Hoe worden beroepsgerichte vakken in het pro en het vso vormgegeven?

Praktijkonderwijs

Het praktijkonderwijs is erop gericht dat leerlingen zo zelfstandig mogelijk kunnen functioneren in wonen, werken, vrije tijd en burgerschap. Bij het onderwijsprogramma voor beroepsgerichte vakken staat het ontwikkelen van algemene beroepsvaardigheden centraal. Dit gebeurt in de context van de praktijkvakken die pro-scholen aanbieden, al dan niet aangevuld met branchegerichte cursussen.

Wat zijn de (kern)doelen voor beroepsgerichte vakken in praktijkonderwijs?

Praktijkonderwijs kent geen eigen set kerndoelen, ze houden zich wettelijk gezien aan de kerndoelen van het onderbouw vo-programma. Praktijkonderwijs heeft daarvan vertalingen gemaakt naar streef-/beheersingsdoelen, deze zijn samengevat in een eigen curriculum voor praktijkonderwijs.

Voortgezet speciaal onderwijs

Het vso is ingedeeld in drie vso-uitstroomprofielen, te weten: vervolgonderwijs, arbeidsmarkt gericht en dagbesteding. Beroepsgerichte vakken worden met name aangeboden aan leerlingen die geplaatst zijn in de eerste twee vso-uitstroomprofielen.

Wat zijn de (kern)doelen voor beroepsgerichte vakken in vso?

Het vso-uitstroomprofiel vervolgonderwijs baseert haar onderwijs op de kerndoelen voor het vso. Voor de schoolse vakken zijn die gelijk aan de kerndoelen voor de onderbouw vo. Naast de schoolse vakken moeten scholen aandacht besteden aan leergebiedoverstijgende thema's. Hiervoor zijn aparte kerndoelen opgesteld.
Binnen dit profiel worden profielen van het vmbo aangeboden. Vso-scholen werken daarbij nauw samen met een reguliere school voor vmbo. Daarbij wordt hetzelfde programma van toetsing en afsluiting gehanteerd als van de samenwerkende vmbo-scholen en wordt het profiel aangeboden die op de samenwerkende vmbo-scholen aangeboden wordt. Meer informatie hierover is te vinden in de publicatie 'Wat moet en wat mag in het voortgezet speciaal onderwijs'.

Het vso-uitstroomprofiel arbeidsmarkt

Het uitstroomprofiel arbeidsmarkt kent een set kerndoelen. Daarin worden doelen onderscheiden voor:

• schoolse vakken - leergebiedspecifiek;
• leergebiedoverstijgende thema's;
• kerndoelen ter voorbereiding op arbeid.

Zeker deze laatste kerndoelen zijn zeer relevant voor het vormgeven en inrichten van beroepsgerichte vakken in het vso. Binnen het uitstroomprofiel arbeidsmarkt maken beroepsgerichte vakken deel uit van het curriculum. De nadruk ligt op de ontwikkeling van algemene beroepsvaardigheden. Dit gebeurt in de context van de praktijkvakken en stagevakken die de scholen aanbieden, al dan niet aangevuld met branchegerichte cursussen.

Sectorraden

De sectorraad GO - voorheen LECSO en SBOwerkverband - is actief betrokken bij de ontwikkelingen rond kennis, professionalisering en onderzoek in het gespecialiseerd onderwijs. Zij zetten zich in voor leerlingen met een bijzondere ondersteuningsbehoefte op onderwijsgebied. Daarbij gaat het om leerlingen in het speciaal basis-, speciaal-, en voortgezet onderwijs, en zij die met bijzondere ondersteuningsbehoefte in het regulier onderwijs zitten.

De sectorraad Praktijkonderwijs vertegenwoordigt de 175 scholen voor praktijkonderwijs in Nederland. De raad zet zich in voor de belangen van het praktijkonderwijs en stuurt het gezamenlijk werken aan onderwijskwaliteit en innovatie aan. Zowel op lokaal, regionaal als op landelijk niveau streven ze naar verbinding en een goede samenwerking met en tussen de maatschappelijke partners.

LOB

In het vso en het praktijkonderwijs staat loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) hoog op de agenda. Het is immers van belang dat deze leerlingen goed worden voorbereid op een mogelijke werkplek. In de weg daarnaartoe kan de docent in de rol van loopbaanbegeleider in samenspraak met de leerling een werkplek zoeken die past bij de mogelijkheden van de leerling en zijn speciale onderwijsbehoeften. Een school kan in de onderbouw al aandacht besteden aan loopbaanoriëntatie en in de bovenbouw stageplekken organiseren.