leerdoelen

28 april 2021

Maatwerk maakt het mogelijk doelen meer op leerlingen af te stemmen

Bij al het onderwijs, dus ook bij het bieden van maatwerk, werk je doelgericht. De doelen stel jij als docent of de leerling stelt zijn eigen doelen. Natuurlijk is er ook nog een combinatie mogelijk. Vaak zijn de doelen van de docent onbedoeld niet de doelen van de leerling. Hoe belangrijker een doel voor de leerling is, hoe gemotiveerder hij zal zijn.

Goed onderwijs staat of valt met het expliciet maken van leerdoelen. Oké, ook een heleboel andere aspecten zijn van invloed, maar inzicht en overzicht van leerdoelen vormen de basis. We weten uit onderwijsonderzoek dat dit er echt toe doet. Als een les of een opdracht een duidelijk doel heeft:

  • weet de leerling wat er van hem verwacht wordt;
  • kan de leerling sturing geven aan zijn eigen werk of leerproces;
  • heeft een leerling meer vertrouwen in het behalen van het doel;
  • kan je als docent effectiever feedback geven.

Wil je hier meer over lezen?

De onderzoekers Hattie en Marzano hebben hier al veel over geschreven. Bijvoorbeeld in het boek ‘Leren zichtbaar maken’ (Hattie, 2015) of in Designing & Teaching Learning Goals & Objectives (Marzano, 2009)

Een leerdoel kun je op veel verschillende manieren formuleren. Wat de beste manier is, zijn de meningen over verdeeld. Een leerdoel bevat in ieder geval een handelingswerkwoord en een inhoud/context. Je maakt een leerdoel completer door samen met je leerlingen de succescriteria of beoordelingscriteria in te vullen.

We geven nog wat voorbeelden van opbrengsten uit onze projecten:

  • SLO heeft leerdoelenkaarten ontwikkeld per leergebied. Hieronder liggen de examenprogramma's en kerndoelen. Je vindt ze op Leerplan in Beeld.
  • Kijk ook eens bij het 10-14 onderwijs. Daar werken we samen met scholen aan leerdoelenkaarten waar leerlingen meer zelfstandig mee werken.
  • Op de themapagina werken aan executieve vaardigheden, vind je doelen voor vaardigheden.

Bronnen

Hattie, J. (2015). Leren zichtbaar maken (vert. F . Collignon). Bazalt (Oorspr.Visible Learning for Teachers. Maximizing impact on learning. Abingdon:Routledge).

Marzano, R. J. (2009). Designing & Teaching Learning Goals & Objectives. MRL, Solution Tree.