Publicaties

Schrijven in het basisonderwijs opnieuw onderzocht rapporteert over het onderzoek naar het schrijfonderwijs van 2004 tot 2014 waarbij wordt nagegaan wat wel en niet bekend is over het onderwijs in dit domein. Achtereenvolgens komen onderzoeken aan de orde die gericht zijn op: doelstellingen, beginsituatie van de leerling, onderwijsleermateriaal, onderwijsleeractiviteiten, instrumentatie- en evaluatieonderzoek.

In dit advies beschrijft de Commissie verantwoorde invoering rekentoets hoe de rekentoets in vo en mbo verantwoord ingevoerd kan worden. Het advies begint met de historie van de referentieniveaus, de rekentoets/het ce-rekenen en het tegenvallen van de resultaten op die toets. Daarna beschrijft het de opdracht en de werkwijze van de commissie en wordt ingegaan op de context van de invoering. Daarbij wordt aandacht besteedt aan de praktijk van het rekenonderwijs, onvolkomenheden in de toetsen/examens en de beschikbare en in ontwikkeling zijnde toetsen. Kern van het advies is dat leerlingen meer tijd nodig hebben om het niveau van de toets te halen. De Commissie stelt daarom tot slot een aantal tijdelijke maatregelen voor.

In 2015 verscheen de eerste vakspecifieke trendanalyse (VTA) voor kunst en cultuur. De VTA beschrijft, per onderwijssector, de huidige situatie in het vakgebied en schetst vanuit een leerplankundig perspectief de actuele ontwikkelingen in praktijk, beleid en wetenschap. De publicatie van 2015 bevat de basis die nu met dit addendum wordt verbreed en verdiept.Tegen de achtergrond van de discussie over Onderwijs2032 is gekeken welke bijdragen de kunstvakken leveren aan de drie hoofddoelen van het toekomstig onderwijs: kennisontwikkeling, persoonsvorming en maatschappelijke vorming. Vanwege de aandacht voor muziekonderwijs en de extra inspanningen die momenteel gepleegd worden om de kwaliteit van het muziekonderwijs in het primair onderwijs te verbeteren wordt het beoogde, uitgevoerde en gerealiseerde curriculum geschetst van muziek op school.

Doel van de trendanalyse voor bewegingsonderwijs en sport is het in kaart brengen van de belangrijkste trends en opmerkelijke ontwikkelingen binnen dit leergebied in alle sectoren van het onderwijs. Daarbij past SLO een zogenaamde BUG-systematiek toe, dit betekent dat het curriculum wordt geanalyseerd volgens de driedeling Beoogd, Uitgevoerd en Gerealiseerd. Richtinggevende vragen daarbij zijn: welke patronen en opvallende discrepanties tussen beoogd-uitgevoerd-gerealiseerd zijn zichtbaar? Welke ruimte hebben, ervaren en nemen scholen en leraren bij de vormgeving van hun onderwijs? Wat moet, mag en kan? Waar liggen aanknopingspunten en uitdagingen voor verbetering? De analyse richt zich op leerplanontwikkelaars, lerarenopleiders, beleidsmakers, directies en onderzoekers rondom bewegingsonderwijs en sport.

Deze handreiking beschrijft de achtergrond van het project Rekenboog.zml en biedt informatie over de bijbehorende leerlijnen rekenen voor zml en het lesmateriaal. Ook wordt het stappenplan dat de basis van de invoering vormt uitgebreid toegelicht. De handreiking is geschreven voor interne en externe begeleiders en adviseurs die betrokken zijn bij de begeleiding van de invoering van Rekenboog.zml.

Losse bijlagen bij het rapport Oorlog en dekolonisatie : heroriëntatie op de Tweede Wereldoorlog en de dekolonisatie van Nederlands-Indië.

Dit rapport doet verslag van een project waarin is verkend hoe de Tweede Wereldoorlog -inclusief de Holocaust- en de dekolonisatie van Nederlands-Indië voorkomen in het curriculum van het primair en voortgezet onderwijs. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen:

het beoogde curriculum: visie en bedoelingen van het leerplan, uitgewerkt in documenten en materialen;

het uitgevoerde curriculum: het-leerplan-in-actie in de feitelijke school- en klassenpraktijk en percepties van leraren daarover;

het gerealiseerde curriculum: de ervaringen en resultaten van leerlingen.

Aanleiding van dit project is de transitie die momenteel gaande is waarbij, als gevolg van het wegvallen van de generatie getuigen, herinnering geschiedenis wordt. Wat betekent dit voor de wijze waarop we in het onderwijs aandacht willen besteden aan deze tijdsperiode en kan daarbij een relatie worden gelegd met doelen voor burgerschapsonderwijs? Een los katern met bijlagen (te downloaden) presenteert de uitgebreide onderzoeksresultaten.

De beroepsgerichte examenprogramma’s in de sectoren Economie, Techniek en Zorg & Welzijn van het vmbo worden in opdracht van het ministerie van OCW vereenvoudigd, verduidelijkt en geactualiseerd. Deze vernieuwing moet de fragmentatie die in de afgelopen jaren binnen het vmbo ontstaan is terugdringen, de aansluiting op het vervolgonderwijs verbeteren, de opleidingsstructuur overzichtelijker maken en het aantal examens reduceren. Ook is besloten tot ontwikkeling van één volwaardig intersectoraal examenprogramma voor het vmbo. Dit programma, waar ook groen onderdeel van zal worden, vervangt alle huidige intersectorale vmbo-programma’s. Nu de nieuwe programmastructuur is vastgesteld, heeft het ministerie van Economische Zaken (EZ), na overleg met de AOC-Raad, SLO opdracht gegeven te onderzoeken of, en hoe de huidige groene examenprogramma’s in harmonie gebracht kunnen worden met de nieuwe programmastructuur van de sectoren die onder verantwoordelijkheid vallen van het ministerie van OCW. Twee publicaties doen verslag van het onderzoek: deze publicatie beschrijft de resultaten van een documentanalyse, een andere bespreekt de opbrengsten van interviews die tijdens het onderzoek zijn gehouden.

De beroepsgerichte examenprogramma’s in de sectoren Economie, Techniek en Zorg & Welzijn van het vmbo worden in opdracht van het ministerie van OCW vereenvoudigd, verduidelijkt en geactualiseerd. Deze vernieuwing moet de fragmentatie die in de afgelopen jaren binnen het vmbo ontstaan is terugdringen, de aansluiting op het vervolgonderwijs verbeteren, de opleidingsstructuur overzichtelijker maken en het aantal examens reduceren. Ook is besloten tot ontwikkeling van één volwaardig intersectoraal examenprogramma voor het vmbo. Dit programma, waar ook groen onderdeel van zal worden, vervangt alle huidige intersectorale vmbo-programma’s. Nu de nieuwe programmastructuur is vastgesteld, heeft het ministerie van Economische Zaken (EZ), na overleg met de AOC-Raad, SLO opdracht gegeven te onderzoeken of, en hoe de huidige groene examenprogramma’s in harmonie gebracht kunnen worden met de nieuwe programmastructuur van de sectoren die onder verantwoordelijkheid vallen van het ministerie van OCW. Twee publicaties doen verslag van het onderzoek: deze publicatie beschrijft opbrengsten van interviews die tijdens het onderzoek zijn gehouden, een andere de resultaten van een documentanalyse.

De Curriculumspiegel geeft een inkijkje in de stand van zaken op leerplangebied in Nederland. Het is een verslag op hoofdlijnen, met doorklikmogelijkheden naar diepgaande analyses per thema of vakgebied. Dat maakt het interessant voor iedereen die professioneel bij het onderwijs betrokken is: van beleidsmakers tot schoolleiders en van bestuurders tot leraren. De Curriculumspiegel laat zien wat de belangrijkste trends en wensen op curriculumgebied zijn, bezien vanuit het perspectief van beleid, praktijk, wetenschap en maatschappij. Dat sluit aan op de groeiende belangstelling in het landelijke onderwijsbeleid voor curriculumbrede perspectieven en afstemming over vakken, thema’s en sectoren heen. De Curriculumspiegel bestaat uit twee delen: een A-deel waarin generieke inhoudelijke thema's worden beschreven, en een B-deel dat een vakspecifieke trendanalyse bevat. Het is de bedoeling dat de Curriculumspiegel tweejaarlijks gaat verschijnen.