Zoeken
basisvaardigheden

Bronnen factsheet rekenen-wiskunde

16 januari 2025

Voor de factsheet basisvaardigheden rekenen en wiskunde (versie januari 2025) hebben we gebruik gemaakt van onderstaande bronnen*.
Op het Platform Basisvaardigheden van SLO vind je bij aan de slag concrete handreikingen om de basisvaardigheden rekenen-wiskunde van leerlingen in bo, sbo en vo te versterken.

Doelgroep: Basisonderwijs

  • 91,8% van de leerlingen behaalt op de eindtoets het fundamentele niveau 1F, 45,6% behaalt ook het streefniveau 1S

    Bron: College voor Toetsen en Examens. Terugblik normering doorstroomtoetsen 2024. College voor Toetsen en Examens. p. 17.
    N.B. De PO-Raad ontwikkelde in samenwerking met de Inspectie van het Onderwijs en SPO Utrecht een handreiking om je eigen ambitieuze en realistische schoolnormen te bepalen.

  • Ten opzichte van 2019 is de gemiddelde rekenvaardigheid van bo- en sbo-leerlingen gelijk gebleven.

    Bron: Inspectie van het Onderwijs (2024). Peil.Rekenen-Wiskunde Einde (speciaal) basisonderwijs en speciaal onderwijs 2022-2023. Inspectie van het Onderwijs. p. 108.

  • De trend over 28 jaar laat zien dat het Nederlandse rekenniveau van leerlingen eind groep 6 redelijk stabiel is gebleven.

    Bron: Meelissen, M.R.M., Valk, J., & Maassen N. A. M. (2024). Trends in leerlingprestaties in de exacte vakken in groep 6 van het basisonderwijs. Resultaten TIMSS-2023. Universiteit Twente. p. 25.
    De Nederlandse TIMSS-trend in rekenprestaties wordt gekenmerkt door lichte schommelingen in de gemiddelde rekenprestaties van groep 6 leerlingen. Er zijn geen grote dalingen of stijgingen in de prestaties zichtbaar.

  • In internationaal perspectief valt Nederland op doordat de prestaties van de Nederlandse groep 6 leerlingen relatief dicht bij elkaar liggen en er dus relatief minder leerlingen zijn die uitblinken in rekenen.

    Bron: Meelissen, M.R.M., Valk, J., & Maassen N. A. M. (2024). Trends in leerlingprestaties in de exacte vakken in groep 6 van het basisonderwijs. Resultaten TIMSS-2023. Universiteit Twente. p. 44.

  • Het verschil in rekenprestaties tussen jongens en meisjes is groter dan in 2019. Niet eerder is zo’n groot verschil geconstateerd.

    Bron: Meelissen, M.R.M., Valk, J., & Maassen N. A. M. (2024). Trends in leerlingprestaties in de exacte vakken in groep 6 van het basisonderwijs. Resultaten TIMSS-2023. Universiteit Twente. p. 68.

Doelgroep: Speciaal basisonderwijs

  • 24,6% van de leerlingen behaalt eind groep 8 het fundamentele niveau 1F, 2,6% beheerst ook het streefniveau 1S.

    Bron: College voor Toetsen en Examens. Terugblik normering doorstroomtoetsen 2024. College voor Toetsen en Examens. p. 17.

  • In het sbo is er een prestatieverschil tussen jongens en meisjes, waarbij jongens gemiddeld een hogere rekenvaardigheid laten zien.

    Bron: Inspectie van het Onderwijs (2024). Peil.Rekenen-Wiskunde Einde (speciaal) basisonderwijs en speciaal onderwijs 2022-2023. Inspectie van het Onderwijs. p. 117.

  • Sbo-leerlingen zijn iets positiever ten aanzien van rekenen-wiskunde dan bo- en so-leerlingen.

    Bron: Inspectie van het Onderwijs (2024). Peil.Rekenen-Wiskunde Einde (speciaal) basisonderwijs en speciaal onderwijs 2022-2023. Inspectie van het Onderwijs. p. 15.

Doelgroep: Speciaal onderwijs**

Doelgroep: Voortgezet onderwijs

  • 28% van de vmbo-bk-leerlingen beheerst aan eind leerjaar 2 het 1F-niveau.

    N.B. voor de onderbouw van het vo zijn geen referentieniveaus (einddoelen) vastgelegd. Ook is het peilingsonderzoek een low-stake-test.

    Bron: Inspectie van het Onderwijs (2024). Peil.Rekenen en Wiskunde einde Leerjaar 2 voortgezet onderwijs 2021-2022. Inspectie van het Onderwijs. p. 103.

  • 17% van de havo/vwo-leerlingen is eind leerjaar 2 nog niet op het 2F-niveau.

    Bron: Inspectie van het Onderwijs (2024). Peil.Rekenen en Wiskunde einde Leerjaar 2 voortgezet onderwijs 2021-2022. Inspectie van het Onderwijs. p. 103.

  • In 2023 is het gemiddelde schoolexamencijfer voor wiskunde voor alle examenniveaus licht gestegen ten opzichte van 2022, maar nog lager ten opzichte van 2019. Bij het centraal examen is het gemiddelde cijfer voor alle examenniveaus in 2023 hoger dan in 2022.

    Bron: Dienst Uitvoering Onderwijs (2023). Examenmonitor Voortgezet Onderwijs 2023. Dienst Uitvoering Onderwijs. p. 26.

  • 73% van de 15-jarigen beheerst het basisniveau of hoger. 27% van de 15-jarigen is onvoldoende wiskundig geletterd, in 2018 was dit 16%.

    Bron: Meelissen, M. R. M., Maassen, N. A. M., Gubbels, J., van Langen, A. M. L., Valk, J., Dood, C., Derks, I., In ’t Zandt, M., & Wolbers, M. (2023). Resultaten PISA-2022 in vogelvlucht. Universiteit Twente. p. 24 & p. 25.

  • Nederland heeft procentueel gezien twee keer zoveel 15-jarige excellente leerlingen in wiskunde dan de OESO- en EU14-landen gemiddeld.

    Bron: Meelissen, M. R. M., Maassen, N. A. M., Gubbels, J., van Langen, A. M. L., Valk, J., Dood, C., Derks, I., In ’t Zandt, M., & Wolbers, M. (2023). Resultaten PISA-2022 in vogelvlucht. Universiteit Twente. p. 24.

  • Internationaal gezien is Nederland het best presterende EU14-land en scoort ruim boven het OESO-gemiddelde. De voorsprong van Nederland op het OESO-gemiddelde en EU14-gemiddelde is wel kleiner geworden.

    Bron: Meelissen, M. R. M., Maassen, N. A. M., Gubbels, J., van Langen, A. M. L., Valk, J., Dood, C., Derks, I., In ’t Zandt, M., & Wolbers, M. (2023). Resultaten PISA-2022 in vogelvlucht. Universiteit Twente. p. 21.


*Verantwoording keuze van de bronnen.
Voor deze factsheet hebben we waar mogelijk gebruik gemaakt van leerlingscores op high-stake-toetsen: resultaten op de eindtoets voor po en examenresultaten voor vo. Voor internationale vergelijkingen (TIMSS en PISA) zijn er geen high-stake-toetsresultaten beschikbaar.

** Het gaat hierbij om schoolverlaters in voormalig cluster 4 van het speciaal onderwijs (so). Deze doelgroep is voor de eerste keer betrokken bij het peilingsonderzoek.