Samenhang in het curriculum

25 juli 2023

Een samenhangend curriculum omschrijven we als een onderwijsprogramma dat voor leerlingen:

  • goed georganiseerd is en bewust ontworpen om het leren te stimuleren,
  • geen inhoudelijke gaten of nodeloze herhalingen bevat, en
  • uitgelijnd is tussen lessen, vakken, leergebieden en onderwijssectoren.

Welke vormen van samenhang kunnen we onderscheiden?

De term 'samenhang in het curriculum' wordt gebruikt voor verschillende vormen:

  • samenhang binnen leergebieden of vakken, ook tussen (vak)inhouden en (brede) vaardig­heden;
  • samenhang tussen leergebieden of vakken;
  • doorlopende leerlijnen (voortbouwen op voorschoolse educatie, samenhang versterken tussen jaren en tussen sectoren, aansluiten op mbo, hbo, wo).

Wat is het belang van samenhang?

Samenhang in het curriculum is om verschillende redenen van belang:

  • samenhang levert soms betere leeropbrengsten in de betrokken vakken of leergebieden op;
  • samenhang levert soms nieuwe, als zodanig gewenste leeropbrengsten op - zo maakt onderwijs waarin leerlingen kennis en vaardigheden vanuit verschillende vakken of leergebieden combineren hen vertrouwd met multidisciplinair en interdisciplinair probleemoplossen;
  • samenhang draagt bij aan meer betekenisvol leren, bijvoorbeeld door het verbinden van inhoud met contexten;
  • samenhang in het funderend onderwijs draagt bij aan een doorlopende leerlijn naar het hoger onderwijs, waar al een langere traditie is van meer interdisciplinair onderwijs;
  • samenhang kan versnippering en ongewenste dubbelingen voorkomen.

Over de vraag wat de opbrengsten van vakintegratie zijn, heeft Kennisrotonde in 2017 de gegevens uit een aantal bronnen op een rij gezet.

Welke voorbeelden van samenhang zien we op scholen?

Scholen zijn op diverse manieren bezig, samenhang in hun curriculum op schoolniveau vorm te geven.

Welke voorbeelden van samenhang in omschrijvingen op nationaal niveau zien we in en buiten Nederland?

Een overzicht over de verschillende aspecten biedt het hoofdstuk Curriculaire samenhang (pdf, 297 kB) van de Curriculumspiegel (SLO, 2017).

Ervaringen in ontwikkelprojecten en gegevens uit de literatuur zijn verzameld in enkele suggesties voor ontwerpprincipes voor samenhang in het curriculum.

contactpersoon

Anne Christien Tammes 270