Publicaties

In 2009 zijn de nieuwe examenprogramma's maatschappijwetenschappen voor havo en vwo aangeboden aan de minister van OCW. In twee pilots heeft SLO een evaluatieonderzoek opgezet om de haalbaarheid van deze vernieuwde examenprogramma's in kaart te brengen. Deze publicatie bevat het eindadvies over landelijke implementatie van het nieuwe examenprogramma maatschappijwetenschappen havo en vwo. Het advies is gebaseerd op de conclusies zoals geformuleerd in de evaluatierapporten van de examenpilots maatschappijwetenschappen havo (2010-2013) en vwo (2010-2014). In deze evaluatierapporten werd onderzocht in hoeverre de beoogde vernieuwing van het examenprogramma maatschappijwetenschappen voor havo en vwo resulteerde in een haalbaar, uitvoerbaar en toetsbaar leerplan.

In het Referentiekader taal en rekenen is in referentieniveaus vastgelegd welke kennis en vaardigheden leerlingen moeten hebben aangaande rekenen/wiskunde. Om scholen en andere belanghebbenden te ondersteunen bij het ontwikkelen en aanpassen van lesmethoden, leermiddelen, toetsen/examens in het rekenonderwijs is SLO gevraagd een concretisering te maken van elk van de referentieniveaus uit het Referentiekader taal en rekenen. Deze publicatie geeft concretiseringen van het niveaus 3S voor havo/vwo en mbo. Elk rekendoel uit het referentiekader is voorzien van een toelichting, aanvullende voorbeelden, suggesties en opmerkingen.

In het Referentiekader taal en rekenen is in referentieniveaus vastgelegd welke kennis en vaardigheden leerlingen moeten hebben aangaande rekenen/wiskunde. Om scholen en andere belanghebbenden te ondersteunen bij het ontwikkelen en aanpassen van lesmethoden, leermiddelen, toetsen/examens in het rekenonderwijs is SLO gevraagd een concretisering te maken van elk van de referentieniveaus uit het Referentiekader taal en rekenen. Deze publicatie geeft concretiseringen van het niveaus 2F voor vmbo/mbo-2. Elk rekendoel uit het referentiekader is voorzien van een toelichting, aanvullende voorbeelden, suggesties en opmerkingen.

In het Referentiekader taal en rekenen is in referentieniveaus vastgelegd welke kennis en vaardigheden leerlingen moeten hebben aangaande rekenen/wiskunde. Om scholen en andere belanghebbenden te ondersteunen bij het ontwikkelen en aanpassen van lesmethoden, leermiddelen, toetsen/examens in het rekenonderwijs is SLO gevraagd een concretisering te maken van elk van de referentieniveaus uit het Referentiekader taal en rekenen. Deze publicatie geeft concretiseringen van het niveaus 2S voor vmbo/mbo-2. Elk rekendoel uit het referentiekader is voorzien van een toelichting, aanvullende voorbeelden, suggesties en opmerkingen.

Deze publicatie, bedoeld voor leerkrachten in de bovenbouw van de basisschool en docenten rekenen-wiskunde in de onderbouw van het vmbo, presenteert de afbakening van een tiental leerstofdomeinen met bijbehorende leerdoelen op het gebied van rekenen-wiskunde die van belang zijn voor de doorgaande leerlijn van het primair onderwijs naar het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. Met de beschrijving wordt beoogd een indicatie te geven van wat in de hoogste leerjaren van het po en in de eerste leerjaren van het vmbo bij voorkeur aan bod dient te komen. Naast een aantal uitgangspunten voor zo’n curriculum wijst de publicatie ook op valkuilen, bijvoorbeeld dat docenten van andere vakken die een beroep doen op rekenvaardigheden soms hun toevlucht tot didactische kunstgrepen die weliswaar op korte termijn enig effect lijken te sorteren, maar die veelal nauwelijks bijdragen aan een beter begrip en een verdere ontwikkeling van gecijferdheid bij leerlingen.

De referentieniveaus zijn ook voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften het uitgangspunt. Er zijn echter leerlingen die, ondanks de inspanningen van de school, de referentieniveaus niet halen op het moment dat het van hen wordt verwacht. Dan kan het nodig zijn om (inhoudelijke) keuzes te maken, zodat deze leerlingen een onderwijsaanbod krijgen dat past bij hun ontwikkelingsperspectief. Het project Passende perspectieven heeft ter ondersteuning van dit proces de referentieniveaus voor taal uitgewerkt, waarbij werd uitgegaan van drie verschillende groepen met elk een specifieke beperking. De opbrengsten van de eerste fase van het project bevat de volgende onderdelen: wegwijzer, leerroutes bij de doelenlijsten, en profielschetsen van de drie doelgroepen.

N.B. Er is inmiddels een nieuw overzicht van leerroutes ontwikkeld. De betreffende publicatie wordt nu niet geactualiseerd, daarin staat nog het eerder ontwikkelde overzicht. Je kunt het nieuwe overzicht erbij gebruiken ter verduidelijking.

Het project Passende perspectieven heeft ter ondersteuning van het kiezen van een passend onderwijsaanbod voor elke leerlinge de referentieniveaus voor taal uitgewerkt

De referentieniveaus zijn ook voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften het uitgangspunt. Er zijn echter leerlingen die, ondanks de inspanningen van de school, de referentieniveaus niet halen op het moment dat het van hen wordt verwacht. Dan kan het nodig zijn om (inhoudelijke) keuzes te maken, zodat deze leerlingen een onderwijsaanbod krijgen dat past bij hun ontwikkelingsperspectief. Het project Passende perspectieven heeft ter ondersteuning van dit proces de referentieniveaus voor taal uitgewerkt, waarbij werd uitgegaan van drie verschillende groepen met elk een specifieke beperking. De opbrengsten van de eerste fase van het project bevat de volgende onderdelen: wegwijzer, leerroutes bij de doelenlijsten, en profielschetsen van de drie doelgroepen.

Samen met de vakgroep Sinologie van de Universiteit Leiden, de opleiding Oriëntaalse Talen en Communicatie van de Hogeschool Zuyd in Maastricht en enkele Nederlandse middelbare scholen heeft SLO gewerkt aan een leerplan Chinese taal en cultuur. Deze samenwerking heeft geleid tot de publicatie 'Chinees op school'. Daarin wordt eerst de situatie verkend rondom het schoolvak Chinees in sommige Europese landen. Vervolgens komen alle aspecten aan de orde die relevant zijn voor de plaats van Chinees in het Nederlandse voortgezet onderwijs, zoals positie in het curriculum, studielasturen, haalbare eindniveaus en mogelijke aansluiting op de competentieniveaus van het Europees Referentiekader. Ook praktische aspecten van het vak worden aangestipt, zoals de invulling van het onderdeel cultuur, de aanpak in de les en de invoeringsproblematiek. Het leerplanvoorstel beoogt het Ministerie van OCW van alle nodige informatie te voorzien om een besluit te nemen over de invoering van Chinees als officieel examenvak, hopelijk al vanaf schooljaar 2009-2010

Deze landelijke werkconferentie is het vervolg op het Symposium Genredidactiek/Genre Pedagogy, gehouden in 2010. Bij de afsluiting van dit symposium is afgesproken de mogelijkheden tot verdieping van taalgerichtvakonderwijs met behulp van Systemic Functional Linguistics (SFL) en genredidactiek verder uit te werken in diverse 'proeftuintjes'. In het voorliggende verslag worden de ervaringen met die proeftuintjes gepresenteerd.