Publicaties

De samenwerking van SLO met scholen in het primair en voortgezet onderwijs geeft een uniek inzicht in de diverse manieren waarop scholen werken aan toekomstgericht onderwijs. Een aantal van deze voorbeelden uit de onderwijspraktijk heeft SLO opgetekend in het boek Inspirators voor de toekomst. Hierin vind je 30 schoolportretten, gekoppeld aan helden als Wubbo Ockels, The Beatles of Anne Frank.

Met de Kamerbrief 'Toekomstgericht funderend onderwijs' is in november 2014 het startsein gegeven voor een koersbepaling voor het curriculum in het funderend onderwijs. De opdracht tot het uitwerken van een samenhangende visie werd belegd bij het Platform Onderwijs2032, met als opbrengst het in januari 2016 gepresenteerde eindadvies Ons onderwijs2032. Bij het vertalen van dt advies naar een curriculumontwerp-op-hoofdlijnen zullen tal van (soms lastige) knopen moeten worden doorgehakt. Met deze notitie worden daar eerste bouwstenen voor aangereikt.

Curriculaire samenhang kan verschillende vormen aannemen: er kan sprake zijn van samenhang binnen vakken, samenhang tussen vakken, samenhang tussen binnenschools en buitenschools leren, en doorlopende leerlijnen. In de praktijk kunnen verschillende vormen van samenhang naast elkaar bestaan. Deze notitie beschrijft de verschillende vormen aan de hand van recente inititatieven, gaat in op wat met curriculaire samenhang wordt bedoeld en waarom streven naar meer curriculaire samenhang wenselijk is.

Deze notitie wil inzichtelijk maken welke factoren op stelsel- en op schoolniveau van invloed zijn op de mate waarin en de wijze waarop curriculumontwikkeling op schoolniveau tot stand komt en welke actoren daarbij betrokken zijn.

In januari 2016 presenteerde het Platform Onderwijs2032 haar rapport over het curriculum van de toekomst. Daarin wordt onder andere bepleit dat de curricula in het funderende onderwijs meer evenwichtig aandacht besteden aan drie domeinen waarin onderwijs geacht wordt werkzaam te zijn, te weten de kwalificatie van leerlingen, hun maatschappelijke toerusting en hun persoonsvorming. Om onderzoek naar concrete vormen of uitwerkingen van persoonsvorming als een eigenstandig domein mogelijk te maken is meer conceptuele helderheid nodig over het begrip. Deze notitie doet verslag van een uitgebreid literatuuronderzoek dat hiernaar is uitgevoerd.

Voor alle vakken in het primair- en voortgezet onderwijs voert SLO trendanalyses uit. Doel van deze analyses is het in kaart brengen van de belangrijkste trends en ontwikkelingen binnen een vak of leergebied in alle sectoren van het onderwijs. Deze analyse richt zich op leerplanontwikkelaars, lerarenopleiders, beleidsmakers, directies, onderzoekers en leraren die zich bezighouden met het geschiedenisonderwijs. Het rapport beschrijft de huidige situatie in het geschiedenisonderwijs en schetst vanuit leerplankundig perspectief de actuele ontwikkelingen in praktijk, beleid en wetenschap. Daarbij wordt gekeken naar het curriculum zoals dat beoogd is, welke aspecten of onderdelen daarvan (door leraren en/of leerlingen) zijn uitgevoerd en of hetgeen met het curriculum is beoogd ook gerealiseerd is.

Veel scholen profileren zich met sport en bewegen in de vorm van sportklassen. Maar er is geen wettelijk kader voor hoe het onderwijs in sportklassen verzorgd moet worden. Ook is onbekend hoe scholen dat doen. SLO heeft in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een onderzoek gedaan naar de wijze waarop scholen sportklassen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs (onderbouw vo) vormgeven.

Het Kenniscentrum Leermiddelen van SLO monitort de wijze waarop in het Nederlandse onderwijs omgegaan wordt met leermiddelen. Zo krijgen leraren en leidinggevenden inzicht in hun eigen leermiddelengebruik in vergelijking met dat van anderen. Op schoolniveau kunnen de uitkomsten helpen bij het maken van een beargumenteerde keuze voor leermiddelen die passen bij zowel het richtinggevende curriculum van de overheid (in de vorm van kerndoelen en eindtermen), als bij het schooleigen curriculum. Ook landelijke beleidsmakers, educatieve uitgeverijen, distributeurs en software leveranciers kunnen gebruik maken van de resultaten van de leermiddelenmonitor.

Het Platform Taalgericht Vakonderwijs ontwikkelde in samenwerking met didactici en docenten dertien taalgerichte lessenseries voor verschillende vakken en onderwijstypen. De lesbrieven besteden aandacht aan de betreffende vakinhoud en aan de taal die helpt de vakinhoud te verwerken. Deze lessenserie over kwalen aan de bloedsomloop maakt duidelijk hoe taalgerichte vakdidactiek in het vakgebied biologie eruit kan zien.