Publicaties

De Curriculumspiegel 2017 biedt een overzicht van en inzicht in de belangrijkste curriculaire ontwikkelingen, knelpunten en uitdagingen rond vakken en generieke inhoudelijke thema's. Deze tweede editie verschijnt op een moment dat een inhoudelijke herijking van het curriculum in het primair en voortgezet (speciaal) onderwijs in het middelpunt van de belangstelling staat. De inhoud van deze Curriculumspiegel kan inspireren en ondersteunen bij de complexe curriculaire knopen die daarbij moeten worden doorgehakt.

Veel scholen profileren zich met sport en bewegen in de vorm van sportklassen. Maar er is geen wettelijk kader voor hoe het onderwijs in sportklassen verzorgd moet worden. Ook is onbekend hoe scholen dat doen. SLO heeft in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een onderzoek gedaan naar de wijze waarop scholen sportklassen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs (onderbouw vo) vormgeven.

Om te weten wat kinderen in Nederland op school leren worden sinds 1987 periodieke peilingsonderzoeken gehouden in het primair onderwijs. De onderzoeken worden gedaan op basis van een zogenaamde domeinbeschrijving. In een domeinbeschrijving wordt beschreven wat de wettelijke eisen zijn voor de inhoud van het specifieke domein en hoe deze inhoudelijke eisen kunnen worden vertaald naar de praktijk van het onderwijs.

De handreiking Sportieve leerlingen in de bovenbouw vmbo-bb/kb dient ter inspiratie voor docenten beroepsgericht en docenten LO. De publicatie beschrijft drie varianten waarmee scholen de talenten van sportieve basis- en kaderleerlingen verder kunnen helpen ontplooien en hen voor kunnen bereiden op vervolgstudie en beroep. De nieuwe beroepsgerichte examenstructuur met een profielvak en keuzevakken biedt hiervoor meerdere mogelijkheden. Mede geïnspireerd op de ervaringen met het schoolexamenvak lichamelijke opvoeding 2 (LO2) in de gemengde en theoretische leerweg wordt in kaart gebracht hoe ook voor basis- en kaderleerlingen een doorlopende leerlijn gecreëerd kan worden. Een leerlijn waarin het omgaan met mensen en het regelen van beweeg- en sportactiviteiten centraal staan.

Doel van de trendanalyse voor bewegingsonderwijs en sport is het in kaart brengen van de belangrijkste trends en opmerkelijke ontwikkelingen binnen dit leergebied in alle sectoren van het onderwijs. Daarbij past SLO een zogenaamde BUG-systematiek toe, dit betekent dat het curriculum wordt geanalyseerd volgens de driedeling Beoogd, Uitgevoerd en Gerealiseerd. Richtinggevende vragen daarbij zijn: welke patronen en opvallende discrepanties tussen beoogd-uitgevoerd-gerealiseerd zijn zichtbaar? Welke ruimte hebben, ervaren en nemen scholen en leraren bij de vormgeving van hun onderwijs? Wat moet, mag en kan? Waar liggen aanknopingspunten en uitdagingen voor verbetering? De analyse richt zich op leerplanontwikkelaars, lerarenopleiders, beleidsmakers, directies en onderzoekers rondom bewegingsonderwijs en sport.

De Curriculumspiegel geeft een inkijkje in de stand van zaken op leerplangebied in Nederland. Het is een verslag op hoofdlijnen, met doorklikmogelijkheden naar diepgaande analyses per thema of vakgebied. Dat maakt het interessant voor iedereen die professioneel bij het onderwijs betrokken is: van beleidsmakers tot schoolleiders en van bestuurders tot leraren. De Curriculumspiegel laat zien wat de belangrijkste trends en wensen op curriculumgebied zijn, bezien vanuit het perspectief van beleid, praktijk, wetenschap en maatschappij. Dat sluit aan op de groeiende belangstelling in het landelijke onderwijsbeleid voor curriculumbrede perspectieven en afstemming over vakken, thema’s en sectoren heen. De Curriculumspiegel bestaat uit twee delen: een A-deel waarin generieke inhoudelijke thema's worden beschreven, en een B-deel dat een vakspecifieke trendanalyse bevat. Het is de bedoeling dat de Curriculumspiegel tweejaarlijks gaat verschijnen.