lexicon - Ontwikkelingslijnen

Elk kind ontwikkelt zich op verschillende ontwikkelingsgebieden. Mijlpalen binnen elk ontwikkelingsgebied worden weergegeven op een ontwikkelingslijn. Zowel de aanleg als de omgeving van het kind bepalen in welk tempo (vaak sprongsgewijs), op welke wijze en tot welk niveau het kind zich ontwikkelt en verloopt dus niet altijd gelijkmatig en lineair. Kindvolgsystemen zoals KIJK! en OVM brengen in kaart hoe snel het kind zich op die verschillende ontwikkelingslijnen ontwikkelt, en waar evt hiaten zijn, vergeleken met wat op zijn/haar kalenderleeftijd doorgaans mag worden verwacht.

Een ontwikkelingslijn is niet hetzelfde als een leerlijn (zie leerlijnen en inhouden).

Het is van groot belang om ontwikkelingslijnen en leerlijnen goed van elkaar te onderscheiden. Ontwikkelingslijnen kennen geen 1-op-1 relatie met didactisch handelen van de leerkracht: een mijlpaal is niet automatisch ook een didactisch leerdoel.

• We leren kinderen een menstekening te maken, we gaan hen niet doelgericht leren een koppoter te tekenen. De koppoter is een logische ontwikkeling, maar geen leerdoel op zich.
• We leren kinderen woorden juist te spellen, we leren hen niet middels doelgerichte instructie ‘invented spelling’ toepassen.
• Mijlpalen (ontwikkelingslijn) en tussendoelen (leerlijn) raken elkaar soms. Dan is het ontwikkelingsdoel tevens een didactisch leerdoel. Dit is bijvoorbeeld het geval bij beginnende gecijferdheid: ‘tellen tot 20; hardop vooruit tellen, terugtellen en verder tellen; synchroon, verkort tellen en resultatief tellen van gestructureerde en ongestructureerde hoeveelheden (= mijlpaal 6,0-6,6 jaar op de ontwikkelingslijn beginnende gecijferdheid KIJK!) en is tevens een samenvatting van verschillende leerdoelen eind groep 2.