Reflectie en begeleiding

20 januari 2022

Hoe krijgt de begeleiding van leerlingen binnen loopbaanoriëntatie vorm? Hoe reflecteer ik met leerlingen? Welke reflectieve werkvormen kan ik gebruiken en welke vragen stel ik leerlingen?

Sinds de loopbaancompetenties in het examenprogramma van het vmbo zijn opgenomen, staan loopbaanoriëntatie en -begeleiding sterk in de belangstelling. Reflectie, als middel om het keuzeproces te stimuleren, is onlosmakelijk verbonden aan loopbaanoriëntatie.
Met reflectie overdenken leerlingen het leerproces, zij blikken terug op een ervaring, maken een pas op de plaats, trekken conclusies en kijken vooruit. Voor reflectie ontbreekt in het onderwijs vaak de tijd en de rust. Er is veel oefening nodig om reflectie een vanzelfsprekend onderdeel te laten zijn van de lespraktijk. Hiermee verandert ook de rol van de vakdocent: van een meer docerende naar een meer loopbaanbegeleidende rol.

De laatste tijd is er veel aandacht voor het voeren van loopbaanreflectiegespreken. Kenmerkend hiervoor is dat leraren mét leerlingen praten in plaats van tegen leerlingen praten. Aanvullend op de loopbaanreflectiegesprekken kunnen er ook andere meer praktische reflectieve werkvormen ingezet worden. Voor de beide vormen heeft SLO materiaal ontwikkeld.

Geselecteerde Documenten

  • Reflecteren op maat: de begeleiding van praktijknabije loopbaanoriëntatie (pdf, 783 kB)
    Het keuzeproces wordt sterker als leerlingen verbanden leren te leggen tussen hun ervaringen en hun interesses, capaciteiten en motieven. De dialoog tussen leerling en begeleider is een cruciale schakel gebleken. Deze publicatie is een hulpmiddel voor de loopbaanbegeleider om in het leerproces de juiste vraag op het juiste moment te stellen.
  • De beroepsgerichte vakdocent als loopbaanbegeleider (2011) Deze publicatie geeft inzicht in de mogelijkheden om vorm te geven aan LOB in de beroepsgerichte leerwegen van het vmbo. Een van de belangrijkste aspecten daarin is de veranderende rol van de vakdocent: hij/zij wordt ook loopbaanbegeleider.