Cultureel erfgoed is vaak om de hoek: je hoeft niet ver weg met je leerlingen!" Astrid Miltenburg, leraar groep 5, Werkhoven
Leerlingen kunnen zich het verleden verbeelden door een ervaring in de eigen omgeving, verder weg of in een museum. En zij kunnen daardoor ook inzicht krijgen in ontwikkelingen in de maatschappij of in wetenschap. Wat je bij zo'n ervaring ziet gebeuren is dat leerlingen in discussie gaan met voorbijgangers over de geschiedenis van een historische boerderij. Of jongeren die hebberig fossielen uit een steengroeve in hun rugtas stoppen.
Wat is cultureel erfgoed?
Onderwijs in cultureel erfgoed gaat uit van materiële en immateriële sporen uit het verleden, op het gebied van geschiedenis en cultuur. Sporen die de moeite waard zijn om te bewaren voor de toekomst. Het erfgoed gaat over jezelf (persoonlijk erfgoed), over de cultuur van je directe omgeving en samenleving (regionaal en landelijk) en over de wereld (werelderfgoed). Wij hebben de huidige situatie met betrekking tot het erfgoedonderwijs in kaart gebracht. Wil je hier meer over weten? Lees dan de trendanalyse erfgoedonderwijs (pdf, 317 kB).
Wat moet je de leerlingen meegeven?
Bij het onderwijs in erfgoed is van belang dat leerlingen hun zintuigen gebruiken bij het onderzoeken van hun eigen omgeving. Zij zien, voelen, horen, ruiken en proeven de elementen die iets vertellen over het verleden. Ze denken na over het verleden en het culturele erfgoed en praten erover met elkaar en met experts, zoals een historische verhalenverteller of een ervaringsdeskundige. Leerlingen gebruiken hun verbeelding om de betekenis(sen) van het erfgoed in het heden, verleden en toekomst te verkennen. Daarom is het van belang dat de leerlingen ook echt naar de plek gaan waar zij het erfgoed kunnen ervaren. Door te reflecteren op het erfgoed kunnen leerlingen aan het verleden én heden betekenis toekennen en het waarderen. Zij verwerven zo enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed (kerndoel 56).
Aan de slag met de scenario's
Van een Rijksmuseum tot het Eise Eisenga Planetarium, van een provinciale kunstinstelling tot de educatieve afdeling van de Hollandse Waterlinie: instellingen willen graag dat het culturele aanbod aansluit bij wat er in de klas gebeurt. Hun vragen zijn: wat doen leraren al op het gebied van erfgoed binnen lessen? Wat hebben leraren nodig van de educatoren, verbinders en aanbieders? Ga hierover met elkaar in gesprek en onderzoek samen hoe het aanbod meer kan aansluiten bij de dagelijkse lespraktijk.
De handreiking 'Scenario's voor het gebruik van cultureel erfgoed in het onderwijs' geeft tips voor een gesprek over het gebruik van erfgoed. Zo kan een instelling beter aansluiten bij de vraag van de leraar en de leraar krijgt aanbod dat aansluit bij de lespraktijk.
Voor meer informatie:
