Publicaties

Deze publicatie over samenhang in het leerplan en vormen van vakkenintegratie in de bovenbouw van het vmbo is het resultaat van een SLO-project over de integratie van de vakken Engels, Nederlands en wiskunde in beroepsgerichte vakken in het vmbo. Samen met docenten en schoolleiders van vier scholen zijn de motieven en mogelijkheden voor meer samenhang in het leerplan verkend en beschreven.

Het Programme for International Student Assessment (PISA) wordt sinds 2000 driejaarlijks uitgevoerd onder auspiciën van de OECD. Hoofdbestanddeel van dit programma is een internationaal vergelijkingsonderzoek van leerprestaties van leerlingen uit het voortgezet onderwijs van vijftien jaar oud met betrekking tot lezen, wiskunde en natuurwetenschappen. Nederland presteert in PISA van 2015 nog steeds ruim boven het gemiddelde van de OESO-landen en is binnen de EU een toppresteerder. De resultaten laten echter een dalende lijn zien. In 2015 is het gemiddelde niveau van Nederlandse leerlingen sterker gedaald dan het gemiddelde van de overige OECD-landen. Voor natuurwetenschappen en wiskunde is de daling ten opzichte van 2012 significant. SLO is gevraagd een leerplankundige analyse te maken, met als doel de PISA-resultaten beter te kunnen duiden en te achterhalen of aanpassingen in ons curriculum mogelijk oorzaak zijn van de dalende presentaties.

In de nieuwe examenprogramma’s, die vanaf 2015 van kracht zijn in het vierde leerjaar, is een belangrijk leerdoel het bevorderen van wiskundige denkactiviteiten in alle wiskundevakken. Die wiskundige denkactiviteiten (WDA) zijn gekarakteriseerd door termen zoals 'Probleemoplossen en analytisch denken', 'Modelleren en algebraïseren', 'Ordenen en structureren', 'Formules manipuleren', 'Abstraheren', 'Logisch redeneren en bewijzen'. Deze publicatie is bedoeld voor wiskundedocenten die les geven in de onderbouw havo/vwo en inspiratie zoeken voor het ontwerpen van wiskundige denkactiviteiten in hun onderwijs. Eerder verscheen ook een versie voor de bovenbouw havo/vwo.

Voor alle leergebieden in het primair onderwijs zijn kerndoelen en sinds 2010 zijn voor taal en rekenen ook referentieniveaus vastgelegd in de wet. De kerndoelen beschrijven wat leerlingen aangeboden moeten krijgen (aanbodsdoelen), de referentieniveaus beschrijven wat leerlingen moeten kennen en kunnen (beheersingsdoelen). Reken-wiskundeonderwijs vraagt doelgericht werken. Als je weet waar je naar toe werkt, kun je daar je activiteiten op aanpassen. Hoe beter het onderwijs aansluit bij het niveau en de leerbehoeftes van leerlingen, des te meer leren ze. De tussendoelen in deze publicatie beschrijven wat leerlingen aan het eind van elk leerjaar doorgaans zouden moeten kennen, kunnen en begrijpen om aan het eind van hun basis- of speciaal basisonderwijs het streefniveau 1S te halen. De doelen zijn ingedeeld per domein voor alle leerjaren en per leerjaar voor alle domeinen.

De invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo en de daarbij behorende syllabi zijn belangrijke dragers van de beoogde vernieuwing in het wiskundeonderwijs. Om het invoeringsproces te kunnen bijstellen en verbeteren heeft SLO evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder docenten die in 2015-2016 zijn gestart met het nieuwe programma. Daarbij is gebruik gemaakt van een docentvragenlijst die bestond uit drie delen: achtergrondkenmerken en nascholing, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). In dit rapport zijn de resultaten van het onderzoek betreffende wiskunde B vwo opgenomen.

De invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo en de daarbij behorende syllabi zijn belangrijke dragers van de beoogde vernieuwing in het wiskundeonderwijs. Om het invoeringsproces te kunnen bijstellen en verbeteren heeft SLO evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder docenten die in 2015-2016 zijn gestart met het nieuwe programma. Daarbij is gebruik gemaakt van een docentvragenlijst die bestond uit drie delen: achtergrondkenmerken en nascholing, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). In dit rapport zijn de resultaten van het onderzoek betreffende wiskunde B havo opgenomen.

De invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo en de daarbij behorende syllabi zijn belangrijke dragers van de beoogde vernieuwing in het wiskundeonderwijs. Om het invoeringsproces te kunnen bijstellen en verbeteren heeft SLO evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder docenten die in 2015-2016 zijn gestart met het nieuwe programma. Daarbij is gebruik gemaakt van een docentvragenlijst die bestond uit drie delen: achtergrondkenmerken en nascholing, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). In dit rapport zijn de resultaten van het onderzoek betreffende wiskunde A vwo opgenomen.

De invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo en de daarbij behorende syllabi zijn belangrijke dragers van de beoogde vernieuwing in het wiskundeonderwijs. Om het invoeringsproces te kunnen bijstellen en verbeteren heeft SLO evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder docenten die in 2015-2016 zijn gestart met het nieuwe programma. Daarbij is gebruik gemaakt van een docentvragenlijst die bestond uit drie delen: achtergrondkenmerken en nascholing, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). In dit rapport zijn de resultaten van het onderzoek betreffende wiskunde A havo opgenomen.

Eind 2016 zijn de resultaten van de Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) bekend gemaakt. TIMSS richt zich op de prestaties van leerlingen bij rekenen-wiskunde en natuurwetenschappen. Nederland participeert in dit onderzoek met leerlingen in groep 6 (grade 4). Uit TIMSS 2015 blijkt dat Nederlandse leerlingen in deze groep over het algemeen nog steeds boven het internationaal schaalgemiddelde presteren, maar ook dat deze prestaties sinds de start van TIMSS in 1995 gestaag en significant dalen. Naar aanleiding van deze resultaten heeft SLO in opdracht van het Ministerie van OCW onderzoek uitgevoerd naar de vragen hoe de trends in de prestaties van Nederlandse leerlingen te duiden zijn en welke implicaties deze duiding heeft voor toekomstig onderwijsbeleid.

In augustus 2010 is de Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen van kracht geworden. In het Referentiekader taal en rekenen staan taal- en rekendoelen geformuleerd die leerlingen in principe moeten beheersen op overgangsmomenten in hun onderwijsloopbaan. Leerlingen die het vmbo afsluiten, dienen in principe referentieniveau 2F te beheersen. Een deel van de leerlingen heeft moeite om dit beoogde fundamentele niveau te behalen. Daarom is er voor leerlingen in de basisberoepsgerichte leerweg van het vmbo de mogelijkheid zich op een lager niveau (2A) te richten. Deze publicatie bevat leerroutes die bedoeld zijn om scholen te ondersteunen bij het aanbieden van een passen onderwijsaanbod voor vmbo-leerlingen bb/kb. De ontwikkelde leerroutes hebben evenwel als doel om vmbo-leerlingen met achterstand op het gebied van rekenen een optimale weg te laten afleggen om niveau 2F te bereiken of de rekentoets 2A te kunnen afleggen.