versnellen doe je zo

Versnellen is voor leerlingen die afhaken, maar niet omdat het moeilijk is! Door bewust stukken over te slaan kunnen ook deze leerlingen op een lekker tempo lopen.

Kijk naar wat een leerling al beheerst

De basis van versnellen is dat wat de leerling al kan of weet weglaten. Dat kan op meer manieren. Lees deze twee scenario’s maar eens:

1. Safa gaat elk jaar op zomerkamp waar ze leert programmeren. For-loops en if-statements kan ze dromen! De programmeeropgaven op school mag ze daarom overslaan. De opgaven over bewust mediagebruik maakt ze wel.

In dit scenario heeft de leerling voorkennis die niet vanzelfsprekend is. Dit kan variëren van één onderwerp tot het van huis uit hebben meegekregen van een hele taal! Hoe omvangrijker de voorkennis, hoe meer afwijkend het aanbod is dat de leerling nodig heeft.

2. Levi leert erg snel en heeft weinig oefening nodig om zich leerstof eigen te maken. Hij mag daarom zelf kiezen of hij naar de algemene uitleg luistert. Hij maakt de helft van de oefenopgaven en de herhalingsopgaven aan het einde van het hoofdstuk doet hij helemaal niet.

In dit scenario heeft de leerling een sterk leervermogen. De reguliere lesmethode biedt dan te veel uitleg, oefenstof en herhaling. Het schrappen van herhalende inhouden wordt compacten genoemd. Hier kun je verder lezen over richtlijnen (pdf, 334 kB) voor het overslaan van lesstof.

Kortom, zorg ervoor dat leerlingen kunnen werken op een voor hun fijn tempo en sneller in aanraking komen met de complexiteit van een vak. Let er wel altijd op dat de leerlingen die versnellen dan wel meer tijd en moeite nodig hebben om iets te doorgronden. Ze leren door te zetten. Zo biedt versnellen een uitgelezen kans om hun executieve vaardigheden verder te ontwikkelen.

Kiezen voor versnellen: 3 tips

1. Zorg voor een protocol

Er is soms behoorlijke willekeur in welke leerling versnelt en welke niet. Een protocol gaat dat tegen. We hebben een voorbeeld voor je:

• Versnellingswenselijkheidslijst

2. Onderzoek het samen

Door met de leerling in gesprek te gaan, ouders te betrekken en het protocol door meerdere personen te laten invullen, krijg je een zo volledig mogelijk beeld. Dit is belangrijk, vooral als de leerling onderduikt. Hier kan je meer lezen over de profielen van Betts en Neihart.

3. Organiseer breed gedragen steun

Het succes van versnellen valt of staat met de steun van de mensen die het nodige maatwerk bieden. Als nieuwe klasgenoten bijvoorbeeld merken dat een docent niet achter de keuze voor versnellen staat, kan die houding worden overgenomen.

Kijk ook eens naar de verschillende scenario's van een vijfjarig vwo

Het versneld afronden van een vwo-opleiding is in de pilot versneld/verrijkt vwo mogelijk. Ter inspiratie laten we vijf scenario's zien.

Wat betekent versnellen voor toetsing en examinering?

Het versnellen van vakken heeft altijd consequenties voor het toetsen en in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs ook voor het examen. Vaak gaat het niet alleen om sneller achter elkaar de toetsen afnemen, maar ook om het compacten van toetsen, waardoor er andere toetsen nodig zijn. Wil je meer weten over welke mogelijkheden er binnen regel- en wetgeving zijn om je leerlingen te laten versnellen of een andere manier van maatwerk te bieden in het voortgezet onderwijs, bekijk dan de maatwerktabel van de VO-raad.