lexicon - Motorische ontwikkelingen

20 juni 2022

Het kind leert zich bewegen, handelen, het eigen lichaam beheersen en grenzen kennen. Een deel ontwikkelt zich autonoom, een deel van de motorische vaardigheden wordt (aan)geleerd.

Afgeleide begrip(pen)

Grove motoriek: ontwikkeling van aspecten als evenwicht, gooien en vangen, kruipen, klimmen, springen, huppelen, hinkelen; steeds vaardiger worden in het gecontroleerd en soepel bewegen van het hele lichaam.
Fijne motoriek (kleine motoriek): ontwikkeling van kleinere, fijnere bewegingen met de armen, handen en vingers. Goede oog-handcoördinatie. 
Senso-motoriek: de koppeling tussen zintuigen en motoriek. 
Tekenontwikkeling: ontwikkeling van de kleine motoriek, met teken- en schrijfgereedschap. Goede oog-handcoördinatie.
Lichaamsoriëntatie: de kennis van het eigen lichaam. Deze basiskennis is nodig voor de ontwikkeling van ruimtelijke oriëntatie. 
Lichaamsoriëntatie gaat via doen, actief handelen. 
Ruimtelijke oriëntatie: zie aldaar

Voorbeeld(en)

In het boek Speelkriebels voor kleuters (Veerle Florquin en Els Bertrands)  staan 222 geleide spelen en bewegingsopdrachten voor kinderen van 2,5 – 6 jaar. Daarbij staan de ontwikkelingskansen per speelkriebel beschreven. Bijvoorbeeld:
  • Grove motoriek: Vuurwerkje ‘spetterend’ op pag. 177
  • Senso-motoriek: Ra, ra waar zit ik? ‘geheimzinnig’  op pag. 404 en Wat ligt er onder het doek? op pag. 414
  • Lichaamsoriëntatie: Hoofd en schouders, knie en teen ‘gezellig’ op pag. 162 en  Prentenspel ‘Leerrijk’ op pag. 158
  • Ruimtelijke oriëntatie: Loop vlug naar ‘actief’ op pag. 254

    Literatuur

  • Brouwers, Helma (2010), Kiezen voor het jonge kind, Uitgeverij Coutinho. Het jonge kind: www.hjk-online.nl
  • Florquin, Veerle en Els Bertrands (1995), Speelkriebels voor kleuters, een ontwikkelingsgerichte kijk op bewegingsspelen, Acco
  • Kijk! 4-6 jaar (2010), Bazalt
  • KIJK! 0 – 4 jaar (2012), Bazalt
  • Kwinto Motokist, Nienhuis Educatief
  • Riemens, Carola en Liesbeth van Waas (2011), Kijk, Kies, Doe voor kleuters,  Bazalt
  • Schoonewille, Bernard (red.) (2010), Vversterk, Sardes
  • Van Kuyk, J.J e.a. (2012), Piramideboek deel 2, Cito

let op!

Momenteel wordt de inhoud van dit lexicon geactualiseerd en waar nodig aangevuld.