Opdrachten gesprekken voeren
Bij gesprekken voeren gaat het om het deelnemen aan overleg of discussie. Dat kan bijvoorbeeld een discussie zijn over een onderwerp dat dichtbij de leerlingen ligt of een overleg in een beroepssetting.
Voorbeeld 1. Debatwedstrijd
Het Nederlands Debat Instituut organiseert het vmbo-debattoernooi, waaraan steeds meer vmbo-klassen deelnemen. Elke school vaardigt maximaal twee teams van vijf debaters af. Het debatinstituut publiceert zes weken voorafgaand aan het toernooi stellingen, bijvoorbeeld de stelling:
De beste leraren moeten verplicht worden overgeplaatst naar de slechtste scholen.
Leerlingen bereiden debatten inhoudelijk voor en voeren oefendebatten op school. Scholen kunnen bij het debatinstituut ook een toernooitraining voor maximaal vijfentwintig leerlingen organiseren. Het voeren van de oefendebatten kan afgesloten worden met een debat dat wordt opgenomen in het PTA, en dus is opgenomen in het schoolexamen voor de exameneenheid gespreksvaardigheid.
Voorbeeld 2. Overleg in beroepssetting
Leerlingen bereiden een gesprek voor van tien minuten naar aanleiding van een casus of meegemaakte situatie op de stage. Deze casus is van tevoren goedgekeurd door de docent, waarbij gebruikgemaakt kan worden van het stageverslag.
- besluitvormend/probleemoplossend groepsgesprek
De leerling maakt een analyse van de situatie, komt met voorbeelden, bedenkt oplossingen en doet aanbevelingen aan de collega of manager (rol die de docent of een medeleerling op zich neemt). - oordeelsvormend groepsgesprek
Het groepsgesprek heeft het karakter van een open discussie en uitwisseling zonder dat er van tevoren al standpunten zijn ingenomen. De nadruk ligt op de vragen en reacties van leerlingen tijdens het gesprek: wat zijn stimulerende gespreksbijdragen en wat niet?
Voorbeeld 3. Een mondeling portfolio
In plaats van allerlei aparte examenopdrachten kan ook gewerkt worden met het bijhouden van een (digitaal) portfolio waarin verschillende (kleinere) voorbeelden van zowel een monoloog, discussie als overleg zijn opgenomen.
Meer opdrachten Gesprekken voeren
De publicatie Concretisering referentieniveaus Gesprekken en Spreken bevat taalvoorbeelden van 1F, 2F, 3F of 4F met een toelichting waarom de taalopdracht, leerlingpresentatie en/of het schrijfproduct als treffend voorbeeld beoordeeld is en welke inzichten het werken met het referentiekader heeft opgeleverd.
Nog meer voorbeelden vind je op de website www.taalenrekenen.nl.