Publicaties

Hoe zorg je er als leraar voor dat leerlingen weten waar zij naartoe werken, dat ze weten wat ze al kunnen en wat ze nodig hebben om het leerdoel te behalen? Wanneer en hoe geef je als leraar zinvolle feedback? Hoe bepaal je vervolgstappen? En ook: hoe betrek je de leerlingen bij hun leren en geef je hen verantwoordelijkheid voor hun eigen leren? Formatief evalueren biedt leraar en leerlingen inzicht in het leerproces. Dit document gaat in op wat formatief evalueren precies inhoudt en hoe de leraar het kan inpassen in de onderwijspraktijk.

Aandacht voor financiële redzaamheid is nodig in het onderwijs. In de snel veranderende en digitale maatschappij wordt het steeds belangrijker dat leerlingen essentiële (financiële) vaardigheden ontwikkelen zodat ze weloverwogen keuzes kunnen maken. Speciale aandacht is daarbij nodig voor leerlingen in het praktijkonderwijs en vmbo-bb/kb. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) heeft leerdoelen en competenties voor jongeren geformuleerd over het omgaan met geld. In deze publicatie koppelen we die leerdoelen en competenties aan executieve vaardigheden, zoals goed plannen en het leren beheersen van je impulsen. Die zijn immers cruciaal bij het voorkomen van schulden en het zicht houden op je inkomsten en uitgaven. Zo ontstaan handvatten die leraren kunnen gebruiken om de financiële redzaamheid van hun leerlingen te bevorderen zodat ze beter de regie over hun eigen (financiële) leven kunnen voeren.

Iedere leerling passend onderwijs. Dat is het doel van het meerjarige project Passende perspectieven. Deze lessuggesties laten zien hoe taalvaardigheden in samenhang met profielvakken in leerjaar 3 en 4 van het vmbo-bb/kb aangeboden kunnen worden. Docenten kunnen ze gebruiken om de doelen uit Passende perspectieven te vertalen naar hun lespraktijk. De lessuggesties sluiten aan bij de in het project al eerder geformuleerde leerroutes voor het vmbo.

Iedere leerling passend onderwijs. Dat is het doel van het meerjarige project Passende perspectieven. Deze lessuggesties laten zien hoe rekenen in samenhang met profielvakken in leerjaar 3 en 4 van het vmbo-bb/kb aangeboden kunnen worden. Docenten kunnen ze gebruiken om de doelen uit Passende perspectieven te vertalen naar hun lespraktijk. De lessuggesties sluiten aan bij de in het project al eerder geformuleerde leerroutes voor het vmbo.

Vanaf het schooljaar 2016-2017 is het nieuwe beroepsgerichte examenprogramma ingevoerd in de bovenbouw van het vmbo. Sinds het schooljaar 2017-2018 werken alle vmbo-scholen met het nieuwe examenprogramma. In opdracht van het ministerie van OCW geeft SLO vorm en inhoud aan een driejarige monitoring en evaluatie. Deze eindrapportage onder docenten en leerlingen, betreft de eindmeting (schooljaar 2018-2019) waarin waar dat mogelijk en zinnig is, een vergelijking wordt gemaakt met de voorgaande metingen.

Het Platform Taalgericht Vakonderwijs ondersteunt de ontwikkeling en implementatie van een taalgerichte onderwijsaanpak in alle vakken. Daartoe ontwikkelt het platform materialen, en organiseert zij bijeenkomsten en werkconferenties waar scholen, opleidingen en onderzoekers elkaar ontmoeten. In deze bundel zijn de bijdragen opgenomen die gepresenteerd worden op de landelijke werkconferentie op 6 december 2019 in het Berghotel te Amersfoort.

In het kader van het ontwikkeltraject van Curriculum.nu is een viertal leergebiedoverstijgende thema's benoemd door verschillende ontwikkelteams. Het betreft duurzaamheid, globalisering, gezondheid  en technologie. Ze zijn alle vier complex en hangen bovendien met elkaar samen. Deze notitie geeft van elk een beperkte omschrijving. Kader hierbij bieden de Sustainable Development Goals (SDG’s), zoals de VN die in 2015 hebben geformuleerd.

Vanaf het schooljaar 2016-2017 is het nieuwe beroepsgerichte examenprogramma ingevoerd in de bovenbouw van het vmbo. Een te versnipperd aanbod, verouderde programma's, een inflexibel curriculum en zorgen over de organiseerbaarheid van voldoende divers
beroepsvoorbereidend vmbo-onderwijs vormden aanleiding voor deze vernieuwing. Sinds het schooljaar 2017-2018 werken alle vmbo-scholen met het nieuwe examenprogramma. In opdracht van het ministerie van OCW geeft SLO vorm en inhoud aan een driejarige monitoring en evaluatie. De huidige rapportage betreft een tussenmeting onder docenten en leerlingen in schooljaar 2017/2018.

Tijdens het leerproces in de klas is volop interactie tussen docent en leerlingen. De docent ontdekt onjuiste antwoorden van zijn leerlingen en reageert daarop. Toch blijven veel problemen verborgen tot het moment dat de summatieve toets wordt afgenomen. Dat is jammer, want er zijn veel mogelijkheden om gedurende de les in enkele minuten begrips- en andere leerproblemen op te sporen én er onmiddellijk en adequaat op te reageren. In deze publicatie wordt aan de hand van concrete voorbeelden getoond hoe docenten misconcepties van leerlingen snel kunnen signaleren aan de hand van concept checks.