Wereldburgerschap

“De wereld wordt kleiner als je groter wordt”. Via internet even op een Amerikaanse website kijken, een mobieltje uit China, fruit uit Afrika in de supermarkt en vliegen naar een tropische bestemming. Hoe bereid je leerlingen voor op een globaliserende samenleving? Hoe zit dat met een eerlijke verdeling van welvaart? En wat zijn de gevolgen van klimaatverandering? Vragen die ook in onderstaand lesmateriaal aan de orde komen.

10x Meer geschiedenis, Les-inspiratie, Fawaka Wereldburgerschap, Educulture, 2021. Doelgroep: po, vo
Voorstellen om de lesinhoud bij de tien tijdvakken van veelal 'westerse' geschiedenis aan te vullen. Per tijdvak worden suggesties gedaan voor onderwerpen, oefeningen en inhoud die in lessen behandeld kunnen worden. De publicatie bevat geen uitgewerkte lessen, maar is bedoeld om inspiratie te bieden bij het lesgeven over wereldgeschiedenis en bouwt voort op de poster '10x meer geschiedenis'.

Het Centrum voor Mondiaal Onderwijs(CMO). Doelgroep: po 7-8, vo.
Het CMO maakt lesmateriaal voor basis- en voortgezet onderwijs voor verschillende vakken of projecten. De onderwerpen: ontwikkelingssamenwerking, oorlog & vrede, mensenrechten, milieu, duurzame ontwikkeling en Europa.
In de lessenbank kan je lesbrieven zoeken op onderwerp, vak en leeftijdscategorie.

Day for Change, Day for Change. Doelgroep: Doelgroep: po 7-8, vmbo, havo/vwo, mbo 
Educatieproject over wereldburgerschap en duurzaam ondernemen.  Werkboek voor de leerlingen en een handleiding voor docenten. Met behulp van tekst, videomateriaal, opdrachten en lesactiviteiten worden de leerlingen (en docenten) begeleid in het opzetten van een eigen duurzame onderneming.

Goals2030, BissBiss-educatie, 2022. Doelgroep: po 7-8 
Lesmateriaal waarmee leerlingen op een creatieve manier kennismaken met de 17 werelddoelen en zich meer bewust worden van de wereld om hen heen. Het bestaat uit 70 (opdracht)kaarten en een website met actuele filmpjes en informatie. De opdrachten zijn vakoverstijgend en sluiten aan bij burgerschapsonderwijs. Voorbeelden van opdrachten zijn: het watergebruik onderzoeken van de toiletten op school; in gesprek gaan over kinderrechten en rappen over discriminatie.  Een workshop is ook mogelijk.

Klas4klas, StartUp4kids Foundation, 2016. Doelgroep: po 7-8, vo, mbo
Educatief programma wereldburgerschap en jong ondernemen voor leerlingen in Nederland en Ethiopië op basis van bestaande Aflatoun- en Aflateen-programma's. Scholen worden met elkaar in contact gebracht en werken samen. Het lesprogramma bestaat uit vijf modules rond:
1. Persoonlijk begrip en ontdekking.
2. Rechten en verantwoordelijkheden.
3. Sparen en uitgeven.
4. Plannen en budgetteren.
5. Sociaal en financieel ondernemerschap.
Daarbij komen ook diverse 21e-eeuwse vaardigheden aan bod.
Leerlingen krijgen de opdracht samen een club op te richten en te werken aan een gemeenschappelijk doel. De opbrengst daarvan komt ten goede aan de partnerklas in Ethiopië.

Leerhoek - voor 5 tot 18 jarigen, Europese Unie, 2021. Doelgroep: po 2-8, vo 1-6
Website met gratis lesmateriaal over de EU, zoals activiteitenboeken, video's, wedstrijden, spelletjes, nieuws en ander meertalig materiaal. Leerlingen ontdekken wat de EU doet en hoe onderwerpen als klimaat en milieu, cultuur en geschiedenis etc. relevant kunnen zijn voor hun eigen leven. Het materiaal is gefilterd naar leeftijdsgroep, thema en type materiaal.

Lesideeën wereldburgerschap op de basisschool, Nuffic. Doelgroep: po 1-8 
Uitgewerkte lesideeën voor onder-, midden- en bovenbouw gebaseerd op drie thema's uit de Canon voor Wereldburgerschap: biodiversiteit, duurzaamheid en kinderrechten. Daarbij wordt aangegeven aan welke internationale competenties je werkt.

Meertaligheid, SLO. Doelgroep po en vo 
Meertaligheid is een gegeven in onze samenleving. Alle leerlingen komen in situaties waarin ze andere talen horen, of verschillende talen of dialecten nodig hebben om zich uit te drukken.
Door aandacht te schenken aan meertaligheid ontwikkelen leerlingen een open houding voor andere talige en culturele achtergronden. Op de themapagina meertaligheid van SLO staat informatie voor po en vo. 
Er is ook een teamgids met actieve werkvormen om met je collega's in gesprek te gaan. Zo ontwikkel je een gezamenlijke taal en gemeenschappelijke beelden om te bepalen hoe je de talige diversiteit van leerlingen een plek geeft op school.

Slow looking - Streets of the World, Liesbeth Breek, 2019. Doelgroep: po, vo
​Educatief pakket bij de foto's van Streets of the World (Jeroen Swolfs) waarbij de kijker wordt uitgedaagd om verder te kijken dan wat de ogen bij een eerste indruk waarnemen. Vijf onderdelen: van korte werkvorm tot langer project, zie Handleiding.  De foto’s belichten allerlei facetten van hedendaags wereldburgerschap; identiteit, diversiteit, klimaatverandering, globalisering, mensenrechten, vrede, conflict en mondiale betrokkenheid. De foto-expositie is ook te bezoeken. Met lesbrieven (po en vo/mbo).

​Stuur je les op reis, Europese Commissie, vertegenwoordiging in Nederland, 2021. Doelgroep: po 1-8, vo
Overzicht van (veelal gratis) lesmaterialen over Europa ter verrijking van de les. Bijvoorbeeld: Europese verhalenkoffer, EU-spel en Europees kinderpaspoort.

Wereldburgerschap op de basisschool, Nuffic Academy. Doelgroep: po 1-8 
Informatie, tips en webinars over wereldburgerschap in het primair onderwijs. En uitgewerkte lesideeën voor onder-, midden- en bovenbouw over biodiversiteit, duurzaamheid en kinderrechten.

Wereldburgerschap op school, Social Innovation Works, 2019. Doelgroep: po, vo
Programma dat scholen ondersteunt bij het invulling geven van Wereldburgerschap in het onderwijs. Daarbij wordt o.a. gebruik gemaakt van de uitgangspunten en de Canon voor Wereldburgerschap van het NCDO, de voormalige organisatie voor kennis en advies over mondiaal burgerschap en internationale samenwerking.

Wereldfestival, Globi. Doelgroep po 7-8, vo 1-6, mbo 
Volledig dagprogramma gericht op intercultureel bewustzijn en interculturele vaardigheden. Het programma heeft de sfeer van een festival en geeft tegelijkertijd een inhoudelijke stimulans aan het wereldburgerschap van leerlingen. Het programma wordt aangepast aan niveau en leerjaar.