Kunst- en cultuurvakken: waarom?

6 maart 2024

Onderwijs in kunst, cultuur en erfgoed levert een waardevolle bijdrage aan de algemene en persoonlijke vorming. Leerlingen verwerven kennis, houding en vaardigheden van muziek, dans, drama, beeldende kunst, literatuur en cultureel erfgoed. Ze leren kunst te maken en mee te maken: te verbeelden en te beleven. Ze leren op eigen werk en op werk van kunstenaars te reflecteren. Daardoor leren leerlingen zich kritisch te verhouden tot cultuuruitingen, deze te interpreteren en te plaatsen in een breder perspectief. Voor leerlingen die verder willen en verder kunnen is onderwijs in kunst en cultuur ook een voorbereiding op verwante vervolgopleidingen in mbo, hbo en wo.

Kennisontwikkeling in de kunst- en cultuurvakken

Leerlingen leren de wereld om hen heen te ontdekken en beter te begrijpen. Ontwikkelen kunst- en cultuurhistorisch besef. Leerlingen krijgen meer inzicht in onderwerpen die in de eigen buurt, Nederland en de wereld spelen. Kunst laat leerlingen nieuwe (denk)werelden beleven. Ze leren kijken en luisteren, zich te verwonderen en (complexe) onderwerpen te analyseren, expliciteren, interpreteren, nuanceren en waarderen. Voor leerlingen die hierin verder willen en verder kunnen is onderwijs in kunst en cultuur ook een voorbereiding op verwante vervolgopleidingen.

Persoonsvorming en kunst- en cultuurvakken

In iedere klas zitten leerlingen die goed zijn in of plezier hebben in bijvoorbeeld musiceren, dansen, toneelspelen of tekenen, schilderen en fotograferen. Leerlingen leren hun interesses en talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Succeservaringen geven leerlingen zelfvertrouwen en trots. Ze leren zich op kunstzinnige wijze uit te drukken en om te gaan met gevoelens en emoties. Via de verbeeldingskracht gaan leerlingen individueel of samen met anderen op zoek naar de eigen identiteit en persoonlijkheid en leren hoe ze zich verhouden tot anderen. Onderwijs in kunst en cultuur biedt hierin een veilige oefenplaats voor onderzoek en experiment. De opgedane reflectievaardigheden helpen de leerlingen ook in andere situaties.

Maatschappelijke vorming en kunst- en cultuurvakken

Onderwijs moet niet alleen voorbereiden op het behalen van een kwalificatie maar ook voorbereiden op deelname aan het culturele en maatschappelijke leven. Niet alle leerlingen komen van huis uit snel in aanraking met kunst, cultuur en erfgoed. Nu plezier krijgen in kunst en kunst beleven, betekent later ook genieten van musea, voorstellingen, concerten en andere evenementen.
Daarnaast heeft kunst, cultuur en erfgoed in de maatschappij een communicatiefunctie. Kunst vertelt verhalen, confronteert en schuurt soms. Kunst kan reacties losmaken en oproepen, waardoor dialoog en debat plaatsvinden. Leerlingen leren 'ergens iets van te vinden' en zichzelf en de ander te begrijpen. Kunst en cultuur brengt leerlingen in aanraking met andere culturen en kan de blik verbreden.