Publicaties

Tijdens het leerproces in de klas is volop interactie tussen docent en leerlingen. De docent ontdekt onjuiste antwoorden van zijn leerlingen en reageert daarop. Toch blijven veel problemen verborgen tot het moment dat de summatieve toets wordt afgenomen. Dat is jammer, want er zijn veel mogelijkheden om gedurende de les in enkele minuten begrips- en andere leerproblemen op te sporen én er onmiddellijk en adequaat op te reageren. In deze publicatie wordt aan de hand van concrete voorbeelden getoond hoe docenten misconcepties van leerlingen snel kunnen signaleren aan de hand van concept checks.

SLO monitort de invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo die in het schooljaar 2015-2016 zijn ingevoerd in klas 4 van havo en vwo. Dit rapport geeft de resultaten van de eindmeting onder docenten en leerlingen betreffende het vernieuwde wiskunde B vwo. Deze eindmeting vond plaats in het voorjaar van 2018 en bestond uit een vragenlijstonderzoek onder docenten en leerlingen uit vwo 5 (tweede cohort) en vwo 6 (eerste cohort). Onderwerpen die daarin aan de orde kwamen zijn achtergrondkenmerken van docenten en leerlingen, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). Daarnaast zijn in 2018 interviews afgenomen met docenten en leerlingen van vier scholen ter verdieping van het vragenlijstonderzoek.

SLO monitort de invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo die in het schooljaar 2015-2016 zijn ingevoerd in klas 4 van havo en vwo. Dit rapport geeft de resultaten van de eindmeting onder docenten en leerlingen betreffende het vernieuwde wiskunde A vwo. Deze eindmeting vond plaats in het voorjaar van 2018 en bestond uit een vragenlijstonderzoek onder docenten en leerlingen uit vwo 5 (tweede cohort) en vwo 6 (eerste cohort). Onderwerpen die daarin aan de orde kwamen zijn achtergrondkenmerken van docenten en leerlingen, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). Daarnaast zijn in 2018 interviews afgenomen met docenten en leerlingen van vier scholen ter verdieping van het vragenlijstonderzoek.

De Systematische Probleem Aanpak Plus (SPA+) is een hulpmiddel voor leerlingen bij het beantwoorden van ‘leg-uit-’, ‘verklaar-’ en ‘redeneer’-opgaven. Dit onderzoeksverslag beschrijft de theoretische opzet van de SPA+ en het gebruik ervan in de onderwijspraktijk, heel specifiek in twee parallelle vwo 4-scheikundeklassen. Deze informatie kan docenten helpen om te bepalen of de SPA+ geschikt is voor wat zij willen bereiken met hun leerlingen.

Het vernieuwde schoolexamenprogramma Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV) havo/vwo is in het schooljaar 2017-2018 gestart voor alle vierdeklassers havo en vwo. Aanleiding voor dit monitorrapport is zicht te krijgen op hoe de beoogde verandering in het examenprogramma CKV in de dagelijkse lespraktijk door docenten en leerlingen wordt vormgegeven (uitgevoerd) en ervaren. Hoe kunnen leerlingen door het vak CKV een cultureel groeiproces doormaken (wat gebeurt er daadwerkelijk met het beoogde examenprogramma) en hoe begeleiden en bewaken hun docenten CKV dit proces? Daarnaast is onderzocht waar docenten (en hun leerlingen) met betrekking tot dit nieuwe examenprogramma tevreden over zijn en/of waar ze (nog) eventuele knelpunten ervaren. Andere monitorvragen gaan in op hoe docenten CKV zich hebben voorbereid op de invoering.

In de discussies over een herziening van het taalcurriculum is een belangrijke plaats weggelegd voor de rol van begrijpend leesonderwijs. Maar wat is begrijpend lezen eigenlijk? Dit rapport gaat in op de belangrijkste componenten die een rol spelen in het begrijpend leesonderwijs en hoe die elkaar beïnvloeden.

Dit rapport onderzoekt in hoeverre de examenprogramma's wiskunde in de vier leerwegen van het vmbo, op curriculumniveau aansluiten op het vervolgonderwijs (mbo en havo), op de beroepsgerichte profielvakken en op elkaar. Het onderzoek betreft zowel inhouden, complexiteit, wiskundevaardigheden als beheersingsniveaus.

SLO brengt, in samenwerking met Kennisnet, sinds 2007 het leermiddelengebruik in Nederland in kaart. De Leermiddelenmonitor zoomt in op leermiddelengebruik in het algemeen, het gebruik van methoden en zelf gevonden of ontwikkelde leermiddelen, het gebruik van digitale leermiddelen, verschil in gebruik tussen leraren in het po en vo, verschil in gebruik tussen leraren in het vmbo en havo/vwo, en leermiddelenbeleid.

Formatief evalueren is een didactische aanpak waarbij de leraar met de leerlingen leerdoelen en succescriteria verhelderen, achterhalen waar de leerlingen staan ten opzichte van deze doelen en nagaan hoe zij een gewenste situatie bereiken. Door middel van literatuuronderzoek en de analyse van een drietal praktijkvoorbeelden in het voortgezet onderwijs wordt uiteengezet hoe formatief evalueren effectief in de klas kan worden vormgegeven. Daarbij ligt de focus vooral op de eerste fase, het verhelderen van leerdoelen en succescriteria.

Deze notitie gaat in op meertaligheid: wat is het, en hoe speelt het een rol in zowel de samenleving als in het onderwijs? Wat is het overheidsbeleid rond meertaligheid: hoe is meertaligheid uitgewerkt in de huidige leerplankaders en welke plek heeft het in de Nederlandse wet? Ook de rol van meertaligheid in de Nederlandse onderwijspraktijk en de natuur van de meertalige leerling komen aan bod. Tot slot worden vanuit wetenschappelijke inzichten argumenten aangedragen om meertaligheid in het curriculum op te nemen.