Lesmethoden bovenbouw

29 januari 2024

Met de invoering van de nieuwe vakken Latijnse Taal en Cultuur (LTC) en Griekse Taal en Cultuur (GTC)​​​​ is de klassieke cultuur en haar doorwerking weer geïntegreerd in de beide talen.

Dat vraagt ook om een vernieuwing van de lesboeken voor de bovenbouw. Uitgeverijen hebben hard gewerkt om hun aanbod aan te passen aan de nieuwe eindtermen en school- en eindexamens. Daarmee ontlasten zij de docent die met de oude KCV-boeken en schoolexamenboeken zelf de integratie vorm zouden moeten geven in hun lessen LTC en GTC.

​​LTC-methodes - Lectuur

  • Eisma biedt lesmateriaal voor schoolexamenpensa en voor het eindexamenpensum.
    • SE: Parnassus​. ​Een bloemlezing van Latijnse teksten aan de hand waarvan cultuurhistorische aspecten aan bod komen. Bij de opzet van Parnassus zijn de auteurs ervan uitgegaan dat de basisgrammatica Latijn is behandeld​.
    • Katern Mars en Venus. Teksten uit De Bello Gallico van Caesar en het thema Eros met de Venushymne uit Lucretius, gedichten van Catullus en ondeugende verhalen uit het Satyricon van Petronius.
    • CE: jaarlijks nieuwe Examenboeken met een volledige uitwerking van de CE-syllabus.
  • Hermaion biedt lesmateriaal voor schoolexamenpensa en voor het eindexamenpensum.​
    • SE: Roma. Het oude Rome in literatuur bouwkunst en beeldhouwkunst. De lectuur van passages van Livius, brieven van Cicero, Seneca en Plinius, gedichten van Martialis en fragmenten van minder bekende auteurs brengen het oude Rome tot leven. In een apart hoofdstuk worden de meest belangrijke antieke monumenten in Rome besproken, vergezeld van een of meer Latijnse teksten die iets over het monument vertellen.
    • Tussen hoop en vrees.​ Verhalen uit Ovidius' Metamorfosen.
    • Weg met de oorlog! Een bloemlezing uit de Colloquia, de Adagia en de Querela Pacis van Erasmus.

    • Hic est Willem Dux. Gebaseerd op twee Latijnse gedichten en het borduurwerk van Bayeux is het lesmateriaal in zijn toonzetting en in de selectie van de Latijnse teksten gericht op gebruik in de 2e klas (tweede semester) of in de 3e klas van het gymnasium. Maar het materiaal kan ook goed in de bovenbouw gebruikt worden.
    • Ovidius en Caesar. Een lesboek waarin een begin wordt gemaakt met het lezen en vertalen van originele Latijnse teksten voor het Schoolexamen Latijn.
    • Liefde lust en leven. Gedichten van Catullus, Horatius en Martialis vormen de tekst van dit boek voor het Schoolexamen Latijn.
    • Sapientia. Teksten van Seneca over het thema geluk en van Tacitus over de dood van Seneca.
    • Van leven en dood. Thematisch gekozen teksten van Catullus, Cicero, Nepos, Ovidius, Plinius, Seneca, Tacitus, Vergilius, grafschriften en teksten als Stabat mater dolorosa en Dies irea.
    • Mane Novum. Een selectie van voor het onderwijs geannoteerde Christelijke Latijnse teksten uit de 2e tot de 9e eeuw.
    • CE: jaarlijks nieuwe Examenboeken met een volledige uitwerking van de CE-syllabus.
  • Primavera Pers biedt lesmateriaal voor schoolexamenpensa.
    • LegoEen selectie van teksten voor de lectuur vanaf klas 4. ​
    • Video. In aanvulling bij Lego bevat Video informatieve hoofdstukken over de gebieden van LTC: verhalengoed, beeldende kunst, bouwkunst en filosofie en de receptie daarvan. Daarnaast wordt een aantal thema's uitgewerkt.

  • Staal&Roeland bieden lesmateriaal voor schoolexamenpensa.
    • SPQR bovenbouw integreert Latijnse taal en cultuur. De indeling van het examenprogramma in een vijftiental interessante thema’s verenigt alle relevante exameneisen voor taal én cultuur.

LTC-methodes - Grammatica

GTC-methodes - Lectuur

  • Staal&Roeland bieden lesmateriaal voor schoolexamenpensa
    • SE: Argo. AARGO bovenbouw bestaat uit twee delen: ARGO 4 en ARGO 5. In negen thema’s worden bekende en minder bekende teksten voor de leerlingen ontsloten. Alle verplichte cultuurdomeinen komen aan bod en worden behandeld in samenhang met Griekse teksten. De methode bevat ruim 30 pagina’s OCT.
  • Eisma biedt lesmateriaal voor schoolexamenpensa en voor het eindexamenpensum.
    • SE: Palladion​. Een geïntegreerd aanbod van Griekse literatuur en cultuur​​. Dit betekent dat aan de hand van de teksten van Griekse auteurs cultuurhistorische aspecten aan bod komen. Bij de opzet van Palladion zijn de auteurs ervan uitgegaan dat de basisgrammatica Grieks is behandeld.

    • Katern Dionysos en Eros. Drie hoofdstukken uit Palladion maken samen een compleet SE-pensum van 30 OCT-pagina’s. Het katern omvat een inleiding op het Griekse toneel, de Medea van Euripides en het thema Liefde met gedichten van Sapfo en Anakreon, een passage uit het Symposium van Plato en een redevoering van Lysias.

    • Vrijheid en gelijkheid. De kracht en kwetsbaarheid van de Atheense democratie. Leerlingen worden rond een thema en Griekse teksten van Herodotos, Thucydides, Pseudo-Xenophon, Plato, Lysias, Pseudo-Demosthenes, Aristophanes, Euripides en Sophocles gestimuleerd te reflecteren op democratie in het algemeen. Telkens wordt aan de hand van Griekse teksten en teksten in vertaling een vraagstelling uitgewerkt.

    • CE: jaarlijks nieuwe Examenboeken met een volledige uitwerking van de CE-syllabus.
  • Hermaion biedt lesmateriaal voor schoolexamenpensa en voor het eindexamenpensum.
    • SE: Zover als onze speren reiken, De Spartanen. Een selectie van teksten van Ploutarchos, Diodoros van Sicilië en Xenophon zijn zo gerangschikt dat ze een stijgende moeilijkheidsgraad hebben en een opstap voor de lectuur van bijvoorbeeld Lysias, Euripides en Plato. Het lesmateriaal biedt tevens een ruime selectie van veelal minder bekend beeldmateriaal van kunstvoorwerpen die rechtstreeks met de Spartanen te maken hebben.
    • Aischylus’ Oresteia. Een toneelbewerking van Thijs Launspach en Linde van Tienen. Voor deze bewerking is het klassieke verhaal van Orestes in een nieuw jasje gestoken.
    • Van Odyssee naar Odysseus. Het boekje Van Odyssee naar Odysseus biedt met vier hoofdstukken en een uitgebreide namenlijst achtergrondinformatie en vergelijkingsmateriaal bij de theatermarathon gespeeld door Aluin. Het Nederlandstalige materiaal kan leerlingen helpen het stuk en het verhaal beter te begrijpen en te waarderen.
    • CE: jaarlijks nieuwe Examenboeken met een volledige uitwerking van de CE-syllabus.

GTC-methodes - Grammatica

Rome en Griekenlandreis: De "Grand Tour" voor de gymnasiast

Een schoolreis naar Rome of Griekenland of een andere klassieke bestemming is geen vakantie, maar een manier om het schoolvak LTC en GTC vorm te geven. De vakinhoudelijke voorbereiding en de reis zelf vraagt veel van docent en leerling. Uitgevers bieden verschillende boeken ter ondersteuning van docent en leerling.

Rome

​​Eisma Caput ​Mundi​. Het complete lesmateriaal biedt een overzicht van de geschiedenis, archeologie en kunstgeschiedenis van de stad Rome, zowel in de Oudheid als in de Renaissance. Ook wordt aandacht besteed aan Ostia, Villa Hadriana, Sperlonga en Pompeji.

Eisma: Laus RomaeDeze “Lofzang op Rome”, is een bundel van 16 artikelen die betrekking hebben op belangrijke momenten uit de cultuurgeschiedenis van Rome van 1200 v.Chr. tot en met het gedicht van Lucebert over Rome uit 1957. Het boek biedt allerlei achtergrondinformatie voor bij de lectuur van Latijnse teksten en de Romereis.

Eisma Saxa loquuntur. Dit boek presenteert een bloemlezing van meer dan 60 individuele inscripties op 35 locaties in Rome. Saxa Loquuntur (“de stenen spreken”) is geschreven voor de gevorderde leerling Latijn die met school naar Rome gaat. Daarnaast is het ook zeer geschikt voor studenten, begeleiders van Romereizen en andere belangstellenden.

Hermaion Rome, leven met het verleden. Compleet thematisch lesmateriaal voor de voorbereiding op de Romereis. Deze stadsgids om mee te nemen op Romereis compleet met plattegronden van Rome, van archeologische sites, van kerken en van musea. Ook met opdrachten die uitgevoerd kunnen worden bij museumbezoek en Rome-tips naar keuze.

Hermaion Roma (zie onder LTC-methodes)

Primavera Pers Met het oog op Rome. Het Forum RomanumDit boekje biedt hulp bij die ontdekkingstocht. Korte beschrijvingen op basis van de meest recente inzichten worden afgewisseld met sturende vragen, waarmee de bezoeker op veelzeggende details gewezen wordt. Met deze prikkeling van de verbeelding komt het Forum in volle glorie tot leven.

Primavera Pers Een nacht in Pompeii. Aan de hand van de Franse schrijver Théophile Gautier bezoek je Pompeii de dag voor de uitbarsting. Deze uitgave plaatst de originele Franse tekst naast een Nederlandse vertaling rijk geïllustreerd met afbeeldingen, gedichten, dagboekaantekeningen, reisgidsfragmenten, en opgravingsverslagen uit de achttiende- en negentiende-eeuwse Pompeii-receptie.

Griekenland

​Hermaion Op reis door Griekenland​. Met dit reisboek herbeleef je de grand tour in een trip van Athene naar Marathon, van Sparta naar Delphi en van Meteora naar Thessaloniki. Boordevol met achtergrondinformatie over de oude filosofen, het antieke theater, de beeldhouwkunst en het dagelijks leven van de oude Grieken. Maar ook de Byzantijnse geschiedenis, de Turkse overheersing en de modern-Griekse geschiedenis komen aan de orde.