Exacte vakken - voorbeelden
Biologie
Een bottenbeest maken
Leerlingen krijgen botten van een paleontologisch dier (pdf, 368 kB) en passen die op logische wijze in elkaar. Leerlingen discussiëren over wat voor dier het is en in welke ecologische omgeving het geleefd zou hebben. In een klassengesprek wisselen leerlingen hun reconstructies uit en concluderen dat ook paleontologen er niet uitkomen.
Natuurkunde
Practicum dichtheid
Leerlingen bepalen de dichtheid van blokjes (pdf, 331 kB) van verschillende materialen, waarbij ze massa en lengtes leren meten en formules gebruiken om volume en dichtheid te bepalen. Tijdens het practicum maken leerlingen in duo’s drie opdrachten en ontvangen ze telkens na een uitvoering van een opdracht feedback. De docent gebruikt hierbij een feedbackstempel. Leerlingen verwerken de feedback direct bij de volgende opdracht.
Elektrische schakelingen
Leerlingen gaan aan de slag met stroomsterkte in serieschakelingen (pdf, 553 kB). De basiskennis van elektrische schakelingen is behandeld en er is mee geoefend. De leraar wil veelvoorkomende misconcepties in kaart brengen en indien nodig verhelpen. Hij presenteert klassikaal een opgave, checkt begrip en remedieert direct via een korte uitleg of demonstratie (klassikaal) of via peer instructie (in groepjes). Daarna volgt een tweede opgave waarin de leraar het begrip nogmaals toetst ter check of de misconceptie is verholpen.
Convectiecellen
Leerlingen passen (pdf, 527 kB) convectie toe op vloeistoffen en gassen. Ze maken diagnostische opgaven om hun voorkennis op te halen, bekijken twee demonstraties en voeren een onderwijsleergesprek. Vervolgens gaan ze zelf aan de slag met een toepassingsopdracht. Afhankelijk van de uitkomsten kiest de leraar voor groepsfeedback of voor feedback in duo’s of kleine groepjes.
Aan de slag met gassen en deeltjes
Leerlingen tekenen (pdf, 542 kB) lucht in een erlenmeyer en maken hun ideeën over lucht zichtbaar. Vervolgens discussiëren vervolgens over deeltjesmodellen. In dit voorbeeld gaat het vooral om fase 2-4 van de FE-cyclus centraal, met veel aandacht voor het interpreteren en analyseren van leerlingreacties (fase 3).
Wiskunde
Uitslag ruimtefiguur
In de onderbouw maken (pdf, 180 kB) leerlingen een uitslag van een ruimtefiguur. Ze gaan met elkaar na wat daarvoor succescriteria zijn en maken zelf een ruimtefiguur. Klasgenoten beoordelen de uitslag op basis van de succescriteria en leerlingen verbeteren hun uitslag of maken een uitslag van een (complexer) ruimtefiguur.
Ordenen van getallen
Leerlingen uit leerjaar 1 gaan aan de slag met het ordenen (pdf, 190 kB) van getallen met een ongelijk aantal decimalen. In dit voorbeeld staan fase 2 – 5 van de FE-cyclus centraal, waarbij de leraar nagaat in hoeverre leerlingen de stof over decimale getallen van de basisschool beheersen met een beperkt aantal opgaven, een snel-antwoordformat en onmiddellijke feedback.
Grafieken tekenen
In de onderbouw leren leerlingen grafieken herkennen en tekenen. In deze les (pdf, 288 kB) bouwen ze op die kennis voort en leren ze dat afhankelijk van de context een grafiek uit punten, een horizontale of vloeiende lijn bestaat. Dit lesvoorbeeld laat zien hoe je opgaven uit je lesmethode zo kunt gebruiken dat gezamenlijk en in interactie alle fasen van de FE-cyclus worden doorlopen en leerlingen daarbij een actieve rol hebben.
Rekenen met vlakke figuren
In leerjaar 3 van vmbo-bb/kb leren leerlingen hoeken herkennen (pdf, 323 kB) en ermee rekenen in verschillende vlakke figuren. Aan de hand van een beperkt aantal diagnostische opgaven gaan leerlingen zelf na wat passende vervolgstappen zijn en wat ze daarbij nodig hebben.