Practica

Voorbeeld

Doel

Onderzoek de volgende uitspraak over de werking van een hefboom: "Wat je wint aan kracht, verlies je aan afstand."

Leerdoelen

• De kandidaat kan met een onderzoek aantonen, dat bij evenwicht de momentenwet geldt.

Leervaardigheden

• De kandidaat kan een onderzoek uitvoeren door gebruik te maken van natuurkundige apparatuur, waarnemingen te verrichten, gegevens te verzamelen, deze te presenteren en conclusies te trekken;
• De kandidaat kan berekeningen uitvoeren en redeneringen opzetten gebruikmakend van formules en daarbij de eenheid bij een berekende grootheid aangeven.

Benodigdheden

• krachtmeter
• zuignapje met haakje
• deur
• rolmaat

Opdrachten

Een deur is een voorbeeld van een hefboom.

1. Zet de deur op een kier.
2. Bevestig het zuignapje op 10 cm van het scharnier op de deur.
3. Bevestig de krachtmeter aan het haakje. Houd de krachtmeter steeds loodrecht op de deur.
4. Trek de deur rustig open met een constante kracht, net zolang tot de deur loodrecht op de muur staat. Noteer deze kracht in onderstaande tabel.
5. Meet de afstand waarover de kracht werkt (kwart cirkel) en noteer deze in onderstaande de tabel.​​
6. Herhaal de opdrachten 3 tot en met 5, maar plaatst de zuigmap steeds 10 cm verder van het scharnier.
7. Trek een conclusie over de benodigde kracht en de afstand waarover deze werkt.
8. Welke formule past bij deze conclusie (GT-leerlingen).​

​Andere voorbeelden:

• Vergelijk de remwegen van verschillende fietsen.
• Meet de geluidssnelheid in lucht.
• Bepaal het smeltpunt van kaarsvet.
• Meet de stroomsterkte en het spanningsverschil in serie- en parallelschakelingen.
• Bepaal de kracht van een elektromagneet.
• Vergelijk de wrijvingskracht van diverse materialen.
• Vergelijk de dichtheid van verschillende materialen.
• Bepaal en vergelijk de brandpuntsafstand en vergrotingsfactor van verschillende bolle lenzen.