Onderwijsdoelen wereldoriëntatie primair onderwijs

Wat leer je bij wereldoriëntatie?

Als leraar heb je veel vrijheid om je wereldoriëntatie-onderwijs vorm te geven naar eigen inzicht en aansluitend bij de visie van de school waar je werkt. Je bent wel wettelijk verplicht om aandacht te besteden aan de kerndoelen (Kerndoelen, 2006) en de aanvullingen die daar later op zijn gemaakt (pdf, 245 kB).

De kerndoelen kun je ook op de site Leerplan in beeld vinden. Zie ook de themapagina Inhoudslijnen po.

De kerndoelen beschrijven globaal welke onderwerpen aan bod moeten komen. Om de kerndoelen goed te begrijpen, heb je soms extra informatie nodig.

• De kerndoelen worden voorafgegaan door een inleiding; 'de karakteristiek'. Deze karakteristiek helpt je om te begrijpen vanuit welke gedachte de kerndoelen zijn geschreven: 'Kinderen zijn nieuwsgierig (…), tegelijk stelt de samenleving waarin kinderen opgroeien haar eisen'.
• Het domein Oriëntatie op jezelf en de wereld (wereldoriëntatie) heeft een inleiding. Hierin wordt bijvoorbeeld de samenhang tussen de verschillende doelen benadrukt.
• De kerndoelen verwijzen op verschillende plekken naar belangrijke aanvullende informatie. Je kunt daarbij denken aan de tien tijdvakken met hun kenmerkende aspecten, de vensters van de Canon van Nederland en de basistopografielijst (pdf, 237 kB).
• Scholen hebben samen afgesproken om naast de kerndoelen ook structureel aandacht te besteden aan Wetenschap en technologie.

De kerndoelen vertaald naar de praktijk

Toen de kerndoelen voor het primair onderwijs in 2006 van kracht werden heeft SLO een handreiking ontwikkeld met inhouden en activiteiten, om bij te dragen aan het gesprek in de school en ter inspiratie. Dat is de website TULE. TULE illustreert met voorbeelden bij ieder kerndoel hoe je inhouden (kennis en vaardigheden) door middel van activiteiten (van kinderen en leraren) in onderwijs kunt vertalen, verdeeld over de groepen 1 tot en met 8. Hierdoor wordt de doorgaande leerlijn in het onderwijsaanbod zichtbaar en hanteerbaar.

SLO heeft als vervolg op TULE voor ieder leergebied van het primair onderwijs ook de inhoud (voor kennis, vaardigheden en houding) geformuleerd in de vorm van aanbodsdoelen. Deze worden weergegeven in inhoudslijnen met drie fasen (fase 1/jonge kind, fase 2 en fase 3). Deze inhoudslijnen maken inzichtelijk waar je als leraar met je leerlingen aan werkt en hoe dit aansluit op de doelen van de andere bouwen in het basisonderwijs. Je kunt de inhoudslijnen oriëntatie op jezelf en de wereld hier vinden en op Leerplan in beeld.

Nieuwe kerndoelen op komst: Curriculum.nu

In oktober 2019 hebben leraren en schoolleiders voor negen leergebieden een voorstel overhandigd aan de minister van Onderwijs voor de onderwijsinhoud van morgen. Wereldoriëntatie vind je terug in de leergebieden Mens&Maatschappij, Mens&Natuur, Burgerschap en Digitale geletterdheid. De volgende stap is de vertaling naar nieuwe kerndoelen en eindtermen. Je kunt hierover meer lezen op actualisatie kerndoelen.

Alle doelen en leerlijnen in één tool met Leerplan in beeld

Maak je als school bewust keuzes in het curriculum, passend bij jouw leerlingen en visie? Dan wil je goed weten wat de (wettelijke) doelen zijn en hoe de doorlopende leerlijnen in elkaar zitten. Hoe zorg je dat jouw onderwijsprogramma goed aansluit bij wat leerlingen eerder hebben gehad? Hoe maak je een goede mix van verplichte stof en keuzeonderdelen? Zoek je naar meer samenhang tussen de vakken? Leerplan in beeld helpt je op weg. Het is een digitale tool met doorlopende leerlijnen van primair onderwijs tot bovenbouw vo, maar ook alle wettelijk voorgeschreven kerndoelen en eindtermen per vak.