Verslag van de vijfde NSO bijeenkomst

Digitale geletterdheid

SLO-collega Jos Spronk startte de sessie over digitale geletterdheid en ging in op het maken van bewuste keuzes die betrekking hebben op digitale geletterdheid. Denk aan de koers die je als school wilt varen en de weg die je ernaar wilt bewandelen. Het uiteindelijke doel van digitale geletterdheid is om leerlingen digitaal geletterd te maken en ze voor te bereiden op participatie aan de (online) samenleving. Via het SLO vakportaal van digitale geletterdheid vind je voorbeelden van leerlijnen, materialen en lessen (po en vo). Net nieuw is de lijn digitale geletterdheid voor peuters. Daar staan ook voorbeeldactiviteiten bij, dat is nieuw. Wellicht kunnen die als een basis gaan helpen bij het vormgeven van je eigen leerlijn. Ook stonden we stil bij de relevante kerndoelen voor het gespecialiseerd onderwijs die raken aan aspecten van digitale geletterdheid. SLO-collega Iris Verbruggen liet ons zien dat deze vooral te vinden zijn in de huidige leergebiedoverstijgende kerndoelen so en vso. Denk aan de doelen rondom "omgaan met media", "informatie beoordelen" en "taken uitvoeren". Duidelijk werd dat ook in het gespecialiseerd onderwijs aandacht voor digitale geletterdheid belangrijk is, maar dat maatwerk en haalbare doelen voor deze leerlingen daarbij het uitgangspunt moeten zijn.

In gesprek over digitale geletterdheid voor het gespecialiseerd onderwijs

In de break-out rooms gingen we in gesprek over hoe het gespecialiseerd onderwijs op dit moment aandacht aan digitale geletterdheid besteed. Scholen zijn bezig leerlijnen vorm te geven en richten zich bijvoorbeeld op praktische vaardigheden. Eén school gebruikte bijvoorbeeld de materialen van Digi-doeners. De leerkracht vertelde enthousiast dat daar hele leuke activiteiten in staan en dat deze ook goed op maat zijn te maken voor haar leerlingen. Ze zegt: "Dan pak je gewoon die van een leerjaar lager, en pas je het op die manier aan". Een andere school maakte gebruik van een leerlijn digitale geletterdheid voor het (v)so. Zij vond deze leerlijn heel hanteerbaar en aansluitend op wat je zou willen doen met je leerlingen. "Ik vind dat ik mooi een handvat heb met wat ik dit jaar met mijn leerlingen zou willen doen. In ParnasSys kun je ze heel handig afvinken, je kunt gewoon lekker aan de gang gaan. Ik vind dit een heel fijne leerlijn!" Een andere school vertelde dat ze aan het shoppen zijn: op zoek naar relevante leerlijnen digitale geletterdheid voor hun leerlingen. Dat is nog wel lastig want de school heeft dan leerlingen in het VSO (van 12 tot 18 jaar), maar de niveaus verschillen heel erg. "Soms is het VSO nog net te hoog voor de leerlingen. Maar we hebben ook enkele leerlingen die dat wel aankunnen, dus we zitten altijd te schipperen", zegt de leerkracht van deze vso-school.

Factchecking in het (speciaal)basis onderwijs

Na de pauze gingen we verder met de resultaten van het SLO-onderzoek "Reken-wiskundige factchecking in het (speciaal) basisonderwijs". SLO-collega`s Marc van Zanten en Stanja Oldengarm namen ons mee in het onderwerp "Omgaan met kwantitatieve data in de rekenlessen", met de achterliggende vraag: Hoe maak je leerlingen bewust van het stellen van de vraag ‘klopt dit wel?’ bij het zien van bijvoorbeeld getallen en grafieken? We kregen mooie voorbeelden van rekenlessen te zien met een uitwerking naar diverse jaargroepen. We werden actief betrokken bij het inschatten of leerlingen juist denken over het al dan niet kloppen van kwantitatieve informatie.
Eén van de leraren van een so-school probeerde een aantal lessen uit. Ze vertelde ons enthousiast hoe blij verrast ze was met het resultaat. De so-leerlingen vonden de rekenlessen erg leuk om te doen en ze kwamen verder in hun wiskundig denken dan zij zelf hadden gedacht. Vaak doorzien de leerlingen in eerste instantie foutieve informatie niet, maar bij het doorvragen en/of daarna samen bekijken, lukt het vaak wel. "Je laat ze wel echt denken dan", vertelde de leraar van de so-school. Wil je ook eens dit soort lessen uitproberen, dan horen we dat graag. Mail hiervoor naar Lucy: l.besseler@slo.nl.