Toetsen in het schoolexamen

27 juli 2023

Op deze pagina staat een aantal suggesties en aanbevelingen hoe je SE-toetsen Rekenen maakt. Het gaat er hier over hoe je een toets kunt samenstellen en enkele andere keuzen.

Samenstelling van een toets

Een SE-toets Rekenen heeft in vaak tot doel te toetsen in hoeverre een leerling rekenkennis en –vaardigheden paraat heeft en functioneel kan gebruiken. Omdat 'weten waarom' in de F-niveaus weinig genoemd wordt, kun je overwegen deze beheersingsvorm in je toetsen te beperken.

  • Paraat hebben kun je toetsen door middel van contextloze opgaven of door middel van contextopgaven, die leerlingen zonder rekenmachine moeten maken. In het laatste geval vormt de context voor leerlingen geen probleem, maar een hulpmiddel om de berekening uit te voeren. Voorbeelden van dergelijke opgaven kun je hiernaast downloaden.
  • Functioneel gebruiken kun je het beste toetsen met behulp van contextopgaven, waarbij leerlingen de rekenmachine mogen gebruiken.

Verder verdient het aanbeveling dat niet alle toetsopgaven van eindniveau zijn. Om onderscheid te kunnen maken tussen hoge en lage cijfers, doe je er verstandig aan ook wat eenvoudiger en een enkele moeilijker opgave in de toets op te nemen. Wat een functionele rekenopgave makkelijker of moeilijker maakt, staat beschreven in de notitie die hiernaast te downloaden is.

Voorbeelden van toetsopgaven uit de centrale rekentoets staan in de rekenetalage van het CvTE. In deze opgavenverzameling staan op moment van schrijven ruim zevenduizend voorbeeldopgaven uit de centrale rekentoetsen. Je kunt daarin opgaven selecteren op bijvoorbeeld (referentie)niveau, (hoofd)domein, context of contextloos, met of zonder rekenmachine en moeilijkheidsgraad.

Andere keuzen

Rond SE-toetsen kun je ook nog andere keuzen maken:

  • Geef je enkelpunts- of meerpuntsopgaven?
    Bij enkelpuntsopgaven waardeer je elk correct antwoord met 1 punt en elk incorrect antwoord met 0 punten. Bij meerpuntsopgaven kun je meer nuances aanbrengen en waardeer je niet alleen het antwoord, maar kun je ook de totstandkoming van het antwoord waarderen.
  • Zijn SE-toetsen digitaal of worden ze op papier afgenomen?

Afrondinstructies

Een afrondinstructie is een aanwijzing in een toetsopgave hoe een uitkomst moet worden afgerond. Je kunt in de toetsopgaven telkens een afrondinstructie vermelden, maar dat hoeft niet altijd. Sterker nog, in een aantal gevallen is het zelfs ongewenst dat een opgave een afrondinstructie kent. Eén van de rekendoelen is namelijk dat leerlingen in staat zijn in voorkomende gevallen zelf te bedenken hoe een uitkomst moet worden afgerond. Denk bijvoorbeeld aan het afronden van geldbedragen of afronden op een geheel aantal jaren of geheel aantal bussen. Voorbeelden hiervan kun je hiernaast downloaden.