Publicaties

De Curriculumspiegel geeft een inkijkje in de stand van zaken op leerplangebied in Nederland. Het is een verslag op hoofdlijnen, met doorklikmogelijkheden naar diepgaande analyses per thema of vakgebied. Dat maakt het interessant voor iedereen die professioneel bij het onderwijs betrokken is: van beleidsmakers tot schoolleiders en van bestuurders tot leraren. De Curriculumspiegel laat zien wat de belangrijkste trends en wensen op curriculumgebied zijn, bezien vanuit het perspectief van beleid, praktijk, wetenschap en maatschappij. Dat sluit aan op de groeiende belangstelling in het landelijke onderwijsbeleid voor curriculumbrede perspectieven en afstemming over vakken, thema’s en sectoren heen. De Curriculumspiegel bestaat uit twee delen: een A-deel waarin generieke inhoudelijke thema's worden beschreven, en een B-deel dat een vakspecifieke trendanalyse bevat. Het is de bedoeling dat de Curriculumspiegel tweejaarlijks gaat verschijnen.

De Curriculummonitor wil een breed beeld geven van de stand van zaken en de knelpunten rond het curriculum zoals ervaren in de onderwijspraktijk (meso- en microniveau) in de context van landelijk onderwijsbeleid (macroniveau). Een belangrijke vraag is bijvoorbeeld in hoeverre schoolleiders en leraren houvast én ruimte ervaren om op basis van de landelijke leerplankaders en (voorbeeld)uitwerkingen vorm te geven aan het uitgevoerde curriculum. Met deze Curriculummonitor wordt een eerste stap gezet om systematisch informatie te verzamelen betreffende het uitgevoerde curriculum in het primair en voortgezet onderwijs. De focus is niet vakspecifiek, maar vakoverstijgend, gericht op actuele inhoudelijke thema's. Waar dat relevant is, worden wel voorbeeldmatig verschillen tussen vakken weergegeven. De thema's worden in de inleiding bij elk hoofdstuk kort toegelicht. Het is de bedoeling de Curriculummonitor elke twee jaar af te nemen om ontwikkelingen in beeld te kunnen brengen en beleidskeuzes te voeden.

Het wetsvoorstel kwaliteit (voortgezet) speciaal onderwijs legt de taak van scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (vso-scholen) wettelijk vast: het onderwijs inrichten in één of meer uitstroomprofielen, te weten vervolgonderwijs, arbeidsmarkt en dagbesteding. Een drietal deelnotities wil schoolleidingen en inhoudelijk management in het vso handreikingen bieden bij de inrichting van de uitstroomprofielen. In deze deelnotitie voor het vso-uitstroomprofiel vervolgonderwijs worden leerplankundige aandachtspunten voor dit brede uitstroomprofiel nader belicht, zoals: de inrichting van de onder- en bovenbouw, het werken met een ontwikkelingsperspectief en de vormgeving van maatwerk in leerroutes, het realiseren van stages, het inrichten van examentrajecten en de transitie naar het vervolgonderwijs.

*Deze handreiking uit 2011 is gemaakt ter ondersteuning van vso-scholen voor hun onderwijsbeleid n.a.v. het concept-wetsvoorstel kwaliteit (v)so (2010) en de voorstellen voor kerndoelen vso (2010). Op dit moment actualiseert SLO samen met het onderwijsveld de kerndoelen.

Het wetsvoorstel kwaliteit (voortgezet) speciaal onderwijs legt de taak van scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (vso-scholen) wettelijk vast: het onderwijs inrichten in één of meer uitstroomprofielen, te weten vervolgonderwijs, arbeidsmarkt en dagbesteding. Een drietal deelnotities wil schoolleidingen en inhoudelijk management in het vso handreikingen bieden bij de inrichting van de uitstroomprofielen. In deze deelnotitie voor het vso-uitstroomprofiel arbeidsmarkt worden leerplankundige aandachtspunten voor dit brede uitstroomprofiel nader belicht, zoals: inhoud en fasering van het onderwijs, leerroutes, loopbaankeuzes van leerlingen en maatwerk, stage als leeromgeving, afsluiting en beoordeling op maat en tenslotte afronding met getuigschrift en transitiedocument.

*Deze handreiking uit 2011 is gemaakt ter ondersteuning van vso-scholen voor hun onderwijsbeleid n.a.v. het concept-wetsvoorstel kwaliteit (v)so (2010) en de voorstellen voor kerndoelen vso (2010). Op dit moment actualiseert SLO samen met het onderwijsveld de kerndoelen.

Het wetsvoorstel kwaliteit (voortgezet) speciaal onderwijs legt de taak van scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (vso-scholen) wettelijk vast: het onderwijs inrichten in één of meer uitstroomprofielen, te weten vervolgonderwijs, arbeidsmarkt en dagbesteding. Een drietal deelnotities wil schoolleidingen en inhoudelijk management in het vso handreikingen bieden bij de inrichting van de uitstroomprofielen. In deze deelnotitie voor het vso-uitstroomprofiel dagbesteding worden leerplankundige aandachtspunten voor dit brede uitstroomprofiel nader belicht, zoals: inhoud en fasering van het onderwijs, het werken met een ontwikkelingsperspectief en het maken van keuzes voor de toekomst en de vormgeving van maatwerk in leerroutes, het realiseren van stages als leeromgeving, afsluiting en beoordeling op maat en tenslotte afronding met getuigschrift en transitiedocument

*Deze handreiking uit 2011 is gemaakt ter ondersteuning van vso-scholen voor hun onderwijsbeleid n.a.v. het concept-wetsvoorstel kwaliteit (v)so (2010) en de voorstellen voor kerndoelen vso (2010). Op dit moment actualiseert SLO samen met het onderwijsveld de kerndoelen.

Deze handreiking ondersteunt coördinatoren gezonde leefstijl, schoolleiders en leraren om het onderwijs over een gezonde leefstijl van leerlingen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs (vo) in te richten. Dat wordt gedaan door te richten op het gezamenlijk ontwerpen van een leerplan gezonde leefstijl door een ontwikkelteam binnen de school. Doel daarbij is het maken van onderwijs vanuit een bepaald didactisch idee: veranderen van gedrag in gezonde leefstijl bij leerlingen.

Democratisch (school-)burgerschap wordt geleerd in de praktijk: leren door doen. Veel aspecten van burgerschap komen in het praktijkonderwijs al aan bod, onder andere binnen thema's van de leerlijn Cultuur en Maatschappij. Maar burgerschap kan nog worden versterkt als de school zelf functioneert als een democratische leef-, leer- en werkgemeenschap. Een middel daartoe is de leerlingenraad. Voorbeelden laten zien hoe PrOscholen een leerlingenraad kunnen opzetten en hoe deze 'levend gehouden' kan worden

Deze publicatie is een herziening van 'Een basis voor burgerschap : een inhoudelijke verkenning voor het funderend onderwijs' (2006). De inhoudelijke keuzes voor burgerschapsvorming zijn hierin aangescherpt, en er is een eerste voorstel voor een kernleerplan opgenomen. Dit kernleerplan heeft het eindniveau van havo/vwo als uitgangspunt genomen. Deze publicatie richt zich op scholen, ontwikkelaars en schoolondersteuners die in hun werkkaders zoeken om hun activiteiten op het gebied van burgerschapsvorming af te bakenen en richting te geven. In de uitwerking is uitgegaan van de leeftijdsgroep van 4 tot 16 jaar.

Het wetsvoorstel kwaliteit (voortgezet) speciaal onderwijs legt de taak van scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (vso-scholen) wettelijk vast: het onderwijs inrichten in één of meer uitstroomprofielen, te weten Vervolgonderwijs, Arbeidsmarkt en Dagbesteding. In opdracht van het ministerie van OCW heeft SLO, in nauwe samenwerking met vele betrokkenen uit het veld, kerndoelen ontwikkeld bij de in te voeren uitstroomprofielen in het vso. Met kerndoelen die per uitstroomprofiel zijn geformuleerd, wordt geregeld aan welke eisen het globale onderwijsaanbod van het vso moet voldoen. Drie losse deelnotities bieden vanuit een onderwijsinhoudelijk en leerplankundig perspectief een kader, op basis waarvan scholen het onderwijs in de verschillende uitstroomprofielen kunnen inrichten.

De referentieniveaus zijn ook voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften het uitgangspunt. Er zijn echter leerlingen die, ondanks de inspanningen van de school, de referentieniveaus niet halen op het moment dat het van hen wordt verwacht. Dan kan het nodig zijn om (inhoudelijke) keuzes te maken, zodat deze leerlingen een onderwijsaanbod krijgen dat past bij hun ontwikkelingsperspectief. Het project Passende perspectieven heeft ter ondersteuning van dit proces de referentieniveaus voor taal uitgewerkt, waarbij werd uitgegaan van drie verschillende groepen met elk een specifieke beperking. De opbrengsten van de eerste fase van het project bevat de volgende onderdelen: wegwijzer, leerroutes bij de doelenlijsten, en profielschetsen van de drie doelgroepen.

N.B. Er is inmiddels een nieuw overzicht van leerroutes ontwikkeld. De betreffende publicatie wordt nu niet geactualiseerd, daarin staat nog het eerder ontwikkelde overzicht. Je kunt het nieuwe overzicht erbij gebruiken ter verduidelijking.