Opbouw van de inhoudslijnen

8 augustus 2024

Formulering van de inhoudsitems

Bij de uitwerking van de inhouden hebben we gekozen voor een actieve formulering. Aan de hand van deze inhoudsitems werk je aan kennis en vaardigheden en daarmee weer aan de ontwikkeling van een houding. Elk inhoudsitem geeft een onderwerp en een richting voor de aanpak van dat onderwerp in de onderwijspraktijk. Zo stimuleren de items actief leren. Het komt tegemoet aan de leerontwikkeling van een kind, die naast het verwerven van kennis en vaardigheden ook de ontwikkeling van denkwijzen en werkwijzen omvat. De actieve formulering sluit ook aan op de ontwikkeling van lagere en hogere denkvaardigheden.

Inhoudsitems tussen kerndoelen, leerdoelen en lesdoelen

De items van de inhoudslijnen bevinden zich op het niveau tussen kerndoelen en leerdoelen.

figuur - doelen op drie niveaus 2024a

Zoals in de figuur weergegeven, vormen de kerndoelen het wettelijk kader voor het primair onderwijs (samen met de referentieniveaus van taal en rekenen). Waar de kerndoelen globaal geformuleerd zijn, geven de items in een inhoudslijn een kader waaraan je kunt denken bij de verschillende kerndoelen. Dit maakt inzichtelijk waar je als leraar met je leerlingen aan werkt.

Aan de hand van de items uit de inhoudslijnen kun je passende leerdoelen formuleren in schooleigen leerlijnen, of je gebruikt leerlijnen in een methode. De inhoudsitems en leerlijnen vormen de basis voor een beredeneerd aanbod, met ruimte voor activiteiten en te gebruiken lesmateriaal passend bij de leerlingen en de te bereiken doelen.

Inhoudsitems vs. doelen

De inhoudsitems beschrijven het aanbod bij de onderwerpen van de kerndoelen. Ze geven aan wat een school kan aanbieden, maar zeggen daarbij niet wat een kind precies moet kennen of kunnen. Er zit dus geen doelen met bijvoorbeeld een beheersingscomponent. Vanuit de inhoudsitems kunnen wel beheersingsdoelen worden geformuleerd. Daarbij kan elk item leiden tot verschillende beheersingsdoelen, afhankelijk van wat je vindt dat kinderen moeten kennen en kunnen in het licht van het betreffende inhoudsitem. Ook kunnen de items helpen bij het bepalen van succescriteria, waarmee helder wordt wanneer een leerling een geformuleerd beheersingsdoel heeft bereikt.

Inhoudslijnen en actualisatie kerndoelen

In opdracht van het Ministerie van Onderwijs wordt gewerkt aan de actualisering van de kerndoelen voor het primair onderwijs, de onderbouw van het voortgezet onderwijs en het (voortgezet) speciaal onderwijs. Lees meer hierover op actualisatie kerndoelen.

Nadat de herziene kerndoelen en de kerndoelen voor burgerschap en digitale geletterdheid zijn vastgesteld, zal dat leiden tot bijstelling van de inhoudslijnen om deze optimaal op de kerndoelen te laten aansluiten.