Nadenken over onderwijsdoelen, in de klas, op school en op landelijk niveau hoort hand in hand te gaan met nadenken over de manier van toetsen. Wat verstaan we onder toetsing en welke rol heeft toetsing binnen het onderwijs? Op die vragen gaan we hieronder in. Ook vind je hier praktische handreikingen over formatief evalueren, schooladvisering en schoolexamens.
Constructieve afstemming
Het is belangrijk om toetsing en leeractiviteiten goed af te stemmen op de leerdoelen. Dat noemen we constructieve afstemming. In je onderwijs ga je dus uit van leerdoelen. Dat is je vertrekpunt. Vervolgens bedenk je op welke manier je gaat beoordelen of je leerlingen de leerdoelen hebben behaald. En je denkt na over hoe je zicht krijgt op het leerproces van je leerlingen. Tenslotte bepaal je welke activiteiten leerlingen helpen bij het bereiken van de leerdoelen.
Toetsing, beoordeling en feedback toegelicht
Deze SLO-publicatie geeft je houvast om aan de slag te gaan met begrippen rondom toetsing, beoordeling en feedback. Je vindt er de betekenis van belangrijke begrippen, zodat je met elkaar dezelfde taal spreekt als het gaat om toetsing, beoordeling en feedback.
De functies van toetsing
Verreweg de meeste toetsing vindt plaats in de klas, in interactie tussen leerlingen en leraar. Het geeft inzicht in de leerontwikkeling van de leerlingen, waar de leerlingen staan in hun leerproces en wat zij nog nodig hebben. De conclusies die je trekt over de voortgang kunnen summatief of formatief zijn. Een goede balans tussen formatief evalueren en summatief beoordelen doet recht aan je leerlingen en aan je onderwijs.
Aandacht voor formatief evalueren
Veel leraren, schoolleiders en ouders/verzorgers willen (meer) zicht op de groei en ontwikkeling van de leerling. Er is daarom momenteel veel aandacht voor didactiek en toetsing waarmee het leren gefaciliteerd wordt: formatief evalueren. Leraar en leerlingen weten waar ze naartoe werken en waar ze staan. Leerlingen hebben zicht op hun capaciteiten en voorkeuren en gaan na wat ze nodig hebben om zich verder te ontwikkelen.
Het invoeren van formatief evalueren is voor veel leraren en schoolleiders nog een zoektocht. Er zijn hobbels te nemen op landelijk en op schoolniveau. Bieden de huidige kerndoelen in het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs voldoende houvast? Gaat het toetsbeleid op school uit van groei en ontwikkeling? Wat werkt echt, in de les en op school? Wat doen lerarenopleidingen aan formatief evalueren? Bij SLO denken, ontwikkelen en doen we mee.
Aandacht voor schooladvisering po-vo
Hoe kom je tot een schooladvies dat rechtdoet aan capaciteiten, talenten en ontwikkeling van een leerling? Hoe maak je samen die brede ontwikkeling van leerlingen inzichtelijk? Welke informatiebronnen gebruik je bij het bepalen van een passend schooladvies? Hoe betrek je leerlingen, ouders en voortgezet onderwijs? Wat werkt volgens onderzoek, hoe pakken scholen het aan? SLO denkt en ontwikkelt hierover mee.
Aandacht voor schoolexamens in het vo
Schoolexamens: elke leerling en docent in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs krijgt ermee te maken. De schoolexamens staan volop in de belangstelling. Veel scholen willen een kwaliteitsslag maken en denken na over een visie op toetsing en schoolexaminering. Dat stimuleert leraren en schoolleiders om bewuste keuzes te maken op school- en op vakniveau.
Om die bewuste keuzes te kunnen maken, biedt SLO handreikingen voor schoolexaminering. Voor de verschillende vakken op vmbo, havo en vwo zijn er handreikingen voor vaksecties, teamleiders en examensecretarissen.
