Herkennen

Het herkennen van de dubbel bijzondere leerling wordt bemoeilijkt doordat de begaafdheid en de stoornis elkaar compenseren of maskeren." (Webb, Amend, Webb, Goerss, Beljan, & Olenchak, 2005)

Herkennen

We onderscheiden vier subgroepen binnen de groep begaafde leerlingen met leer- en gedragsproblemen:

• zowel de begaafdheid als de leer- en gedragsproblemen zijn zichtbaar en worden opgemerkt;
• de begaafdheid is opgemerkt maar deze compenseert voor de aanwezig leer- en gedragsproblemen waardoor deze niet of later worden opgemerkt;
• de leer- en gedragsproblemen zijn opgemerkt maar deze maskeren de begaafdheid, waardoor deze niet of later wordt opgemerkt;
• zowel de begaafdheid als de leer- en gedragsproblemen zijn niet opgemerkt. Deze compenseren en maskeren elkaar waardoor de leerling gemiddeld lijkt te functioneren.

Daarnaast is er een groep begaafde leerlingen die lijdt onder de door Webb (2005) beschreven vormen van misdiagnose: begaafde leerlingen zonder leer- en/of gedragsproblemen, waarbij de begaafdheid niet is opgemerkt, maar waarbij kenmerken van begaafdheid, zoals snel afgeleid zijn door interessante zaken, onterecht gelabeld zijn als kenmerken van een leer- of gedragsprobleem, zoals een concentratieprobleem.
Het is voor de dubbel bijzondere leerling belangrijk om in al hun problematieken herkend te worden, zodat ze passende interventies krijgen om hun potentieel optimaal te ontwikkelen. Als een leerling kenmerken heeft van begaafdheid of een leer- en/of gedragsprobleem, maar interventies zorgen nog niet voor het gewenste resultaat, dan kan het waardevol zijn om te laten onderzoeken of er sprake is van een dubbel bijzondere leerling.

De dubbel bijzondere leerling kan belemmeringen en uitdagingen ervaren op de volgende gebieden:

• emotionele ontwikkeling
• sociale ontwikkeling
• werkhouding
• zintuiglijke verwerking
• spraak en taal
• lezen en spelling
• rekenen

Deze belemmeringen en uitdagingen uiten de leerlingen door bepaald gedrag. In overleg met experts zijn we tot een overzicht gekomen van gebieden en daaraan gekoppeld gedrag om de dubbel bijzondere leerling te herkennen, zie hiernaast.