Vaardigheden gezien vanuit vier verschillende invalshoeken
20 februari 2025
Het onderwijs maakt vanuit verschillende invalshoeken onderscheid tussen vaardigheden.
- Aan de hand van dat waarop de vaardigheden betrekking hebben. Bijvoorbeeld: sociale vaardigheden, communicatieve vaardigheden, samenwerkingsvaardigheden.
- Kijkend vanuit de psychologie. Cognitieve vaardigheden zijn vaardigheden in denken met en over kennisinhouden. Affectieve vaardigheden gaan over het omgaan met emoties en gevoelens, bijvoorbeeld empathisch vermogen. Voor fysieke handelingen zijn vaak psychomotorische en perceptuele vaardigheden nodig. Metacognitieve vaardigheden omvatten het plannen, volgen, evalueren en bijsturen van je eigen denken, leren en probleem oplossen. Zelfregulatie- vaardigheden gaan over het reguleren van je eigen cognitieve en affectieve processen.
- Let wel: vaak zijn deze vaardigheden tegelijk aan de orde. Neem bijvoorbeeld het met de hand iets schrijven op een wenskaart. Je moet daarbij aan de inhoud denken (cognitief, affectief), aan hoe je de pen vasthoudt en beweegt en het vlak waarop je schrijft (psychomotorisch en perceptueel), en aan het reguleren van het geheel (metacognitief en zelfregulatief).
- Gezien vanuit de vakken en leergebieden op school. Bijvoorbeeld basisvaardigheden, vakspecifieke vaardigheden en vakoverstijgende vaardigheden.
- Door uit te gaan van de onderwijsleerprocessen bij het ontwikkelen van kennis en vaardigheden. Wil je hier meer over weten? Lees dan Vaardigheden en kennis trekken vaak samen op.