Componenten van W&T

13 november 2023

Figuur Model met de componenten v W&T onderwijs-01

Uit verwondering en nieuwsgierigheid stellen kinderen vragen, signaleren problemen of fantaseren over futuristische uitvindingen. Vragen, problemen en uitvindingen passen in de context van wetenschap en technologie (W&T). W&T-onderwijs motiveert en stimuleert kinderen om antwoorden te (onder)zoeken op hun vragen, oplossingen te bedenken voor problemen en hun uitvindingen te concretiseren tot een prototype.

Tijdens het onderzoeken en ontwerpen is ruimte om verschillende houdingsaspecten te ontwikkelen en kennis op te doen over een gebeurtenis, gebied, organisme, situatie, verschijnsel of voorwerp uit de wereld om hen heen of uit hun fantasiewereld. Ook maken kinderen gebruik van een scala aan vaardigheden. Dat zijn onderliggende vaardigheden die behoren bij het onderzoeks- en ontwerpproces maar ook generieke vaardigheden (zoals taal-, reken- en 21e-eeuwse vaardigheden). Kortom, bij W&T-onderwijs gaan de ontwikkeling van houding, vaardigheden en kennis hand in hand.

Vaardigheden: onderzoeken en ontwerpen

Onderzoeken en ontwerpen zijn de leidende activiteiten. Daarbinnen zijn vaardigheden en denkwijzen te onderscheiden. Afhankelijk van het onderwerp krijgen deze een vakspecifieke invulling.

Houding

De onderzoeks- en ontwerppraktijk vraagt om een onderzoekende en probleemoplossende houding. Daarin worden zes neigingen onderscheiden: willen weten, willen begrijpen, willen bereiken, willen delen, kritisch zijn en creatief zijn. Deze komen tot uiting in concrete gedragingen van leerlingen en kunnen zowel intra- als interpersoonlijk zijn.

Kennis

Onderzoeken en ontwerpen hebben altijd een kennisaspect. Dit aspect wordt bepaald door vragen en interesses van kinderen of een onderwerp dat de leraar inbrengt. Onderwerpen hebben betrekking op een verschijnsel, voorwerp of organisme. Over planten, dieren en de mens; over een historisch, aardrijkskundig of natuurkundig verschijnsel; over een gebied of over een historische gebeurtenis of bron; over materialen, gereedschappen of over technische principes. Daarnaast is kennis nodig over stappen in het proces van onderzoeken en ontwerpen.

Context

Onderzoeken en ontwerpen zijn activiteiten die in contexten of handelingspraktijken worden uitgevoerd. Voor het basisonderwijs zijn contexten die betrekking hebben op de leefwereld van kinderen het meest geschikt.

Generieke vaardigheden

W&T onderwijs zorgt voor betekenisvolle inhouden voor taal- en rekenonderwijs. Onderzoeken en ontwerpen doen een beroep op vaardigheden die in taal- en rekenonderwijs zijn aangeboden. Bovendien is er een overlap met 21e-eeuwse vaardigheden zoals problemen oplossen, kritisch denken en samenwerken.