Publicaties

SLO monitort de invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo die in het schooljaar 2015-2016 zijn ingevoerd in klas 4 van havo en vwo. Dit rapport geeft de resultaten van de eindmeting onder docenten en leerlingen betreffende het vernieuwde wiskunde B vwo. Deze eindmeting vond plaats in het voorjaar van 2018 en bestond uit een vragenlijstonderzoek onder docenten en leerlingen uit vwo 5 (tweede cohort) en vwo 6 (eerste cohort). Onderwerpen die daarin aan de orde kwamen zijn achtergrondkenmerken van docenten en leerlingen, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). Daarnaast zijn in 2018 interviews afgenomen met docenten en leerlingen van vier scholen ter verdieping van het vragenlijstonderzoek.

SLO monitort de invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo die in het schooljaar 2015-2016 zijn ingevoerd in klas 4 van havo en vwo. Dit rapport geeft de resultaten van de eindmeting onder docenten en leerlingen betreffende het vernieuwde wiskunde A vwo. Deze eindmeting vond plaats in het voorjaar van 2018 en bestond uit een vragenlijstonderzoek onder docenten en leerlingen uit vwo 5 (tweede cohort) en vwo 6 (eerste cohort). Onderwerpen die daarin aan de orde kwamen zijn achtergrondkenmerken van docenten en leerlingen, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). Daarnaast zijn in 2018 interviews afgenomen met docenten en leerlingen van vier scholen ter verdieping van het vragenlijstonderzoek.

De Systematische Probleem Aanpak Plus (SPA+) is een hulpmiddel voor leerlingen bij het beantwoorden van ‘leg-uit-’, ‘verklaar-’ en ‘redeneer’-opgaven. Dit onderzoeksverslag beschrijft de theoretische opzet van de SPA+ en het gebruik ervan in de onderwijspraktijk, heel specifiek in twee parallelle vwo 4-scheikundeklassen. Deze informatie kan docenten helpen om te bepalen of de SPA+ geschikt is voor wat zij willen bereiken met hun leerlingen.

Het vernieuwde schoolexamenprogramma Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV) havo/vwo is in het schooljaar 2017-2018 gestart voor alle vierdeklassers havo en vwo. Aanleiding voor dit monitorrapport is zicht te krijgen op hoe de beoogde verandering in het examenprogramma CKV in de dagelijkse lespraktijk door docenten en leerlingen wordt vormgegeven (uitgevoerd) en ervaren. Hoe kunnen leerlingen door het vak CKV een cultureel groeiproces doormaken (wat gebeurt er daadwerkelijk met het beoogde examenprogramma) en hoe begeleiden en bewaken hun docenten CKV dit proces? Daarnaast is onderzocht waar docenten (en hun leerlingen) met betrekking tot dit nieuwe examenprogramma tevreden over zijn en/of waar ze (nog) eventuele knelpunten ervaren. Andere monitorvragen gaan in op hoe docenten CKV zich hebben voorbereid op de invoering.

In de discussies over een herziening van het taalcurriculum is een belangrijke plaats weggelegd voor de rol van begrijpend leesonderwijs. Maar wat is begrijpend lezen eigenlijk? Dit rapport gaat in op de belangrijkste componenten die een rol spelen in het begrijpend leesonderwijs en hoe die elkaar beïnvloeden.

Dit rapport onderzoekt in hoeverre de examenprogramma's wiskunde in de vier leerwegen van het vmbo, op curriculumniveau aansluiten op het vervolgonderwijs (mbo en havo), op de beroepsgerichte profielvakken en op elkaar. Het onderzoek betreft zowel inhouden, complexiteit, wiskundevaardigheden als beheersingsniveaus.

In 2014 is SLO begonnen met het ontwikkelen van een leerlijn mondelinge taalvaardigheid, lezen en schrijven voor groep 1 en 2 van het tweetalig primair onderwijs. De leerlijn werd tijdens de pilotperiode jaarlijks uitgebreid en bijgesteld tot een complete leerlijn voor groep 1-8. De pilotscholen hadden ook behoefte aan een leerlijn spelling en grammatica. Spellen is geen op zichzelf staande vaardigheid, maar een hulpmiddel bij lezen en schrijven. Daarom is ook geen 'standaard' leerlijn uitgewerkt, zoals voor de andere drie domeinen, maar is gekozen voor het schrijven van een handreiking voor tpo-coördinatoren en/of tpo-leerkrachten

In Nederland spreekt zeker een derde van de leerlingen thuis een andere taal dan het Nederlands. Toch worden deze andere talen en taalvariëteiten in de klas meestal niet aangemoedigd of benut, waardoor de leeromgeving van leerlingen heel monolinguaal blijft. Recente onderzoeken tonen echter het belang van meertaligheid aan voor de cognitieve-, taal-, en persoonlijkheidsontwikkeling van leerlingen. Het is daarom wenselijk dat scholen wél ruimte inbouwen voor meertaligheid. Om dat te ondersteunen heeft SLO, in samenwerking met leerkrachten en nieuwkomersconsulenten uit het primair onderwijs, een aantal lesactiviteiten ontwikkeld. Ze bieden leerkrachten van kleuterklas tot groep 8 handvatten om op een laagdrempelige manier aandacht te schenken aan meertaligheid.

Binnen het project Het Taalonderwijs Nederlands Onderzocht (HTNO) werkt SLO, samen met o.a. De Nederlandse Taalunie, aan het beschrijven van empirisch onderzoek naar het onderwijs Nederlands vanaf 1969. Deze publicatie over woordenschatontwikkeling in het basisonderwijs richt zicht op het onderzoek tussen 2004 en 2017. Het in het rapport beschreven onderzoek levert kennis op over effectieve aanpakken, maar ook kennis over wat er gebeurt in lessen woordenschat, over de manier waarop leerlingen deze lessen waarnemen en over beoordelingsinstrumenten.

SLO brengt, in samenwerking met Kennisnet, sinds 2007 het leermiddelengebruik in Nederland in kaart. De Leermiddelenmonitor zoomt in op leermiddelengebruik in het algemeen, het gebruik van methoden en zelf gevonden of ontwikkelde leermiddelen, het gebruik van digitale leermiddelen, verschil in gebruik tussen leraren in het po en vo, verschil in gebruik tussen leraren in het vmbo en havo/vwo, en leermiddelenbeleid.