Publicaties

De aansluiting tussen vwo en wo is nog steeds voor verbetering vatbaar. Het wo zet zich daarvoor in door intensievere en meer interactieve studievoorlichting, het vwo door meer academische vorming. De mogelijkheden die vwo-scholen hierbij hebben worden samengevat in de term wetenschapsoriëntatie. Voor een groot aantal vakken in het voortgezet onderwijs is een analyse gemaakt die de relatie tussen dat vak en wetenschapsoriëntatie laat zien. In deze publicatie betreft dat het vak geschiedenis.

SLO ontwikkelt voor de schoolexamens voor alle vakken in het voortgezet onderwijs handreikingen voor de inrichting van het schoolexamen. Deze handreikingen gaan niet in op de vraag hoe het afnemen van toetsen en examens aangepast kan worden voor auditief beperkte leerlingen. De onlangs aangescherpte exameneisen kunnen voor dove en slechthorende leerligen nadelig werken, omdat zij extra belemmeringen moeten overwinnen bij taalleren. Met name bij de schoolexamens mondelinge taalvaardigheid zou dit tot onoverkomelijk lage cijfers kunnen leiden. Het is de taak van de school belemmeringen weg te nemen die een leerling wegens een beperking ondervindt in onderwijs, toetsing en examinering. Suggesties en adviezen hiervoor zijn te vinden in deze handreiking voor Nederlands.

SLO ontwikkelt voor de schoolexamens voor alle vakken in het voortgezet onderwijs handreikingen voor de inrichting van het schoolexamen. Deze handreikingen gaan niet in op de vraag hoe het afnemen van toetsen en examens aangepast kan worden voor auditief beperkte leerlingen. De onlangs aangescherpte exameneisen kunnen voor dove en slechthorende leerligen nadelig werken, omdat zij extra belemmeringen moeten overwinnen bij taalleren. Met name bij de schoolexamens mondelinge taalvaardigheid zou dit tot onoverkomelijk lage cijfers kunnen leiden. Het is de taak van de school belemmeringen weg te nemen die een leerling wegens een beperking ondervindt in onderwijs, toetsing en examinering. Suggesties en adviezen hiervoor zijn te vinden in deze handreiking voor de moderne vreemde talen.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen heeft op 11 februari 2013 de Vernieuwingscommissie M&O geïnstalleerd. De commissie had als opdracht de minister te adviseren over de wenselijkheid van vernieuwing van het tweede fasevak management en organisatie en daarvoor een voorstel te doen in de vorm van een globaal examenprogramma voor havo en vwo. In dit eindrapport presenteert de commissie de beide examenprogramma's. Ze worden op een aantal aspecten nader belicht: -de verschillen met het huidige programma; -de verdeling van de examenstof over het schoolexamen en het centraal examen; -het onderscheid tussen het havo- en het vwo-programma; -de relatie tussen het nieuwe examenprogramma en dat van andere vakken, in het bijzonder economie. Verder adviseert de commissie de naam van het vak management en organisatie te veranderen in Bedrijfseconomie, ondernemerschap en financiële zelfredzaamheid. Deze nieuwe naam zorgt voor een moderne invulling en uitstraling van het vak en biedt meer duidelijkheid over de inhoud.

Als onderdeel van de SLO-projecten Coördinatie invoering nieuwe examenprogramma's natuurwetenschappelijke vakken en Coördinatie invoering nieuwe examenprogramma's wiskunde heeft SLO een werkgroep Afstemming wiskunde-natuurkunde tweede fase ingesteld. De werkgroep heeft acht thema’s uitgekozen die van belang zijn voor de samenhang tussen de beide vakken. Bij elk van deze thema’s zijn aanbevelingen geformuleerd. Sommige aanbevelingen zijn voornamelijk bestemd voor docenten en lerarenopleiders die willen afstemmen met hun wiskunde- of natuurkunde-collega's, andere zijn vooral bestemd voor examenmakers of uitgevers, weer andere voor syllabus- of vernieuwingscommissies.

De theoretisch leerweg (tl) van het vmbo heeft een bijzondere positie in het Nederlandse onderwijsbestel. Vmbo-tl maakt deel uit van het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, maar kent alleen theoretische vakken. Net als de andere vmbo-leerwegen is de tl een tussenstation naar vervolgonderwijs, dat ook nog eens zowel mbo als havo kan zijn. Deze publicatie informeert tl-opleidingen over mogelijkheden om hun leerplan voor het vak wiskunde te verrijken voor leerlingen die doorstromen naar een wiskunde-intensieve mbo-opleiding of naar 4 havo. Daarbij gaat het zowel over de inhoudelijke als de uitvoerende kant van verrijking.

De theoretisch leerweg (tl) van het vmbo heeft een bijzondere positie in het Nederlandse onderwijsbestel. Vmbo-tl maakt deel uit van het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, maar kent alleen theoretische vakken. Het Kennemer College, de school die in deze publicatie centraal staat, biedt leerlingen in de bovenbouw van de theoretische leerweg verschillende leerroutes aan, waaronder de leerroute thbo. Deze route is bedoeld voor leerlingen die de capaciteiten hebben om via een maatwerktraject versneld door te stromen naar mbo en vervolgens hbo. Het traject is continu in ontwikkeling en de beschreven keuzes zijn gemaakt in een specifieke context. Toch kan dit concept –geheel of gedeeltelijk- schoolleiders, teamleiders en docenten in vmbo en mbo inspireren om ontwikkelingen in de eigen school gestalte te geven.

De theoretisch leerweg (tl) van het vmbo heeft een bijzondere positie in het Nederlandse onderwijsbestel. Vmbo-tl maakt deel uit van het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, maar kent alleen theoretische vakken. Net als de andere vmbo-leerwegen is de tl een tussenstation naar vervolgonderwijs, maar in dit geval kan dat zowel mbo als havo zijn. In deze publicatie staat de vraag centraal hoe je tl-leerlingen bij het vak geschiedenis beter kunt voorbereiden op de overstap naar havo. Het maken van extra opdrachten op havoniveau verhoogt de prestaties van leerlingen, zo blijkt uit een onderzoek van SLO samen met het Montessori College Twente in Hengelo. Bovendien helpen de opdrachten bij de determinatie; leerlingen kunnen laten zien of ze voor geschiedenis op het havo genoeg in huis hebben.

In 2015 verscheen de eerste vakspecifieke trendanalyse (VTA) voor kunst en cultuur. De VTA beschrijft, per onderwijssector, de huidige situatie in het vakgebied en schetst vanuit een leerplankundig perspectief de actuele ontwikkelingen in praktijk, beleid en wetenschap. De publicatie van 2015 bevat de basis die nu met dit addendum wordt verbreed en verdiept.Tegen de achtergrond van de discussie over Onderwijs2032 is gekeken welke bijdragen de kunstvakken leveren aan de drie hoofddoelen van het toekomstig onderwijs: kennisontwikkeling, persoonsvorming en maatschappelijke vorming. Vanwege de aandacht voor muziekonderwijs en de extra inspanningen die momenteel gepleegd worden om de kwaliteit van het muziekonderwijs in het primair onderwijs te verbeteren wordt het beoogde, uitgevoerde en gerealiseerde curriculum geschetst van muziek op school.

Doel van de trendanalyse voor bewegingsonderwijs en sport is het in kaart brengen van de belangrijkste trends en opmerkelijke ontwikkelingen binnen dit leergebied in alle sectoren van het onderwijs. Daarbij past SLO een zogenaamde BUG-systematiek toe, dit betekent dat het curriculum wordt geanalyseerd volgens de driedeling Beoogd, Uitgevoerd en Gerealiseerd. Richtinggevende vragen daarbij zijn: welke patronen en opvallende discrepanties tussen beoogd-uitgevoerd-gerealiseerd zijn zichtbaar? Welke ruimte hebben, ervaren en nemen scholen en leraren bij de vormgeving van hun onderwijs? Wat moet, mag en kan? Waar liggen aanknopingspunten en uitdagingen voor verbetering? De analyse richt zich op leerplanontwikkelaars, lerarenopleiders, beleidsmakers, directies en onderzoekers rondom bewegingsonderwijs en sport.