Beoordelen vaardigheden

Onderstaande korte instructie-video’s zijn opgenomen op Thorbecke, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo, te Zwolle. De beelden zijn enerzijds bedoeld als inspiratie om te ontdekken wat de verschillende delen van de vaardigheden zijn. Anderzijds kunnen de beelden formatief ingezet worden om te evalueren op de aangeleerde vaardigheden.

De videofragmenten passen bij de uitgewerkte leerlijnen voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Elk fragment is voorzien van een omschrijving en toelichting van welk onderdeel van de vaardigheid het fragment een voorbeeld is. Per fragment zijn er één of meerdere vragen opgenomen die docenten kunnen stellen aan leerlingen, of leerlingen aan zichzelf en elkaar.

Communiceren

De leerling:

• communiceert effectief (specifiek: luisteren, observeren, duidelijk spreken, reageren, overleggen)
• vraagt en geeft hulp en feedback, staat open voor hulp en feedback

Voorbeeld

Dit voorbeeld laat zien hoe leerlingen overleggen, feedback geven aan elkaar en openstaan voor feedback.

In dit fragment zie je leerlingen overleggen over verbeteringen aan hun ontwerpopdracht. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

• Welke vraag zou de adviesontvangende leerling nog meer kunnen stellen?
• Waaraan zie je dat deze leerlingen open staan voor feedback?

Taakuitvoering en (team)rollen

De leerling:

• (h)erkent verschillende rollen bij zichzelf en anderen en benut deze in de samenwerking
• houdt zich aan afspraken
• stelt zich verantwoordelijk op ten aanzien van zowel de eigen bijdrage, het groepsproces als het te bereiken doel

Voorbeeld 1

Het herkennen van rollen en taken voor deze opdracht.

In dit fragment zie je een leerling die uitlegt hoe de taken zijn verdeeld binnen de groep. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

• Hoe kun je de kwaliteiten van je groepsgenoten ontdekken of herkennen?
• Wat is een goede verdeling van taken?
• Moet je altijd de taken uitvoeren die het beste bij je passen?
• Leg uit waarom je dat wel of niet vindt.

Voorbeeld 2

Het herkennen en erkennen van verschillende rollen in het groepsproces. (In dit fragment niet te zien, maar de taakverdeling is gemaakt op basis van kwaliteiten van de leerlingen).

In dit fragment zie je een leerling die uitleg geeft over de taakverdelingen in zijn groep Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

• Wat vind jij belangrijk bij het verdelen van taken bij een samenwerkingspopdracht?
• Kies je de rol die het beste past bij je kwaliteiten of de rol die je graag wilt leren of verbeteren? Leg je antwoord uit.

Organiseren

De leerling:

• kan een proces inrichten om een gezamenlijk doel te bereiken
• onderhandelt en maakt afspraken met anderen in een team

Voorbeeld 1

Leerlingen die de samenwerking hebben georganiseerd op voorkeuren van de groepsleden

In dit fragment zie je leerlingen die de taken hebben verdeeld en daarover afspraken hebben gemaakt. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

• Welke andere manieren zijn er om afspraken te maken over de  verdeling van taken?
• Hoe verdeel je de taken die waar niemand echt een voorkeur voor heeft?

Voorbeeld 2

Het inrichten van het samenwerkingsproces voor de opdracht die ze aan het uitvoeren zijn. Een scrumboard maakt inzichtelijk wat de taken zijn en hoe ver het ervoor staat.

In dit fragment zie je leerlingen vertellen over hun scrumboard. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

• Op welke manier maken jullie afspraken over de taakverdeling tijdens een samenwerkingsopdracht?
• Hoe maak je zichtbaar dat iedereen zich aan de taken houdt?

Werken in een team en houding

De leerling:

• ondersteunt en begeleidt anderen
• functioneert in heterogene groepen
• heeft een positieve en open houding ten aanzien van andere ideeën
• heeft respect voor verschillen
• wil samen met anderen tot een goed resultaat komen
• heeft vertrouwen in de eigen capaciteiten

Voorbeeld 1

In dit fragment zien we een open en positieve houding ten aanzien van andere ideeën, waarbij verschillen gerespecteerd worden.

In dit fragment zie je leerlingen die hun ontwerpopdracht presenteren. Zij hebben veel verschillende vormen gebruikt en leggen uit waarom ze dat hebben gedaan. Alle leerlingen hebben een rol in het team en bijgedragen aan het uiteindelijke ontwerp. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

• Leidt het hebben van een open houding voor andere ideeën ook tot het beste resultaat in de samenwerking? Leg je antwoord uit.
• Deze leerlingen hebben er voor gekozen dat ieder groepslid een deel heeft ontworpen en uitgewerkt van hun ontwerpopdracht, is dat ook een manier van denken en doen die past bij jou manier van samenwerken?

Voorbeeld 2

Leerlingen die tevreden zijn over de samenwerking door het verdelen van de taken en inzetten op de verschillen in de groep.

In dit fragment zie je leerlingen die terugkijken op de samenwerking tijdens het ontwerpen van een waterwoning. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

• Hoe belangrijk vindt jij het voor samenwerking dat leerlingen in het team verschillende kwaliteiten hebben?
• Wat kun je nog meer doen zodat iedereen in de groep op een goede manier kan samenwerken?