunnen de volgende aspecten aan de orde komen:
Oriënteren op de eigen loopbaan en het belang van maatschappijkunde verwoorden
- De leerling wordt zich bewust van de eigen achtergrond, interesses, motivatie, sterke en zwakke punten, bijvoorbeeld door terug te kijken op eigen ervaringen en deze schriftelijk, mondeling en/of beeldend weer te geven;
- De leerling kan verwoorden wat hem of haar aanspreekt in de benaderingswijze en inhoud van maatschappijkunde in het licht van vervolgopleiding, beroepen en maatschappelijk functioneren;
- De leerling kan aangeven wat de rol en het belang is van politieke en sociale kennis en vaardigheden in discussies over maatschappelijke vraagstukken;
- De leerling kan eigen waarden en normen verwoorden ten aanzien van betaalde en onbetaalde arbeid en zorgtaken;
- De leerling kan de betekenis verwoorden van een mogelijke arbeidsrol voor zichzelf en anderen.
Bij LOB vindt je praktische voorbeelden die laten zien hoe dit onderdeel een plek kan krijgen bij maatschappijkunde. Je kunt de doelstellingen uit de exameneenheid Mens en werk (MK/K/5) goed combineren met bovengenoemde aspecten, maar er zijn ook aanknopingspunten met de exameneenheid Multiculturele samenleving (MK/K/6).
Mens en werk
Dit thema geeft onder meer inzicht in de rol van arbeid in het algemeen en in de betekenis ervan voor de leerling in het bijzonder. Zo leren leerlingen de functie van en waardering voor allerlei soorten arbeid kennen, verdiepen zij zich in de bedrijfscultuur en krijgen zij zicht op de verschillen die ontstaan door arbeidsverdeling. Op basis van deze kennis kunnen zij tevens een stap zetten in het beantwoorden van de vraag: wat wil ik zelf in mijn toekomstige (loop)baan?
De onderdelen die gericht zijn op het leren kennen van een bedrijfscultuur, regels met betrekking tot arbeidsvoorwaarden, medezeggenschap en arbeidsomstandigheden en de veranderingen op de arbeidsmarkt (specifiek voor bepaalde beroepssectoren) zijn onmiskenbaar van belang voor de leerling die zich oriënteert op zijn toekomst. Deze onderwerpen kunnen ook in het kader van een stage nadrukkelijk in beeld komen en door maatschappijkunde 'geadopteerd' worden.
Aan te bevelen is om de behandeling van exameneenheid MK/K/5 voortdurend in relatie te brengen met de eigen beroepskeuze. Voor leerlingen die hebben gekozen voor het profiel Zorg en welzijn, ligt het voor de hand de beroepen uit dat beroepenveld in beeld te laten komen.
Multiculturele samenleving
In alle beroepssectoren waarin men intensief te maken krijgt met andere mensen (collega's, klanten en cliënten) is kennis van onze hedendaagse multiculturele samenleving een must. Vooral de onderdelen subculturen in Nederland en de omgang met anderen op basis van gelijkwaardigheid en respect (tegengaan van vooroordelen en discriminatie) zijn voor het toekomstige werk van belang. Ook hier geldt dat leerlingen hier in de sector Zorg en welzijn nadrukkelijk mee te maken hebben, al geldt dit ook voor de meeste andere sectoren.