Publicaties

Deze publicatie is bedoeld voor schoolteams in het primair onderwijs die – met name in de midden- en bovenbouw – voor de vakgebieden kunstzinnige oriëntatie, taal en wereldoriëntatie gebruik willen maken van de mogelijkheden van een digi(bord)boek. De publicatie geeft handreikingen aan groepsleraren, coördinatoren en directeuren waarmee zij: - keuzes kunnen maken om te werken aan samenhang tussen de leergebieden kunstzinnige oriëntatie, taal en wereldoriëntatie; - aandacht kunnen besteden aan omgevingsgericht cultuuronderwijs binnen zelf gekozen thema's; - relaties kunnen leggen tussen een gekozen thema en kerndoelen, tussendoelen en leerlijnen (tule) en de referentieniveaus voor taal; - met behulp van een digi(bord)boek de mogelijkheden van het digitale schoolbord kunnen benutten om samenhang tussen vakken te bevorderen.

Deze handleiding is geschreven voor en met leidsters en coördinatoren in de kinderopvang en peuterspeelzalen en leerkrachten van groep 1 en 2. Het gezamenlijke ontwikkeltraject had als doel het werken in de speelzalen en de basisschool beter op elkaar af te stemmen en een doorlopende (taal)leerlijn te ontwikkelen die door het veld wordt gedragen en in het veld is uitgeprobeerd en van voorbeelden is voorzien. De bedoeling van deze handleiding is om collega-leidsters en leerkrachten een gemeenschappelijke kennisbasis te bieden en te waarborgen dat alle jonge kinderen in de kinderopvang, peuterspeelzalen en basisscholen (in Enschede en 's-Hertogenbosch) vergelijkbare (taal)ontwikkelingskansen krijgen.

International solidarity, tolerance and unity are key values for UNESCO schools. To strengthen and assure the added value of the UNESCO programmein the school, SLO and the European Platform have developed a system of quality assurance.This framework is intended to fulfil anumber of functions:• Quality assurance: to offer a guideline for (self)evaluation of the way in which the UNESCO vision is implemented in the school.• Curriculum development: to make visible the core elements of the UNESCO programme and how these can be embedded in the school curriculum and -policy.• Monitoring: to use self-evaluation to monitor progress of the development process.• Peer exchange: to offer a shared frame of reference for exchanging experiences, practices and materials with other UNESCO schools in the UNESCO schools network.

Resultaten van de zesde literatuurstudie binnen het project Het Taalonderwijs Nederlands Onderzocht (HTNO). Deze studie behandelt het domein mondelinge taalvaardigheid. Achtereenvolgens komen onderzoeken aan de orde die gericht zijn op: doelstellingen, beginsituatie van de leerling, onderwijsleermateriaal, onderwijsleeractiviteiten, instrumentatie en evaluatie. Een korte nabeschouwing geeft inzicht op de vraagstelling en de conclusies van het onderzoek.

Bij het versterken van het leerplankundig denken en handelen in de voor- en vroegschoolse educatie spelen leermiddelen en materialen een cruciale rol. Leermiddelen kunnen gezien worden als belangrijke 'dragers van het leerplan'. Om pedagogisch medewerkers en leerkrachten gericht te ondersteunen bij het kiezen van de juiste leermiddelen biedt SLO in dit katern een overzicht van alle beschikbare methoden, materialen en screeningsinstrumenten voor de drie ontwikkelingsgebieden: taal, rekenen en sociaal-emotioneel.

Voor het vierde achtereenvolgende jaar brengt het Kenniscentrum Leermiddelen (KCL) van SLO de Leermiddelenmonitor uit. In de Leermiddelenmonitor geeft KCL een actueel overzicht van de stand van zaken ten aanzien van het gebruik, het ontwikkelen en het delen van leermiddelen. Elk jaar kiest KCL een thema waarop dieper wordt ingegaan. Dit jaar krijgen twee thema’s meer aandacht dan voorgaande jaren: de kwaliteit van leermiddelen en het leermiddelenbeleid.

De invoering van het Referentiekader taal en rekenen stelt het basisonderwijs voor de vraag langs welke weg de eindniveaus 1F en 1S/2F te bereiken zijn. Hoe is de opbouw van de leerstof voor de verschillende domeinen over de groepen 1 tot en met 8? Welke didactiek is geschikt om die leerstof in de verschillende groepen aan de orde te stellen? Een serie van vier publicaties, elk over één van de domeinen van het taalonderwijs, wil antwoord geven op deze vragen. Deze publicatie bevat een uitwerking van doorlopende leerlijnen voor het domein begrippenlijst en taalverzorging. Hoofdstuk 1 geeft een schematisch overzicht van de leerstoflijnen bij het domein. Hoofdstuk 2 beschrijft algemene kenmerken van de leerstoflijn en hoofdstuk 3 bevat korte karakteristieken van de inhouden voor begrippenlijst en taalverzorging in respectievelijk groep 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8.

SLO heeft, op initiatief van de Ververs Foundation, een systematische toekomstgerichte verkenning van de wenselijke inhouden van het reken- en wiskundeonderwijs uitgevoerd. De studie is toegespitst op het onderwijs aan leerlingen van 4 tot 14/15 jaar, dat wil zeggen het basisonderwijs en de eerste fase van het voortgezet onderwijs. De vraag die in dit rapport centraal staat is wat relevante, toekomstgerichte reken- en wiskundedoelen zijn voor leerlingen in het funderend onderwijs. Welke reken- en wiskundebagage moeten leerlingen in deze fase verwerven, als bijdrage aan de voorbereiding op hun toekomstige beroep en op hun rol als burger in een informatiesamenleving?

De resultaten van PISA in de periode 2003-2009 laten een dalende lijn zien - zowel absoluut (gemiddelde scores) als relatief (positie op de internationale ranglijst) - in prestaties van Nederlandse leerlingen voor wiskunde en deels ook voor leesvaardigheid en natuurwetenschappen. Naar aanleiding hiervan heeft de directie Voortgezet Onderwijs van OCW SLO gevraagd een analyse van de PISA-uitkomsten uit te voeren waarin deze daling vanuit leerplankundig perspectief verklaard wordt. Bij deze analyse is als kapstok gehanteerd de indeling in leerplankundige verschijningsvormen: beoogd, uitgevoerd en bereikt curriculum. Met name ging het daarbij om de vraag hoe dat wat gevraagd en getoetst wordt bij PISA zich verhoudt tot de kerndoelen, de meest gebruikte methoden en de lespraktijk op basis van die methoden. Daarbij is niet alleen gekeken naar de onderbouw van het voortgezet onderwijs, maar naar de hele fase van het funderend onderwijs (4 - 15) en daarnaast ook naar de tweede fase.