Wet & toezicht

Vanaf 1 augustus 2021 zijn er nieuwe wettelijke eisen voor bevordering van burgerschap in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs. Vanaf dat moment is de `Wet verduidelijking van de burgerschapsopdracht aan scholen in het funderend onderwijs` van kracht.

De inspectie beoordeelt of scholen en instellingen aan deze wettelijke eisen voldoen en of het bestuur haar zorgplicht invult. Deze beoordeling is integraal onderdeel van het inspectietoezicht. De nieuwe wettelijke eisen zijn verwerkt in het Onderzoekskader 2021 .

Onderzoek Peil.Burgerschap

Op 9 maart 2022 publiceerde de Inspectie van het Onderwijs het onderzoek Peil.Burgerschap einde basisonderwijs 2019-2020. Daaruit blijkt dat 2/3 van de leerkrachten en schoolleiders vindt dat het burgerschapsonderwijs op hun school verder ontwikkeld moet worden. Op ongeveer de helft van de scholen formuleren leerkrachten geen concrete leerdoelen voor burgerschapsvorming, wordt de burgerschapsontwikkeling van leerlingen niet systematisch gevolgd en vindt er geen periodieke bijstelling van het burgerschapsonderwijs plaats op basis van ervaringen en resultaten. De dagelijkse focus in het burgerschapsonderwijs ligt op sociaal-emotionele ontwikkeling. Leerdoelen als het ontwikkelen van maatschappelijke betrokkenheid en kritisch leren nadenken over de samenleving komen veel minder aan bod.

Reflectiewijzer

Als het gaat om doelgericht en samenhangend burgerschapsonderwijs, zijn er vier thema’s waarmee schoolteams direct aan de slag kunnen: visievorming, sociale en maatschappelijke doelen, samenhangend aanbod en een doorlopende leerlijn, volgen van de leerlingen.

Naar aanleiding van de resultaten van het peilingsonderzoek is door SLO in samenwerking met de Inspectie van het Onderwijs voor die vier thema’s een reflectiewijzer ontwikkeld, waarmee leraren in de klas aan de slag kunnen om hun eigen burgerschapsonderwijs te verbeteren