Publicaties

Om een beeld te krijgen van de kennis en vaardigheden van leerlingen aan het einde van leerjaar 2 bij rekenen en wiskunde, voert de Inspectie van het Onderwijs in 2023 een peilingsonderzoek uit. Deze domeinbeschrijving vormt de basis voor dit geplande peilingsonderzoek. In deze domeinbeschrijving is opgenomen wat de wettelijke eisen zijn voor de inhoud van het vak rekenen en wiskunde en wat bekend is over de stand van zaken van dit domein.

Peil.onderwijs brengt kennis, vaardigheden en houding van leerlingen aan het einde van leerjaar 2 in het praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo in kaart. Deze domeinbeschrijving beschrijft het domein leesvaardigheid, een van de taaldomeinen binnen het vak Nederlands.

De huidige vakkenstructuur wiskunde op de havo en in het vwo levert een aantal nadelen op voor leerlingen, leraren, decanen, schoolleiders en medewerkers van vervolgopleidingen. Zo concludeerden eerder de Nederlandse Vereniging voor Wiskundeleraren, de commissie Onderwijs van Platform Wiskunde Nederland en de Commissie Toekomst Wiskundeonderwijs. Naar aanleiding hiervan hebben de NvvW en SLO de knelpunten van de huidige vakkenstructuur geïnventariseerd. Dit zijn bijlagen bij het rapport.

De huidige vakkenstructuur wiskunde op de havo en in het vwo levert een aantal nadelen op voor leerlingen, leraren, decanen, schoolleiders en medewerkers van vervolgopleidingen. Zo concludeerden eerder de Nederlandse Vereniging voor Wiskundeleraren, de commissie Onderwijs van Platform Wiskunde Nederland en de Commissie Toekomst Wiskundeonderwijs. Naar aanleiding hiervan hebben de NvvW en SLO de knelpunten van de huidige vakkenstructuur geïnventariseerd.

Overzicht van te peilen inhouden voor het leergebied Mens & Natuur, gebaseerd op de wettelijk voorgeschreven kerndoelen (beoogd curriculum). Daarnaast zijn zowel uitwerkingen en actuele zaken (uitgevoerd curriculum) als onderzoeksresultaten naar leeropbrengsten (gerealiseerd curriculum) meegenomen. Het resultaat is een tabel met te peilen inhouden, die aan het veld is voorgelegd. De Inspectie van het Onderwijs gebruikt deze domeinbeschrijving voor het toekomstige peilingsonderzoek.

Deze handreiking is een hulpmiddel voor scholen bij het opzetten en uitvoeren van een overgangsjaar tussen het primair en het voortgezet onderwijs voor leerlingen die het po in minder dan acht jaar doorlopen hebben. Zo'n overgangsjaar is specifiek bedoeld voor leerlingen die eraan toe zijn om het po te verlaten, maar nog niet helemaal klaar zijn voor het vo. De handreiking gaat in op zowel de organisatie als op het curriculum van het overgangsjaar.

Deze praktische handreiking voor schrijfvaardigheidsonderwijs is gericht op leerkrachten van de midden- en bovenbouw van het (speciaal) basisonderwijs. De handreiking wil een impuls geven aan de inbedding van het schrijfonderwijs in het taalbeleid van de school. Met behulp van drie afzonderlijk te gebruiken hoofdstukken kunnen leerkrachten keuzes maken welke aspecten van het schrijfonderwijs op hun school het meest relevant zijn om aan te pakken. Onderwerpen die aan de orde komen zijn onder andere doelen en doorgaande leerlijnen, leeractiviteiten voor schrijven en het volgen van  de schrijfvaardigheidsontwikkeling en het beoordelen van teksten. Aan het eind van elk hoofstuk zijn praktische suggesties en leestips opgenomen. Aanleiding voor de handreiking is het peilingsonderzoek schrijfvaardigheid dat de Inspectie voor het Onderwijs in 2019 uitvoerde onder 95 basisscholen en 37 sbo-scholen.

Om een beeld te krijgen van de kennis, vaardigheden en houdingen van leerlingen aan het eind van het basisonderwijs voert de Inspectie van het Onderwijs periodiek onderzoek uit. Dat gebeurt op basis van een domeinbeschrijving. Daarin is opgenomen wat de wettelijke eisen zijn voor de inhoud van het specifieke domein en wat bekend is over de stand van zaken van het domein. Een volgend onderzoek naar rekenen-wiskunde staat gepland voor 2023. Daarin zullen het onderwijsaanbod en de leerresultaten rekenen-wiskunde in kaart worden gebracht van groep 8-leerlingen van het reguliere basisonderwijs (bo), schoolverlaters van het speciaal basisonderwijs (sbo), en – voor het eerst – van schoolverlaters van het speciaal onderwijs (so). Deze domeinbeschrijving vormt de basis voor het geplande peilingsonderzoek.

We willen als samenleving graag weten wat leerlingen in Nederland leren op school. Daarom worden al sinds 1987 periodieke peilingsonderzoeken gehouden in het primair onderwijs. De onderzoekers kijken hierbij naar de beschreven onderwijsdoelen, het onderwijsaanbod en de onderwijsopbrengsten. De uitkomsten van de peilingsonderzoeken geven een landelijk beeld van wat kinderen leren op school en ze vertellen ook hoe deze resultaten zich in de tijd ontwikkelen. Aan de basis van de peiling ligt een domeinbeschrijving voor het betreffende leergebied, in dit geval Mens en maatschappij. Dat leergebied bestaat als zodanig nog niet. Daarom loopt deze beschrijving vooruit op nog te ontwikkelen kerndoelen en volgt hij de structuur van de voorstellen van Curriculum.nu uit 2019. Verder geeft de beschrijving een stand van zake van de inhouden zoals die nu op de basisschool aan bod (zouden moeten) komen.

Onder regie van de Inspectie van het Onderwijs brengt Peil.onderwijs de kennis, vaardigheden en houding van leerlingen aan het einde van het primair onderwijs in kaart. De peilingen worden uitgevoerd op basis van een domeinbeschrijving. Daarin wordt beschreven wat de wettelijke eisen zijn voor de inhoud van het specifieke domein en hoe deze inhoudelijke eisen in de praktijk van het onderwijs vorm krijgen. Voor digitale geletterdheid zijn geen kerndoelen of wettelijk kader beschikbaar. Verwacht wordt dat er naar aanleiding van de ontwikkelingen in Curriculum.nu, doelen voor het onderwijs ontwikkeld gaan worden die wellicht uitmonden in een wettelijk kader. Gezien deze ontwikkelingen en op basis van de informatie uit Curriculum.nu die op dit moment beschikbaar is, heeft de Inspectie van het Onderwijs SLO gevraagd een domeinomschrijving te ontwikkelen die beschrijft welke (sub)domeinen van digitale geletterdheid in het peilingsonderzoek ten minste getoetst zouden moeten worden om de digitale geletterdheid van leerlingen vast te stellen.