W&T op de basisschool
Wat is wetenschap en technologie?
De Verkenningscommissie Wetenschap en technologie zegt:
"Wetenschap en technologie (W&T) is een manier van kijken naar de wereld. Wetenschap en technologie begint bij de verwondering: waarom is de wereld zoals zij is? Vanuit die attitude komen vragen op of worden problemen gesignaleerd. De zoektocht naar antwoorden op die vragen en problemen leidt tot oplossingen in de vorm van kennis en/of producten. Deze oplossingen zijn tegelijk weer uitgangspunt voor nieuwe vragen."
W&T-onderwijs
Bij W&T-onderwijs zijn onderzoeken en ontwerpen de leidende activiteiten. Door onderzoekend en ontwerpend te leren (learning by inquiry and design) worden houding, vaardigheden, denkwijzen en kennis in samenhang ontwikkeld.
De verkenningscommissie W&T zegt over het doel van W&T-onderwijs:
"Onderwijs in wetenschap en technologie stimuleert en bestendigt een nieuwsgierige, onderzoekende en probleemoplossende houding bij kinderen. Het gaat om onderzoekend en ontwerpend leren, waarmee ‘21ste-eeuwse' vaardigheden worden ontwikkeld zoals creativiteit, ondernemingszin, kritisch denken, kunnen samenwerken en ict-geletterdheid. En het brengt kinderen kennis bij over de wereld.
Thema's die daarbij aan bod komen zijn gezondheid, natuur en ruimte, de technologische, bebouwde en maatschappelijke omgeving, hoe die in het verleden tot stand zijn gekomen en hoe we daar nu en in de toekomst op een duurzame en veilige manier mee om kunnen gaan."
In het basisonderwijs worden onderzoeken en ontwerpen opgevat als procesgeoriënteerde onderwijsleerstrategieën. Het onderzoeks- en ontwerpproces wordt als 'spel' gebruikt. Leerlingen spelen dat ze onderzoeker of ontwerper zijn. Ze werken in groepjes aan uitdagende, bij voorkeur door henzelf gestelde, vragen en gesignaleerde problemen die gedurende enkele lessen centraal staan.
Door het werken in groepjes vinden discussies plaats en leren leerlingen met en van elkaar. De leraar stimuleert leerlingen zich te gedragen als nieuwsgierige, kritische en creatieve onderzoekers en ontwerpers. Zo leren kinderen verschillende vaardigheden en denkwijzen toe te passen. Deze krijgen een vakspecifieke invulling, of hebben een meer generiek karakter als het gaat om taal-, reken-, en 21e-eeuwse vaardigheden.
Onderzoeken en ontwerpen hebben altijd een kennisaspect. Het leren over de stappen van het onderzoeks- en ontwerpproces (leren onderzoeken en ontwerpen) is geïntegreerd met leren over vakinhoudelijke kennis (onderzoekend en ontwerpend leren). Over planten, dieren en de mens; over een historisch, aardrijkskundig of natuurkundig verschijnsel; over een gebied of over een historische gebeurtenis; en over materialen, gereedschappen of technische principes.
Bronnen
Verkenningscommissie wetenschap en technologie primair onderwijs. (2013). Advies Verkenningscommissie wetenschap en technologie primair onderwijs. Utrecht: PO-raad; Den Haag: Platform Bèta Techniek.
Graft, M. van, & Kemmers, P. (2007). Onderzoekend en ontwerpend leren bij natuur en techniek (pdf, 936 kB). Basisdocument over de didactiek voor onderzoekend en ontwerpend leren in het primair onderwijs. Enschede: SLO.
Oers, B. van. (2005). Carnaval in de kennisfabriek. De positie van het spel in ontwikkelingsgericht onderwijs. Inaugurele rede. Amsterdam: Vrije Universiteit.
Bereiter, C. (2002). Education and mind in the knowledge age. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.