Olympiades in het leerplan informatica

De relatie tussen de onderwerpen die in de informatica olympiade aan de orde komen en het examenprogramma.

Bij de Informatica Olympiade gaat het om het oplossen van problemen door middel van een zelf geschreven computerprogramma. Het gaat daarbij om algoritmische problemen. Bijvoorbeeld een probleem waarbij het computerprogramma de optimale oplossing dient te leveren binnen een bepaalde tijd.

Tijdens de eerste ronde krijgt de leerling de gelegenheid om zich een programmeertaal eigen te maken en drie opgaven op te lossen. Een eenvoudige cursus programmeren staat op de website: www.informaticaolympiade.nl

De opgaven in de eerste ronde zijn opklimmend in moeilijkheidsgraad en vereisen steeds meer vernuft om ze volledig correct op te lossen. Daarbij staat niet de kennis van de programmeertaal centraal maar het vermogen om algoritmische problemen op te lossen. Een eenvoudig algoritme zal wellicht bij de helft van de testgevallen een juiste oplossing leveren.

Voor gevorderde of snelle leerlingen is opgave drie zeer uitdagend. Bij deze opgave gaat het doorgaans om een bordspel waarbij geen oplossing bekend is. Van boter-kaas-en-eieren is die er wel. Bij een juist uitgevoerde strategie hoeft geen van beide spelers te verliezen. De eerste helft van de opgave bestaat uit het programmeren van het spel zodat twee spelers met het programma het spel kunnen spelen volgens de spelregels. Dammen is zo’n spel. Maar elk jaar betreft het een ander spel.

Het tweede deel van opgave 3 bestaat uit de opdracht om bij een willekeurige stand een zo slim mogelijke zet af te geven. Het juryprogramma laat nu elk programma tegen elk ander programma spelen. De derde opgave staat onder de naam CodeCup open voor leerlingen, studenten en docenten vanuit de gehele wereld.

Vanuit het curriculum van het keuzevak Informatica in de tweede fase is “het ontwikkelen van een ICT systeem” een mogelijke projectopdracht. Het zal duidelijk zijn dat opgave drie hieraan voldoet. Opgaven 1 en 2 zijn de aanloop waarmee men kan aantonen voldoende vaardigheid te hebben om te beginnen aan opgave 3.

In de maanden tussen 1 oktober en 15 januari is er elke twee a drie weken een tussenronde, waarbij men met één programma kan deelnemen. Naar aanleiding van de uitslag en het naspelen van het spel kan men ontdekken op welke momenten en bij welke zet het programma  slim speelt of juist niet.

De Informatica Olympiade is bezig met een interactieve cursus programmeren. Dat wil zeggen dat men telkens na een korte introductie een opgave krijgt. De oplossing kan men uploaden en wordt door het cursussysteem automatisch beoordeeld. Men krijgt aanwijzingen bij een niet correcte oplossing. Is de oplossing wel correct dan krijgt men het volgende stukje theorie en opnieuw een opdracht. Een alfaversie van dit systeem is ontworpen en gedeeltelijk gerealiseerd. Zodra de financiën het toelaten wordt begonnen met het implementeren en testen met leerlingen.

Subdomein B3: Software

De kandidaat beheerst eenvoudige datatypen, programmastructuren en programmeertechnieken.

De olympiade krijgt een plaats in het pta van leerjaar:

havo

x leerjaar 4
O leerjaar 5

vwo

O leerjaar 4
x leerjaar 5
O leerjaar 6

Opties

Het nieuwe examenprogramma biedt voor de meeste vakken meer vrijheid dan in het verleden. Zo is inhoud, vorm en tijdstip van de toetsing is, binnen de kaders van de school, aan de sectie. Schoolkaders kunnen beperkingen opleggen aan de keuzevrijheid.  Bovendien zijn alle vormvoorschriften voor het schoolexamen verdwenen. Dat betekent dat secties naast toetsen met open en/of gesloten vragen bijvoorbeeld ook andere onderdelen deel kunnen laten uitmaken van het schoolexamen. Ook kan de sectie zelf bepalen of de leerlingen een praktische opdracht moeten maken en wat het onderwerp is. De weging van de diverse schoolexamens is niet meer vastgelegd en wordt overgelaten aan de sectie. Bovendien kan de sectie ervoor kiezen onderdelen te examineren die niet voor alle leerlingen hetzelfde zijn.

Als je  de olympiade wilt opnemen in het PTA zijn er verschillende mogelijkheden:

• De leerlingen met informatica in hun pakket bepalen zelf of zij, alleen of als groepje, aan de olympiade meedoen. Als zij meedoen kunnen zij de deelname laten meetellen als praktische (keuze)opdracht.
  De aard van de opdracht maakt een verplichting voor alle leerlingen minder voor de hand liggend.
• Alle leerlingen doen mee aan de olympiade. Bij een bepaalde score krijgen de leerlingen een extra herkansing. Deze optie kan de motivatie stimuleren.